تصمیم ایران برای خاموش نگه‌داشتن دوربین‌های آژانس، مسیر توافق را پیچیده‌تر می‌کند

«آمریکا از مدت‌ها پیش تصمیم سیاسی خود برای بازگشت به برجام را گرفته است»

به گفته ند پرایس، همکاری‌نکردن با آژانس، بحران هسته‌ای را که خود ایران ایجاد کرده است، فقط عمیق‌تر می‌کند- Andrew Harnik / POOL / AFP

ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، تصمیم جمهوری اسلامی ایران مبنی‌بر خاموش نگه‌داشتن دوربین‌های نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را «به‌شدت تاسف‌آور»، عامل عمیق‌تر شدن بحران هسته‌ای و پیچیده‌تر شدن چالش‌های موجود در مسیر توافق برای احیای برجام دانست. 

ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در نشست خبری روز دوشنبه (سوم مردادماه) خود، در پاسخ به سوالی درباره تصمیم جمهوری اسلامی ایران مبنی‌بر خاموش نگه‌داشتن دوربین‌های نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تاثیر احتمالی آن بر مذاکرات احیای برجام، گفت: «ماه گذشته نیز اعلام کردیم که تصمیم ایران برای خاموش‌کردن چندین دوربین مرتبط با برجام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تنها کاهش شفافیت در پاسخ به درخواست بسیار واضحی که از جامعه بین‌المللی برای شفاف‌سازی بیشتر شنیده بود، اگر بخواهیم خیلی ملایم بگوییم، به‌شدت تاسف‌آور است.»

او این اقدام جمهوری اسلامی را آخرین مرحله از یک‌سری اقدام‌های این‌چنینی دانست و افزود: «ما می‌دانیم و واقعیت این است که ادامه شفافیت کاهش‌یافته مرتبط با برجام درقبال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تنها چالش‌های مرتبط با بازگشت احتمالی متقابل به پایبندی به برجام را پیچیده می‌کند. این اقدام، بحران هسته‌ای را که خود ایران ایجاد کرده است، فقط عمیق‌تر می‌کند.»

محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، روز دوشنبه درباره همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که تهران دوربین‌های فراپادمانی مراکز هسته‌ای را تا تعیین تکلیف توافق «برجام» خاموش نگه خواهد داشت. او افزود: «دوربین‌های برجامی در مراکز هسته‌ای برای رفع اتهامات نصب شده و اگر قرار است این اتهامات پابرجا بماند، دلیلی ندارد که آنها روشن بمانند. دوربین‌ها به‌دست خود آژانس جمع‌آوری و پلمب شده و در تاسیسات نگهداری می‌شود تا روزی که به این توافق برگردند.»

اسلامی همچنین گفت: «دوربین‌های فراپادمانی یا به‌اصطلاح برجامی به توافقنامه برجام ربط دارد. اگر غربی‌ها به این توافقنامه برگشتند و وقتی اطمینان حاصل کردیم شیطنتی انجام نمی‌دهند، برای این دوربین‌ها تصمیم‌گیری می‌کنیم.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

جمهوری اسلامی ایران از میانه خردادماه، در واکنش به صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه خود به‌دلیل همکاری‌نکردنش با آژانس، تعداد زیادی دوربین نظارتی این نهاد بین‌المللی را در تاسیسات هسته‌ای ایران، خاموش کرده است.

ند پرایس در نشست خبری خود گفت: «به‌عنوان بخشی از هرگونه بازگشت دوجانبه مذاکره‌شده به برجام، ایران باید هر گونه اطلاعات و شفافیتی را که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای راستی‌آزمایی اعلامیه‌های برجام ضروری بداند، ارائه دهد.»

همزمان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انر‌ژی اتمی، روز دوشنبه در گفت‌وگو با شبکه خبری سی‌ان‌ان، با اشاره به تنگ‌ترشدن روزبه‌روز فضا برای توافق در مذاکرات احیای برجام،  تاکید کرد که «جمهوری اسلامی بدون نظارت و بازرسی‌ آژانس درحال پیش‌‌بردن برنامه‌های هسته‌ای خود است و اگر توافقی به‌دست نیاید، وارد مرحله‌ای بسیار نامعلومی خواهیم‌ شد.»

او با اشاره به ادامه سطح بسیار بالای غنی‌سازی در ایران، بار دیگر گفت که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اطلاعاتی در دست ندارد که ثابت کند جمهوری اسلامی درحال ساخت بمب اتمی است، اما تلاش‌ها و نحوه عملکرد آن‌ها، حاکی‌از حرکتشان به آن سمت است.

«آمریکا از مدت‌ها پیش تصمیم سیاسی خود برای بازگشت به برجام را گرفته است»

جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده است که دلیل متوقف‌ماندن و به‌نتیجه نرسیدن مذاکرات احیای برجام، آمریکاست که باید تصمیم سیاسی خود را بگیرد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری دوشنبه، در پاسخ به سوالی درباره تصمیم سیاسی که جمهوری اسلامی از آمریکا انتظار دارد، گفت: «واقعیت این است که ما یک تصمیم سیاسی گرفته‌ایم. ما در اوایل شروع به کار این دولت، یک تصمیم سیاسی گرفتیم. در واقع، این یک تصمیم سیاسی بود که بایدن وقتی نامزد ریاست‌جمهوری بود، در مسیر کارزار انتخاباتی خود مطرح کرد؛ این تصمیم، مبنی‌بر آن بود که اگر ایران دوباره وارد برجام شود، ما هم همین کار را می‌کنیم.»

او افزود: «واقعیت این است که ما خیلی وقت پیش این تصمیم را گرفتیم. ایرانی‌ها اگر درباره بازگشت متقابل به برجام جدی‌اند– که ممکن است این‌طور نباشد– اکنون بار مسئولیت پذیرفتن توافق برعهده آن‌هاست.»

ند پرایس همچنین گفت: «همانا ایرانی‌ها در هفته‌های اخیر کاری انجام نداده‌اند که نشان دهد مشتاق ورود دوباره به توافق‌اند. و در واقع، هر روزی که تعلل می‌کنند، یا هر روزی که ازسوی آن‌ها چیزی جز سکوت ارائه نمی‌شود، به ما نشان می‌دهد که آن‌ها برای بازگشت دوباره متقابل به برجام، جدیت و آمادگی ندارند.»

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا افزود که ایالات متحده در این زمینه تعلل و وقت‌کشی نکرده، اما در عین حال، «مدتی است به‌طور مساوی برای سناریوهایی آماده می‌شود که بازگشت متقابل به پایبندی به برجام در آن باشد یا نباشد. وی تصریح کرد ما همزمان برای هر دو سناریوی بازگشت متقابل یا عدم بازگشت متقابل به برجام آماده می شویم».

او درباره گفت‌وگوی اخیر امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، با همتای ایرانی‌اش، ابراهیم رئیسی، درباره احیای توافق برجام، نیز گفت: «این وظیفه برعهده ایران است که به‌منظور روشن‌کردن آمادگی تهران برای تعامل سازنده، کنار گذاشتن مسائل جانبی و گفت‌وگو با حسن نیت در مورد توافقی که مدتی است روی میز بوده، پا پیش بگذارد.»

ند پرایس در پاسخ به این‌که آمریکا تا چه زمانی در انتظار پاسخ ایران برای احیای برجام خواهد ماند، نیز گفت: «ما تا زمانی که در راستای منافع امنیت ملی ما باشد، بازگشت متقابل به پایبندی به برجام را دنبال خواهیم کرد. این چیزی نیست که دقیقا بتوانیم تاریخ تقویمی برایش بدهیم… یک چیز کاملا قطعی است: ما به نقطه‌ای خواهیم رسید که توافقی که چند ماه است روی میز است به نفعمان نخواهد بود.» 

او نقطه بی‌منفعت‌شدن برجام و بازگشت به آن برای آمریکا را زمانی دانست که پیشرفت‌های برنامه هسته‌ای ایران از مزایایی که برجام می‌تواند برای جلوگیری از ساخت سلاح هسته‌ای داشته باشد، پیشی بگیرد.