در حالی که پخش سریال «جیران» به کارگردانی حسن فتحی با دستور قوه قضاییه و بر اساس شکایت نویسنده و کارگردان سریال «آهوی من مارال» متوقف شد و زمان قطعی ادامه پخش آن مشخص نیست، اعلام شد که فیلم «مست عشق» دیگر ساخته فتحی، علاوه بر نسخه سینمایی، در قالب یک سریال شش قسمتی هم در ایران توزیع می‌شود. محصول مشترک ایران و ترکیه درباره رابطه شمس و مولانا که تا چند سال مایه اختلاف میان شرکای ترک و ایرانی بود.
حسن فتحی که یکی از موفق‌ترین کارگردانان تلویزیون بود و مجموعه‌هایش با استقبال فراوان مواجه می‌شد، از زمانی که از سیمای جمهوری اسلامی جدا شد و در بخش خصوصی کارش را دنبال کرد، درگیر حاشیه‌های تمام نشدنی بوده است. از نیمه دهه ۱۳۹۰ او هر پروژه‌ای را آغاز کرد، به جنجال کشیده شد. هرکدام به شکل خاص خود؛ از همکاری با مفسدان اقتصادی تا اتهام کپی‌برداری و سرقت ادبی و اختلاف مالی و فکری با شرکای خارجی.
به این ترتیب او که زمانی تکنیسینی خوش‌فکر و نویسنده‌ای خلاق قلمداد می‌شد و به نوعی میراث‌دار علی حاتمی در نزدیک شدن به فضاها و روایت‌های تاریخی به چشم می‌آمد، حالا به فیلمسازی تبدیل شده است که در مرکز آثار سینمایی و تلویزیونی مساله‌دار قرار می‌گیرد و اعتبار گذشته‌اش را از دست داده است.
ظهور در دهه ۷۰، موفقیت در دهه ۸۰
فتحی کارش را با کارگردانی سریال و تله تئاتر در تلویزیون آغاز کرد. نخستین سریال او «همسایه‌ها» بود که در سال‌های اولیه دهه ۱۳۷۰ روی آنتن رفت و تا نیمه همین دهه او که از یک سو کارش را با تئاتر آغاز کرده بود و از سوی دیگر به داستان‌های معمایی و جنایی علاقه داشت، دو داستان آگاتا کریستی را در قالب تله تئاترهای «معمای یک قتل» و «تله‌موش» عرضه کرد. او همچنین سراغ داستان مشهور «سوءتفاهم» آلبر کامو رفت و تله تئاتری به همین نام با بازی مهتاب نصیرپور، اسماعیل محرابی و رویا افشار ساخت.
با چنین سابقه‌ای وقتی سریال «پهلوانان نمی‌میرند» را کارگردانی کرد، بسیار مورد توجه قرار گرفت. او داستانی معمایی را به دوره قاجار برد و درباره قتل‌های مرموز پهلوانان ورزش باستانی در آن دوران داستانش را روایت کرد. از همین سریال بود که تسلط او به نوشتن دیالوگ‌های تاریخی و فضاسازی دوران معاصر مشخص شد. فتحی در سریال «روشن‌تر از خاموشی» سراغ گذشته دورتر رفت و زندگی ملاصدرا را به تصویر کشید.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او در ابتدای دهه ۸۰ با سریال «شب دهم» که داستانش در دوران پهلوی اول می‌گذشت و ماجرای کلاه مخملی‌ها را با عقاید مذهبی به تصویر می‌کشید، یکی از موفق‌ترین آثار مناسبتی تلویزیون را عرضه کرد. سریال‌های «مدار صفردرجه» و «میوه ممنوعه» که هردو از پرمخاطب‌ترین مجموعه‌های تلویزیونی دهه ۱۳۸۰ شدند، حسن فتحی را به یکی از سرشناس‌ترین سرگرمی‌سازان تلویزیون تبدیل کرد.
موفقیت او در تلویزیون باعث شد بحت خود را در سینما هم آزمایش کند. ابتدا «ازدواج به سبک ایرانی» را ساخت که بازگشت سعید کنگرانی به سینما بعد از سال‌ها ممنوعیت به شمار می‌آمد. دو فیلم بعدی او هم در دهه ۱۳۹۰ ساخته شدند؛ ابتدا «پستچی سه بار زنگ می‌زند» و سپس «کیفر» که البته موفقیت سریال‌های او را تکرار نکردند.
با شروع دهه ۱۳۹۰ فعالیت حسن فتحی در تلویزیون و سینما ادامه داشت، اما کامیابی دهه قبل تکرار نشد و به این ترتیب در حالی که سیمای جمهوری اسلامی به دلیل مشکلات مالی و تشدید سانسور با ریزش مخاطب و نیروی کار مستعد مواجه شده بود، حسن فتحی در شبکه نمایش خانگی که به رونق رسیده بود، پروژه‌ای بلندپروازانه را آغاز کرد. سریال «شهرزاد» اثری پرهزینه در ابعاد بخش خصوصی بود؛ با هنرپیشه‌های سرشناس و دکور و تولید بزرگ. اما این خطر کردن پاسخش را از مخاطب گرفت.
شهرزاد، آغازگر جنجال‌ها
در حقیقت «شهرزاد» نخستین سریال شبکه نمایش خانگی بود که پدیده VOD و شیوه پخش آنلاین سریال را برای ایرانی‌ها جا انداخت. اما خیلی زود حاشیه‌ها بر متن پیشی گرفت. سرمایه‌گذاران فصل اول این سریال محمد امامی و محمدهادی رضوی بودند. خیلی زود مشخص شد هردو در پرونده صندوف بازنشستگی فرهنگیان و فساد بانک سرمایه نقش دارند و همزمان برخی تهیه‌کنندگان باسابقه هشدار می‌دادند «پول کثیف» وارد شبکه نمایش خانگی شده است.
در حالی که موفقیت فصل اول «شهرزاد» باعث شد ادامه آن در قالب دو فصل دیگر هم تولید و عرضه شود، ابتدا اختلاف بین امامی و رضوی آشکار شد و سپس برخی نمایندگان مجلس به صراحت از نقش این دو در اختلاس و سوءاستفاده مالی سخن گفتند. امامی البته کار خود را توسعه داد و در دهه ۱۳۹۰ چند فیلم سینمایی هم تولید کرد. اما در نهایت سرنوشت او و رضوی به محاکمه و حبس رسید.
زمانی که رسانه‌ها به ماهیت سرمایه فراهم آمده برای سریال «شهرزاد» می‌پرداختند و در فضای مجازی پویشی برای تحریم این سریال به راه افتاده بود، حسن فتحی و بازیگران این مجموعه به دفاع از محمد امامی پرداختند. به همین دلیل وقتی چند سال بعد امامی در دادگاه محکوم شد، ترانه علیدوستی اعلام کرد از منشاء این سرمایه بی‌خبر بوده و عذرخواهی کرد. اما فتحی هیچوقت ابراز ندامت نکرد.
مست کدام عشق؟
او پروژه دیگری به نام «مست عشق» را آغاز کرد که قرار بود سرآغاز همکاری میان چهره‌های سرشناس سینمای ایران و ترکیه باشد. از این سو شهاب حسینی و پارسا پیروزفر و از آن سو هانده ارچل و سلما ارگچ. در حالی که از اوایل پاییز سال ۱۳۹۸ فیلمبرداری این سریال در ترکیه آغاز شده بود، خیلی زود اتفاق‌های عجیبی رخ داد. ابتدا ناصر مکارم شیرازی و حسین نوری همدانی دو تن از مراجع تقلید شیعه علیه ساخت این فیلم موضع گرفتند و آن را باعث «اشاعه فرقه صوفیه» دانستند که به گمان آنها «حرام» بود.
سازندگان این فیلم سعی کردند با انتشار مواضع علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی در ستایش از مولانا و شمس، کار خود را از نظر شرعی «جایز» نشان دهند. اما طولانی شدن فیلمبرداری باعث بروز اختلاف بین تهیه‌کنندگان ایرانی و ترک شد. در حالی که قرار بود فیلمبرداری در دو ماه به پایان برسد، یک ماه دیگر طول کشید. بررسی تهیه‌کنندگان اهل ترکیه نشان می‌داد میزان صحنه‌های فیلمبرداری شده بسیار بیشتر از استانداردهای یک فیلم سینمایی است.
از سوی دیگر، شرکت ترکیه‌ای متوجه شد علی‌رغم اضافه شدن به زمان فیلمبرداری و ضبط صحنه‌های اضافه، هنوز صحنه‌های مهمی فیلمبرداری نشده است. ضمنا شیوع کووید-۱۹ ادامه کار را ناممکن کرده بود. یک سال بعد و در پاییز ۹۹ مهران برومند تهیه‌کننده ایرانی این فیلم تایید کرد که مدت زمان پیش تولید به مدت دو هفته و زمان فیلمبرداری چهار هفته بیشتر شده بود و به همین دلیل قرارداد برخی بازیگران و عوامل تغییر کرد و هزینه‌ها بیشتر شد.
در حالی که طرف ترک قصد داشت بر اساس صحنه‌های فیلمبرداری شده، نسخه‌ای از فیلم را در ترکیه اکران کند، در نهایت مذاکرات بین طرفین باعث شد که به گفته طرف ایرانی، سهم سرمایه‌گذاران اهل ترکیه خریداری شود و اختلاف‌ها به پایان برسد. اما همزمان رسانه‌های داخل ایرانی گمانه‌زنی کردند که سرمایه هنگفت صرف شده برای این فیلم سینمایی هم ممکن است از منابع مشکوکی تامین شده باشد.
البته در نبود شفافیت و ناممکن بودن بررسی دقیق، هرگز مشخص نشد این سرمایه از کجا تامین شده است. سه سال بعد از فیلمبرداری «مست عشق»، حالا رسانه‌ها خبر داده‌اند علاوه بر اکران نسخه سینمایی قرار است سریالی شش قسمتی هم در داخل ایران از یکی از پلتفرم‌های آنلاین پخش شود.
به این ترتیب می‌توان حدس زد، طرف ایرانی از همان زمان تولید قصد تبدیل این پروژه سینمایی به یک فیلم-سریال را داشته است و دلیل طولانی شدن فیلمبرداری و ضبط صحنه‌های بیشتر ترفندی بوده تا با پخش سریال در داخل ایران، درآمد بیشتری نصیب سازندگان شود.
تحول جدید درباره «مست عشق» همزمان با متوقف شدن پخش «جیران» رخ داده است؛ سومین کار حسن فتحی در سال‌های اخیر که شرایط طبیعی ندارد. او به سرقت ادبی از متن مهرداد غفارزاده متهم شده و قوه قضاییه بعد از جلوگیری از پخش، مشغول بررسی شباهت متن «جیران» با «آهوی من مارال» نوشته غفارزاده است. قابل توجه آن که علاوه بر پخش نشدن قسمت جدید سریال فتحی، دادگاه حکم به حذف قسمت‌های پیشین آن از فیلمیو داده است که می‌تواند نشانه‌ای برای محکوم شدن احتمالی فتحی و تهیه‌کننده «جیران» در این جدال حقوقی باشد.
نیمه دهه ۱۳۹۰ اوقات خوشی برای حسن فتحی بود و نوید آینده‌ای بهتر برای او به عنوان نویسنده و کارگردان سریال‌ها و فیلم‌های بزرگ و پرمخاطب می‌داد. اما ظاهرا انتخاب‌های او این چشم‌انداز روشن را تیره و تار کرده و حتی ممکن است آینده حرفه‌ای او را به خطر بیاندازد.
