گسترش فقر و بیکاری در ایران حالا چهره مناطق شهری را هم تغییر داده و سرقت‌ تجهیزات شهری، به معضلی تازه در شهرهای مختلف کشور تبدیل شده است. پدیده‌ای که روز به روز دامنه وسیع‌تری به خود گرفته و از سرقت کابل‌های برق و دریچه‌های فلزی فاضلاب، به روکش تزریق بتن پایه‌ پل‌های تهران رسیده است.

افزایش سرقت تجهیزات شهری در سال‌های اخیر به یک پدیده تازه در برخی مناطق شهری تبدیل شده است، سرقت‌هایی که پیش از این پلیس پایتخت آنها را سرقت‌های خرد نام گذاشته بود. حالا دیگر به سختی می‌توان آنها را در دایره سرقت خرد قرار داد. در تعطیلات نوروز سال جاری سرقتی بزرگ در پل طبقاتی صدر تهران اتفاق افتاد که طی آن روکش تزریق بتن در تمام پایه‌های این پل به طور کامل به سرقت رفت.

البته این نخستین سرقت از پل‌های شهری نبود. خبرگزاری برنا به نقل از ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران نوشت در اسفند ۱۴۰۰، تمام پیچ‌های پل بزرگراه شهید همدانی نیز به سرقت رفته بود.

همزمانی رشد سرقت‌ تجهیزات شهری با گسترش فقر در ایران که طی دو سال گذشته بخش وسیعی از جامعه را تحت تاثیر قرار داده، موضوعی است که به اعتقاد تحلیل‌گران متاثر از یک رابطه علت و معلولی با فقر است. حسین راغفر، اقتصاددان و پژوهشگر حوزه عدالت اقتصادی، در این مورد به جهان صنعت گفته بود: «سرقت تجهیزات شهری اغلب توسط قربانیان شرایط اقتصادی و از روی ناچاری و فقر انجام می‌شود. در این شرایط باید به مسبب این شرایط اعتراض کرد نه قربانیان.»

پاییز سال گذشته، گزارش‌های متعددی از سرقت دریچه‌های فاضلاب در رسانه‌ها منتشر شد که این سرقت‌ها تنها محدود به تهران نبود. اواخر آذر سال قبل، علی موسوی معاون بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب منطقه سه تهران به تجارت‌نیوز گفته بود که طی شش ماه نخست سال گذشته در شهر تهران بیش از دو هزار و ۱۰۰ مورد سرقت دریچه‌ فلزی صورت گرفته است. او باتوجه به روند رو به رشد سرقت در این زمینه، پیش‌بینی کرده بود تا پایان سال ۱۴۰۰ تعداد سرقت‌ دریچه فلزی فاضلاب در تهران دو برابر شود.

سال گذشته عنوان شد تنها در تهران، سرقت دریچه‌های فلزی در طول هفت ماه، بیش از مجموع سرقت‌های صورت گرفته در این حوزه طی دو سال گذشته آن بوده است. همزمان سال گذشته اهواز نیز شاهد رشد سرقت در این حوزه بود. دنیای اقتصاد به نقل از مدیر آب و فاضلاب اهواز نوشته بود که در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ این مجموعه بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان از محل سرقت دریچه فاضلاب‌های شهری خسارت دیده است.

دریچه‌های فاضلاب اغلب از جنس چدن هستند که امکان فروش آنها به راحتی فراهم است. مدتی قبل حمیدرضا رستگار، رئیس اتحادیه آهن فروشان تهران از داغ بودن بازار فروش ضایعات فلزی که اغلب سرقتی هستند، خبر داده بود. او به تجارت‌نیوز توضیح داد که بخش عمده این ضایعات فلزی را دریچه‌های چدنی فاضلاب شهری، نرده‌های پل هوایی و گذرگاه‌های شهری تشکیل می‌دهند. آن طور که فعالان بازار آهن اعلام کردند، گرانی عامل افزایش معامله ضایعات فلزی نبوده و مشکلات اقتصادی موجب شده خرید و فروش در این بازار بیشتر شود.

از سال گذشته تصاویر متعددی در شبکه‌های اجتماعی از سرقت کابل‌های برق در روز روشن یا گارد ریل‌ها در حاشیه خیابان‌ها و بزرگراه‌های ایران منتشر می‌شود. این مسئله از یک سو نه تنها نسبت به گسترش و جامعیت فقر در دل ایران هشدار می‌دهد که همزمان خدمات شهری برای مردم را نیز دستخوش اختلال کرده است.

افزایش سرقت‌ تجهیزات شهری در حال سرایت به نقاط مختلف ایران است آن هم در شرایطی که همزمان گزارش‌های اقتصادی از سقوط بیشتر شاخص فلاکت در ایران خبر می‌دهند. این شاخص در پایان سال گذشته با رشد تورم و بیکاری، به رقم ۴۹.۶ درصد رسید که بالاترین رکود طی ۱۱ سال گذشته بود. به گفته تحلیل‌گران، شرایط حال حاضر بیانگر آن است که باید در انتظار رشد بیشتر سرقت‌ تجهیزات شهری به دلیل تداوم فقر در ایران بود.