احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی جمهوری اسلامی، پس از سفری سه‌روزه به کشور روسیه و دیدار و گفت‌وگو با دبیر شورای امنیت ملی، فرمانده گارد ملی و معاون اول وزیر کشور روسیه، یک تفاهم‌نامه امنیتی و بلندمدت درزمینه حفاظت از تاسیسات مهم حکومتی و همچنین «مقابله با ناامنی» بین دو کشور امضا کرد.

جمهوری اسلامی و روسیه دهه‌هاست که به سرکوب، حبس و قتل مخالفان و منتقدان خود در داخل و خارج از خاک کشورشان مشغول‌اند و حالا امضای چنین تفاهم‌نامه‌ای، در شرایطی که هردو کشور زیر تحریم‌های سنگین آمریکا و اروپا قرار دارند، نشان‌دهنده عزم هر دو حکومت‌ برای نزدیکی بیشتر و کمک به‌هم برای مقابله با اعتراضات داخلی یا تهدیدهای خارجی است.

روابط عمومی گارد ملی روسیه به رسانه‌های این کشور گفته است که پس از جلسه رسمی احمدرضا رادان با ویکتور زولوگوف، فرمانده این گارد، تفاهم‌نامه‌ای برای «تبادل تجربیات درزمینه اعمال قانون، محافظت از تاسیسات مهم دولتی، مقابله با تروریسم و افراط‌گرایی و اقدامات حمایتی برای مقابله با جرائم» امضا شده است.

اگرچه جزئیات بیشتری درباره این تفاهم‌نامه و چگونگی اجرای آن منتشر نشده است، اما اعلام شد که رادان و زولوتوف درباره شرایط همکاری در موارد امنیتی و نظامی‌، گفت‌وگو و تبادل‌نظر کرده‌اند؛ دیدار و تفاهمی ناگهانی که پس از خیزش سراسری چندماهه ایرانیان علیه جمهوری اسلامی و همچنین افزایش انتقادها و اعتراضات شهروندان روسیه علیه سیاست پوتین در جنگ با اوکراین رخ داد.

پیش‌ازاین و طی ۱۰ روز گذشته، مقام‌های جمهوری اسلامی، ازجمله ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری ایران، در تماس با همتایان روس خود، حمایت کامل نظام اسلامی را از دولت پوتین در مقابل اعتراضات داخلی مانند شورش گروه واگنر اعلام کرده بودند. سیاستی که موجب شد تا نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی روسیه، در دیدار روز گذشته‌اش با احمدرضا رادان، به تمجید از «مواضع قاطع رئیس‌جمهوری ایران درخصوص وقایع اخیر روسیه» بپردازد.

این مقام امنیتی ارشد در دولت پوتین گفت: «روابط دو کشور در سطح راهبردی ادامه دارد و دیدگاه‌های مشترک زیادی بین ایران و روسیه درزمینه تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی وجود دارد. هرچه زودتر باید برنامه اقدام مشترک توسعه همکاری‌های امنیتی و انتظامی دوجانبه نیز شکل بگیرد.»

فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی نیز پس از بازگشت به تهران، به خبرگزاری‌های داخلی گفت: «با اطمینان می‌گویم که از این به بعد، مناسبات دو کشور در حوزه‌های امنیتی و انتظامی وارد مرحله جدیدی خواهد شد. همکاری دوجانبه در حوزه انتظامی و نیز در قالب سازمان‌های شانگهای و بریکس، از راه‌های موثر تضمین امنیت و کاستن از جرم و جنایت در کشور‌های عضو است.»

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، روز جمعه هفته گذشته، در سخنانی که در مراسم افتتاحیه مرکز سازمان همکاری شانگهای‌ در مسکو بیان کرد، گفته بود: «در جلسه سران کشورهای عضو سازمان در چهارم ژوئیه (۱۳ تیرماه) عضویت کامل ایران تایید خواهد شد.»

سازمان همکاری شانگهای نهادی امنیتی، اقتصادی و سیاسی و متشکل از چین، روسیه، هند، پاکستان، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان است. مقر این سازمان در چین است.

همکاری‌های نظامی جمهوری اسلامی و روسیه از زمان حمله روس‌ها به اوکراین در اسفندماه سال ۱۴۰۰‌، شکل تازه‌ای به خود گرفت و مقام‌های دولت اوکراین بارها با ارائه مدارک و مستندات نشان دادند که جمهوری اسلامی هزاران پهپاد انتحاری مدل شاهد را برای کمک به دولت پوتین در این جنگ، به روسیه ارسال کرده است.

به همین دلیل دولت‌های آمریکا، بریتانیا و اتحادیه اروپا در یک سال گذشته با اعمال تحریم‌هایی علیه جمهوری اسلامی به‌دلیل ارسال پهپاد به روسیه، در مورد «همکارهای گسترده نظامی» میان تهران و مسکو هشدار دادند و آن را برای جهان زیان‌بار توصیف کردند.

در تازه‌ترین مورد، روز نهم تیرماه، کشورهای عضو اتحادیه اروپا بار دیگر جمهوری اسلامی ایران را متهم کردند که با تامین پهپادهای تهاجمی برای ارتش روسیه، به تداوم تهاجم نظامی آن کشور علیه اوکراین کمک می‌کند.

شورای اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای که روز جمعه ۳۰ ژوئن و پس از برگزاری نشست دو روزه‌اش در بروکسل صادر کرد، ضمن محکوم کردن مجدد حمایت‌های نظامی کشورها از روسیه در جنگ اوکراین، نوشت: «حکومت ایران باید ارسال هواپیماهای بدون سرنشین [پهپاد] به روسیه را متوقف کند و دولت بلاروس نیز باید به همکاری‌های نظامی خود با کرملین در استقرار تسلیحات نظامی، ازجمله سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی، پایان دهد.»

این درحالی است که جان کربی، سخنگوی شورای عالی امنیت ملی کاخ سفید، نیز در جریان اعتراضات سراسری مردم ایران علیه جمهوری اسلامی در سال گذشته از احتمال کمک روسیه به نظام تهران برای سرکوب و کشتار شهروندان معترض، به‌ویژه درزمینه «آموزش سرکوب به نیروهای انتظامی و امنیتی جمهوری اسلامی» سخن گفته بود.