در هفته‌های اخیر تمایل جمهوری اسلامی به مذاکره با عربستان بیش از هر زمان دیگری از زبان برخی مقامات شنیده می‌شود. آخرین مورد آن صحبت‌های دیروز علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی بود که در حاشیه صد و چهل و یکمین نشست «اتحادیه بین‌المجالس جهانی» با «اینگو آپه»، رئیس مجلس اتریش دیدار کرد و با نگران‌کننده خواندن وضعیت جنگی در کشورهای منطقه و با طرح این ادعا که عامل وضع آشفته کنونی آمریکا‌ست، گفت: «آن‌ها [آمریکا] می‌خواستند از ابزار داعش برای خود استفاده کنند اما نمی‌دانستند گریبان خودشان را هم خواهد گرفت». علی لاریجانی همچنین مدعی شد که «ایران مخالف حل مسائل میان ایران و سعودی‌ها نیست بلکه آمریکایی‌ها نمی‌گذارند و چنین فرصتی نمی‌دهند چرا که نفع آن‌ها در این درگیری‌ها است و آمریکا دلیل مهم مناقشه ایران و عربستان به شمار می‌رود».

این‌که رئیس مجلس ایران باب گفت‌وگو با عربستان را باز می‌بیند و در بیان آشکار آن تردیدی ندارد، برای دومین‌بار است که در در دو هفته گذشته از سوی علی لاریجانی مطرح می‌شود؛ چندی پیش بود که لاریجانی در گفت‌وگو با شبکه الجزیره با تاکید بر اینکه «درهای مذاکره با عربستان باز است» گفته بود: «از اظهارات محمد بن سلمان [ولیعهد عربستان سعودی] مبنی بر اینکه خواستار حل اختلافات با تهران از طریق گفت‌وگوست، استقبال می‌کنیم، هرگونه گفت‌وگویی بین ایران و سعودی می‌تواند بسیاری از مشکلات امنیتی و سیاسی منطقه را حل کند».

لاریجانی در دیدار با «کلاود یاروت» نایب‌رئیس پارلمان آلمان با بیان این ادعا که تنشی در خلیج فارس وجود ندارد، گفت: «اگر سعودی‌ها راه حل سیاسی را بپذیرند ایران در مسئله یمن میانجیگری خواهد کرد، البته آمریکا تصور می‌کند هنوز زمان دوشیدن پول از عربستان برای اصلاح تمام نشده است».

نایب رئیس پارلمان آلمان هم با «فاجعه‌آمیز» خواندن وضعیت در یمن از نقش پاکستان برای مذاکره به منظور رفع اختلاف های میان سعودی‌ها و ایران استقبال کرده است.

اما علی لاریجانی تنها مقام جمهوری اسلامی نیست که در تلاش است تا از هر طریق ممکن تمایل جمهوری اسلامی برای مذاکره با عربستان را به گوش دنیا برساند. اگر لاریجانی تک به تک در دیدارهای جداگانه با همکاران غربی خود درباره درهای باز مذاکره سخن می‌گوید، عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه بود که سه روز پیش رودرروی خبرنگاران و در پاسخ به سوالی درباره سفر عمران خان به ایران گفت که «ایران در هرصورت - چه با میانجی و چه بدون میانجی - آماده است که با عربستان مذاکره کند».

پیش از این هم جواد ظریف وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی در گفت‌وگوی اختصاصی با شبکه تلویزیونی تی‌آر‌تی گفته بود که «جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت میانجی‌گری را رد نکرده‌ و همیشه برای گفت‌وگوی مستقیم با همسایه خود، عربستان، آماده بوده است».

از سوی دیگر ماجرای حمله به نفتکش ایرانی در نزدیکی عربستان سعودی و اظهارات روز گذشته جواد ظریف و پیش‌تر حسن روحانی، درباره حصول یقین از دست داشتن «یک دولت» در این حملات گمان اصلی را متوجه عربستان سعودی می‌کرد، هرچند که عربستان هرگونه دست داشتن در این حمله را تکذیب کرد.

باب گفت‌وگو با عربستان از زمانی بیشتر باز شد که عمران خان، نخست وزیر پاکستان، به تهران سفر کرد و اعلام کرد که نقش میانجی را میان ایران و عربستان بازی کند. عمران خان به دیدار علی خامنه‌ای هم رفت. کسی که موضع‌گیری او درباره موضوع مذاکره حرف آخر باشد. هرچند که علی خامنه‌ای مستقیما به عربستان اشاره‌ای نکرد، اما در بخشی از حرف‌هایش با انتقاد از «برخی» کشورهای منطقه که باعث جنگ و خونریزی در یمن شده، گفت: «ما انگیزه‌ای برای دشمنی با این کشورها نداریم، اما آنها تحت اراده آمریکا هستند و در جهت خواست آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران عمل می‌کنند. جمهوری اسلامی ایران از مدت‌ها قبل طرحی چهار ماده‌ای برای پایان جنگ یمن داده است و اگر این جنگ به نحو درستی پایان یابد، می‌تواند تأثیرات مثبتی در منطقه به دنبال داشته باشد».

به‌نظر می‌رسد حرف‌های علی لاریجانی در واقع تکرار مواضع رهبر جمهوری اسلامی‌ست. اگر علی خامنه‌ای نامی از کشور عربستان به زبان نمی‌آورد اما دیگر مقامات آن‌قدر از میل به مذاکره جمهوری اسلامی و عربستان حرف می‌زنند تا برای هیچ‌کس، از جمله عمران خان، دشوار نباشد که بدانند منظور رهبر ایران دقیقا چیست.

باید دید در روزهای آینده مواضع مقامات ایرانی به کدام سو چرخش بیشتری خواهد داشت و صدای ابراز تمایل آن‌ها برای مذاکره چقدر بلندتر خواهد شد. از سوی دیگر باید منتظر ماند تا واکنش رسانه‌های نزدیک به جریان‌های تندرو را نیز در روزهای آینده نسبت به این حجم از ابراز تمایل مقامات ایرانی به فراهم شدن شرایط مذاکره شاهد باشیم.