وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه عرب روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت (هفتم مه) در نشست فوق‌العاده خود در قاهره با بازگشت مشروط سوریه به اتحادیه عرب، پس از بیش از ده سال تعلیق، موافقت کردند.

نشست غیرعلنی قاهره کمتر از دوهفته مانده به نشست رهبران کشورهای عضو اتحادیه عرب در ریاض برگزار می‌شود و هدف از آن دستیابی به اجماع و توافقی همه‌جانبه برای دعوت از بشار اسد برای شرکت در نشست سران اتحادیه عرب در پایتخت عربستان سعودی است.

هنوز توافق روشنی در میان کشورهای عربی درباره بازگشت سوریه به اتحادیه عرب وجود ندارد. قطر، یکی از حامیان اصلی گروه‌های مخالف عادی‌سازی روابط با سوریه، در نشست قاهره شرکت نکرد.

اتحادیه عرب بیانیه‌ای مبنی بر شرایط بازگشت سوریه صادر نکرده است. با این حال، کارشناسان گفته‌اند که عربستان سعودی و کشورهای منطقه احتمالاً مسائل مربوط به مذاکرات سیاسی با گروه‌های مخالف به میانجی‌گری سازمان ملل متحد، قاچاق مواد مخدر و پناهندگان را در اولویت قرار داده‌اند.

در حالی که بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه با کمک متحدان کلیدی خود یعنی روسیه و جمهوری اسلامی ایران توانست کنترل دوباره کشور را در اختیار گیرد، بیشتر کشورهای حاشیه خلیج فارس، از جمله امارات متحده عربی و بحرین روابط خود را با سوریه از سر گرفته‌اند.

گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که کنترل مرزها در برابر قاچاق مواد مخدر و اسلحه و نیز خروج شبه‌نظامیان خارجی از سوریه از جمله شروطی است که اتحادیه عرب برای بازگشت کامل دمشق به این اتحادیه تعیین کرده است.

پیشتر جمال رشدی، سخنگوی اتحادیه عرب، گفته بود که انتظار می‌رود اتحادیه عرب در نشست غیرعلنی خود بار دیگر عضویت سوریه را پذیرد و تلاش‌های منطقه‌ای برای عادی‌سازی روابط با بشار اسد، رئیس‌جمهوری این کشور را تحکیم بخشد.

پس از سرکوب خونین اعتراضات خیابانی علیه بشار اسد که به جنگ داخلی ویرانگری در سوریه منجر شد، اتحادیه عرب در نوامبر ۲۰۱۱ عضویت دمشق را به حالت تعلیق درآورد و تحریم های سیاسی و اقتصادی علیه آن وضع کرد. در پی آن برخی کشورهای عربی نمایندگان خود را از دمشق فراخواندند.

جنگ داخلی در سوریه که از مارس همان سال شروع شد نزدیک به نیم میلیون کشته به جای گذاشت و نزدیکی به نیمی از جمعیت ۲۳ میلیون نفری این کشور را آواره کرد.

با وقوع زمین‌لرزه مهیب چهار ماه پیش در شمال غرب سوریه (و جنوب ترکیه) که خسارت‌های زیادی به بار آورد، برخی کشورهای عربی با کمک‌های خود به یاری آسیب‌دیدگان این زمین‌لرزه شتافتند. آنچه باب عادی‌سازی روابط برخی کشورهای عضو اتحادیه عرب با دمشق را گشود.