منابع دیپلماتیک به احیای برجام امیدی ندارند

«ایران با زمان خریدن و این فکر که اوضاع ساکن خواهد ماند دچار اشتباه شده است»

برخی حضور مورا در تهران را آخرین فرصت احیای برجام می‌دانند- Iranian Foreign Ministry / AFP

یک منبع آگاه دیپلماتیک فرانسوی روز پنجشنبه گفت بسیار بعید است که آمریکا حاضر شود خواست ایران برای خروج سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی را بپذیرد. این خواسته که باعث شد مذاکرات در دو ماه گذشته پیشرفتی نداشته باشند به مانع اصلی در پیشرفت مذاکرات تبدیل شده است.

به گزارش خبرگزاری رویترز، این منبع به جمعی از خبرنگاران گفت: «مذاکرات به بن‌بست رسیده‌اند. من نسبت به امکان حل این موضوع بدبینم.»

به گفته منابع آگاه که با ایندیپندنت فارسی صحبت کردند، خطوط کلی توافق برای احیای برجام دو ماه پیش به حاصل شد. تنها برخی مسائل جزئی مورد اختلاف بودند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها حضور سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی است. از دیگر مواردی که آمریکا ظاهرا بر سر آن کوتاه آمد، لغو برخی تحریم‌های روسیه بوده است؛ تنها برای اینکه این کشور بتواند به وظایف خود در برجام عمل کند.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران چندی پیش از احتمال آمادگی سپاه برای کوتاه آمدن احتمالی از خواسته‌های خود خبر داده بود. گزارش ایندیپندنت فارسی در مورد این گفته‌ها با واکنش سریع و شدید حسین شریعتمداری، سردبیر روزنامه کیهان، مواجه شد. 

رویترز به نقل از منابع مطلع گفت مقام‌های غربی عموما امید خود را به امکان احیای برجام از دست داده‌اند و همین امر باعث شده است به این فکر باشند که با چه راه‌های دیگری می‌توان برنامه هسته‌ای ایران را محدود کرد. این در حالی است که طرفین برجام با توجه به اقدام روسیه به اشغال اوکراین میان خود نیز اختلافاتی گسترده دارند.

انریکه مورا، هماهنگ‌کننده مذاکرات هسته‌ای، در چند روز گذشته در تهران بوده است. خیلی از ناظرین، حضور مورا را آخرین فرصت احیای برجام می‌دانند. اما چهار مقام که بدون نام با خبرگزاری بلومبرگ صحبت کردند، گفتند بعید است سفر مورا به جایی برسد. سامی آدیرنی و جاناتان تیرون در تحلیلی که بلومبرگ روز پنجشنبه منتشر کرد از پایین بودن احتمال موفقیت مذاکرات گفتند و نوشتند: «امیدها بالا نیستند.»

منبع آگاه دیپلماتیک به رویترز گفت: «به نظر من، ایران با زمان خریدن و این فکر که اوضاع ساکن خواهد ماند دچار اشتباه شده است.» او توضیح داد که برجام همیشه روی میز نخواهد ماند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

غربی‌ها و آمریکایی‌ها بارها گفتند که برجام را نمی‌توان تا ابد زنده نگاه داشت و ایران هرچقدر برنامه‌های هسته‌ای خود را افزایش دهد از مزایای بازگشت به برجام کاسته خواهد شد.

منبع آگاه دیپلماتیک در ادامه افزود: «بازگشت به این توافق امروز هنوز ارزشی دارد اما همیشه چنین نخواهد بود. شرایط سیاسی در تهران و سایر کشورها نیز می‌تواند عوض شود.»

وزرای خارجه گروه ۷ (هفت کشور ثروتمند جهان) قرار است روز شنبه در شمال آلمان دیدار کنند و ایران و برجام از موضوع‌های این دیدار خواهند بود.

مخالفین و طرفداران برجام در آمریکا هر دو در روزهای گذشته فشار بر بایدن را افزایش داده‌اند.

اخیرا، اکثریت سناتورها از هر دو حزب، با تصویب لایحه‌ای به کاخ سفید هشدار دادند که سپاه را از فهرست سازمان‌های تروریستی خارج نکند. با توجه به نزدیک بودن انتخابات میان‌دوره‌ای که شش ماه دیگر برگزار می‌شوند، دموکرات‌ها نگران هر موضوعی‌اند که باعث شود اکثریتشان را در مجلس‌های نمایندگان و سنا از دست بدهند. ۶۲ سناتور به این لایحه رای مثبت دادند که ۱۶ نفرشان دموکرات بودند.

از سوی دیگر، آلن لوونتال، نماینده دموکرات مجلس از ایالت کالیفرنیا، روز پنجشنبه در مقاله‌ای در وب‌سایت «هیل» از دموکرات‌ها خواست قاطعانه از تلاش‌های بایدن برای احیای برجام حمایت کنند. لوونتال نوشت: «توافق دیرپا همچنان بهترین راه برای منع رسیدن ایران به سلاح هسته‌ای و جلوگیری از جنگی خانمان‌سوز در سراسر خاورمیانه است. اما حالا که وقت گرفتن تصمیم‌های شجاعانه برای نهایی کردن ورود مجدد آمریکا به برجام رسیده، بلندگوهای مخالفین توافق به نظر بسیار بزرگ‌تر از موافقین آن‌ها است.»

لوونتال در سال ۲۰۱۵ که برجام امضا شد عضو کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان بود و رابطه خوبی با دولت اوباما داشت. این نماینده بدون اشاره به وضعیت وخیم اقتصادی ایران که بخش عمده‌ای از آن در نتیجه فساد و سوءمدیریت اقتصادی است، مدعی شد در سه سالی که برجام پابرجا بود (تا پیش از خروج ترامپ از‌ آن در سال ۲۰۱۸)‌، مردم ایران نیز به‌دلیل تخفیف تحریم‌‌ها وضعیت بهتری داشتند. در حال حاضر مردم ایران بار دیگر در اعتراض به گرانی به خیابان‌ها آمده‌اند.