گرمایش غیریکنواخت اقلیمی در جهان، در بخش‌هایی از سیاره موجب تغییرات پیش‌بینی نشده‌ای در الگوهای آب‌و‌هوایی می‌شود، و تحقیقات جدید نشان می‌دهند که گرم شدن اقیانوس منجمد شمالی، ممکن است به بارش برف سنگین‌تر در سمت جنوب منجر شود. 

در اثر افزایش دما که هر سال مقدار بیشتری از یخ‌های بازتابنده [نور و حرارت را در] دریا ذوب می‌کند و [مقادیر] بیشتری از آب‌های تیره و جذب‌کننده گرما را در معرض نور [و حرارت] قرار می‌دهد، شمالگان چهار برابر سریع‌تر از بقیه کره زمین گرم می‌شود.

یک مدل اقلیمی جدید نشان می‌دهد که افزایش سطح تبخیر آب از اقیانوس منجمد شمالی، می‌تواند به افزایش بارش برف در شمال اروپا و آسیا در اواخر پاییز و اوایل زمستان منجر شود.

بنا به گفته تیم پژوهشی در دانشگاه هوکایدو در ژاپن، افزایش دمای کره زمین که ظرفیت جو را در نگهداری آب افزایش می‌دهد، این امکان را فراهم می‌کند تا رطوبت بیشتری از شمالگان به جنوب منتقل شود و میزان و احتمال بارش باران و برف افزایش یابد.

این تیم گفت که درک دقیق اینکه رطوبت جو از کجا ناشی شده است و چگونه به سوی جنوب جابه‌جا می‌شود، برای پیش‌بینی بهتر رویدادهای شدید آب‌و‌هوایی و اینکه شرایط اقلیمی چگونه در آینده تغییر خواهد کرد، ضروری است.

برای انجام این پژوهش، دانشمندان از یک روش مدل‌سازی رایانه‌ای موجود استفاده کردند که به آن‌ها امکان می‌دهد تا ردیابی کنند که قطعات فرضی رطوبت اتمسفر کجا شکل می‌گیرند، چگونه به اطراف جابه‌جا می‌شوند، و در کجا به دلیل شرایط اقلیمی محلی، به برف یا باران تبدیل می‌شوند.

این تیم گفت که با این حال، پیش‌تر به آنان ثابت شده بود که آن‌ مدل‌ها برای فاصله‌های دور قابل‌اطمینان نیستند، و نتوانسته بودند بارش برف را در شمال اوراسیا، به شکل قانع‌کننده‌ای توضیح دهند.

از این رو، آن‌ها «تحلیل دقیق دوباره‌ای» از داده‌های تاریخی آب‌و‌هوا در سراسر جهان طی ۵۵ سال گذشته، انجام دادند. آنان گفتند که این داده‌ها به ایشان امکان داد تا مدل خود را در فواصلی بسیار دورتر از آنچه تاکنون ممکن بود، دقیق و کالیبره نگه دارند.

این نتایج نشان داد که تبخیر آب از اقیانوس منجمد شمالی طی چهار دهه گذشته افزایش یافته است، و بیشترین تغییرات بین ماه‌های اکتبر و دسامبر در دریاهای بارنتز و کارا در شمال غرب سیبری، و نیز در دریاهای چوکچی و شرق سیبری در شمال شرق سیبری رخ داده است. 

اقیانوس منجمد شمالی در این زمان از سال، همچنان گرم است و منطقه‌ای که با یخ پوشیده نشده است، هنوز بزرگ است.

نویسندگان [این پژوهش] گفتند: «نکته مهم این است که این افزایش با ناحیه و مساحتی مطابق است که در آن، عقب‌ رفتن یخ دریا طی بازه زمانی انجام این مطالعه، در بیشترین مقدار بوده است».

تومونوری ساتو، دانشمند محیط زیست در دانشگاه هوکایدو که این مطالعه را سرپرستی کرد، به ایندیپندنت گفت: «مطالعه ما نخستین باری است که نشان می‌دهد این اثر در واقع طی دهه‌های گذشته رخ داده است.»

او گفت که تنوع برف در نیمکره شمالی «با ترکیبی از فرایندهای متعدد تعیین می‌شود.»

«سهم گرمایش اقیانوس منجمد شمالی [در وقوع این پدیده]، که ما آن را بررسی کردیم، یک عامل است، اما اثرات دیگری، از جمله گردش‌های جوی و جریان‌های اقیانوسی در اقیانوس اطلس نیز نقش مهمی در [میزان بارش] برف در کشورهای اروپایی ایفا می‌کند.»

«طبق برآورد مطالعه ما، باور بر این است که ناحیه سیبری تحت تاثیرات بیشتری از اقیانوس منجمد شمالی قرار دارد.»

دکتر ساتو در پاسخ به این پرسش که آیا این تاثیر می‌تواند با ادامه گرم شدن سیاره بیشتر شود، گفت: « در دهه‌های جاری، تا زمانی که اثرات گرمایش چشمگیرتر شود، ممکن است هم زمستان‌های گرم، و هم سرد را از سر بگذرانیم.»

«این احتمال وجود دارد که بارش بیشتر برف و برف‌های شدید در برخی مناطق در اروپا رخ دهد.»

اما او افزود: «در طولانی‌مدت - از جمله اواخر قرن، برف کاهش می‌یابد و پیش‌بینی می‌شود که فصل برف با ادامه گرمایش، کوتاه‌تر شود.»

این پژوهش در مجله «ان‌پی‌جی کلایمیت اند اتمسفریک ساینس» منتشر شده است.