یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش دولت سیزدهم، از دستور علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی برای تغییر محتوای کتاب‌های درسی در سال تحصیلی ۱۴۰۳ – ۱۴۰۲ خبر داد.

او روز یکشنبه، ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱، در گفتگویی با صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران گفت:«در شورای معاونان وزارت آموزش و پرورش مصوب شد که متون همه کتاب‌های درسی بازنگری شود.»

وزیر آموزش و پرورش دولت سیزدهم همچنین در این گفتگو اعلام کرد کتاب‌های مربوط به سال تحصیلی ۱۴۰۲ – ۱۴۰۱ چاپ شده است و به همین علت امکان تغییر در محتوای آن‌ها وجود ندارد.

با این‌حال او تاکید کرد که طبق توصیه‌های علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، «مطالب غیرکاربردی کتاب‌های درسی که منفعتی برای دانش‌آموزان ندارد از سال آینده از کتاب‌های درسی حذف خواهد شد.»

علی خامنه‌ای هفته گذشته، ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۱، در جریان دیدارش با گروهی از معلم‌های نزدیک به حکومت ایران از مسئول‌های وزارت آموزش و پرورش خواست تا میان آنچه او «علم نافع» و «علم غیر نافع» می‌خواند تفکیک قایل شوند. به گفته رهبر جمهوری اسلامی ایران علم نافع یعنی علمی که «استعدادهای نوجوان و جوان را شکوفا می‌کند و با سرمایه‌سازی برای آینده او، موجب تعالی و پیشرفت کشور می‌شود.»

علی خامنه‌ای در همان سخنرانی «سبک زندگی اسلامی، تعاون و همکاری اجتماعی» را مواردی دانست که از نظر او باید به عنوان علم نافع در مدارس به کودکان آموزش داده شود.

موضوع تغییر محتوای کتاب‌های درسی یکی از تبعات اجرای «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» است. این سند در سال ۱۳۹۰ و به وسیله «مرکز پژوهش‌های مجلس» و «شورای عالی انقلاب فرهنگی» طراحی و تصویب شد. اگرچه جمهوری اسلامی، از بدو تاسیس، محتوای آموزشی مدارس را کاملا ایدئولوژیک و اسلامی کرد اما بسیاری از ناظران بر این باورند که پایه و اساس «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» تحمیل تغییرات ایدئولوژیک بیشتر به کتاب‌های درسی است تا دانش‌آموزان هماهنگی بیشتری با ارزش‌های مطلوب نظام عقیدتی – سیاسی حاکم بر ایران داشته باشند.

علی خامنه‌ای در سخنرانی هفته گذشته‌اش به نوعی به این نکته اشاره کرد و گفت افراد جامعه باید از نوجوانی «سبک زندگی اسلامی»، «نظم و انضباط» و «تبعیت از قانون» را بیاموزند.

پیش‌تر نیز محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش و پرورش دولت دوازدهم، در بهمن ماه سال ۱۳۹۹ گفته بود:«مقصد نهایی آموزش و پرورش تربیت انسان‌هایی در تراز انقلاب اسلامی است که بتوانند سربازان شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی باشند.»

بخش دیگری از برنامه‌های پیش‌بینی شده در «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» که اسلامی‌سازی هرچه بیشتر محتوای کتاب‌های درسی را در پی خواهد داشت، واگذاری شمار قابل توجهی از مدارس دولتی به حوزه‌های علمیه و همچنین استخدام چند ده هزار طلبه در وزارت آموزش و پرورش است.

از این جهت، در سال‌های گذشته تغییرات انجام شده در کتاب‌های درسی، مثل حذف تصویر دختران از روی جلد کتاب‌ها یا حذف شعرهای نیما یوشیج و اخوان ثالث و هوشنگ ابتهاج، اعتراض افکار عمومی را در پی داشته است. جدای از اعتراض‌هایی که افراد مختلف در شبکه‌های اجتماعی به این امر نشان داده‌اند، در حال حاضر یکی از مطالبات معلم‌های ایران حذف رویکرد ایدئولوژیک آموزش و پرورش در تعیین محتوای کتاب‌های درسی است.