طی روزهای اخیر مقام‌های ایرانی بارها تمایل خود برای همکاری جهت برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ قطر را اعلام کرده‌اند. پیش‌تر اعلام شده بود که ایران در جزیره کیش از تماشاگران جام جهانی میزبانی می‌کند و در همین راستا وزارت خارجه نیز صدور ویزا و امکان ورود به ایران را تسهیل کرده است. اما به نظر می‌رسد سطح همکاری‌های دو کشور در حال افزایش است.

رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در رابطه با سفر دو روزه وزیر حمل‌ونقل و ارتباطات قطر به ایران گفت : «هم‌اکنون کمیته مشترکی بین ایران و قطر تشکیل شده تا ساخت تونل زیر دریا بین دو کشور امکان‌سنجی شود و پس از آن در خصوص نهایی شدن این طرح تصمیم‌گیری خواهد شد.»

به گزارش ایرنا، او و جاسم بن سیف السلیطی وزیر حمل و نقل و ارتباطات دولت قطر در جزیره کیش ملاقات کردند و در این دیدار سندهایی در راستای توسعه همکاری‌های مشترک در حوزه‌های حمل و نقل هوایی و دریایی و همچنین پشتیبانی ایران از جام جهانی قطر را امضا کردند.

پیش‌تر، علی‌اکبر صفایی معاون وزیر راه و شهرسازی گفته بود که تونل مدنظر قرار است بندر دیر بوشهر را به قطر متصل کند. به گفته او قرار است این تونل درنهایت از طریق شبکه ریلی قطر را به ترکیه و اروپا متصل کند.

اما ساخت این تونل از منظرهای گوناگون با مشکل مواجه است. به نوشته تجارت نیوز طولانی‌ترین تونلی که تا به حال در جهان ساخته شده، حدود ۱۳۷ کیلومتر است، اما فاصله بندر دیر تا قطر قریب به ۱۹۰ کیلومتر است و از این جهت مشخص نیست که آیا ایران یا قطر توان لجستیکی و مهندسی لازم برای ساخت چنین پروژه‌ای را دارند یا خیر.

از سوی دیگر این طرح رؤیایی هزینه‌های گزافی نیز دارد. تجارت نیوز در گزارشی با مقایسه هزینه ساخت تونل مانش با این تونل، هزینه اجرای این پروژه را چیزی در حدود ٤٥ میلیارد دلار تخمین زده است. موضوعی که در شرایط فعلی دست‌کم از سوی طرف ایرانی قابل پرداخت نیست. همچنین مشخص نیست که طرف قطری تا چه حد حاضر است ریسک پرداخت هزینه چنین پروژه‌ای را بپذیرد.

حتی اگر بپذیریم که قطر قصد دارد از طریق ایران گاز خود را به‌جای حمل‌ونقل دریایی با استفاده از حمل‌ونقل گران زمینی صادر کند، باز هم به دلیل سطح پایین تجارت دو کشور، ساخت خط لوله زیر دریا توجیه اقتصادی بیشتری دارد و الزاما نیاز نیست حتما تونل و جاده ساخته شود.

در همین رابطه، عدنان موسی‌پور رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و قطر خردادماه ۹۹ در رابطه با تراز تجاری دو کشور به ایرنا گفته بود تجارت دو جانبه ایران و قطر حدود ٣٦٥ میلیون دلار است. رقمی که برای هر یک از دو کشور ناچیز تلقی می‌شود.

درنهایت به نظر می‌رسد که علیرغم نبود توجیه اقتصادی ساخت چنین پروژه‌ای، رویاپردازی برای ساخت چنین تونل‌هایی بیش از هر چیز نوعی رقابت تبلیغاتی با سایر کشورهای منطقه است.