استقلال تهران در پنجمین مسابقه خود در لیگ دسته دوم آسیایی، در ورزشگاه قلعه‌حسن‌خان تهران با تساوی یک‌ــ‌‌یک برابر الوصل امارات متوقف شد، تا علاوه بر ناکامی در جبران شکست تاریخی و سنگین دیدار رفت، سرنوشتش برای صعود به مرحله حذفی به مسابقه آخر و دشوار برابر المحرق در بحرین، گره بخورد.

تیم ریکاردو ساپینتو که پس از چند پیروزی پیاپی و نمایش‌های چشمگیر، دوباره نشانه‌هایی از بازگشت به بحران قدیمی را نشان می‌دهد، همچنان در دروازه، خط دفاع، میانه میدان و حتی خط حمله با مشکل کمبود بازیکن تاثیرگذار روبرو است؛ بحرانی که علی تاجرنیا، مدیرعامل استقلال، هیچ اعتقادی به وجود آن ندارد و عملکردش را در نقل‌وانتقالات تابستانی «بی‌نظیر و کهکشانی» توصیف می‌کند.

حکم انضباطی فیفا و محرومیت استقلال از دو پنجره نقل‌وانتقالاتی که نتیجه سال‌ها فساد مالی و سهل‌انگاری مدیران این باشگاه است، باعث شد آبی‌ها در نقل‌وانتقالات زمستانی امسال نیز برخلاف رقبایشان، نتوانند نقاط ضعفشان را ترمیم کنند؛ مسئله‌ای که می‌تواند به مهم‌ترین دغدغه هواداران برای ادامه حضور استقلال در رقابت‌های آسیایی و لیگ داخلی تبدیل شود.

تساوی برابر الوصل تنها یک بخش از مشکل بزرگ‌تر استقلال را آشکار می‌کند. سایه این مشکل یعنی «ناپایداری ساختار فنی و تکرار اشتباهات فردی و جمعی در فاز دفاعی» از ابتدای فصل هم بر این تیم سنگینی می‌کرد، اما حالا در آستانه حساس‌ترین بازی‌ فصل مقابل پرسپولیس در دربی تهران و همچنین المحرق در بحرین، بیش از هر زمان دیگری خود را نشان داده است.

استقلالی که پس از اعمال تغییرات گسترده در خط دفاع به‌ظاهر، در مسیر بهبود قرار گرفته بود، اکنون دوباره نشانه‌هایی از بازگشت به همان چرخه همیشگی را نشان می‌دهد؛ چرخه‌ای که در سال‌های اخیر بارها این تیم را در لحظات تعیین‌کننده، زمینگیر کرده است.

ساپینتو در هفته‌های گذشته تلاش کرد با ایجاد یک ترکیب ثابت در خط پشتی، از میزان خطاها بکاهد و در میان مدافعان و دروازه‌بانش حداقلی از انسجام را ایجاد کند، اما هر بار یک عامل جدید، از مصدومیت و خستگی گرفته تا اشتباهات لحظه‌ای و ناهماهنگی‌های عجیب، برنامه‌های او را مختل کرد. باز شدن پیاپی دروازه استقلال در سه مسابقه پیاپی یادآور روزهای آغاز فصل است؛ زمانی که این تیم با هر حمله جدی حریف، در آستانه فروپاشی قرار می‌گرفت و خط دفاعش عملا بدون فرمانده به‌ نظر می‌رسید.

بازگشت احتمالی حبیب فرعباسی، اگرچه می‌تواند برای ساپینتو خبر خوبی باشد، استقلال تنها با اتکا به یک بازیکن نمی‌تواند بحران را پشت سر بگذارد. مسئله اصلی نبود یک چارچوب تاکتیکی پایدار و یک مدل مشخص برای دفاع است. استقلال تا لحظه آخر نمی‌داند باید با دفاع فشرده بازی کند یا با فشار از جلو، مدافع کناری‌اش باید جلوتر برود یا عقب و مهم‌تر از همه، آیا دروازه‌بان ذخیره توانایی تحمل فشار در مسابقه سرنوشت‌ساز منامه، آخرین مسابقه گروهی لیگ آسیایی، را دارد؟ این تردیدهای حل‌نشده همان چیزهایی‌اند که هواداران استقلال را هم به‌شدت نگران کرده‌اند.

از سوی دیگر، استقلال در فاز هجومی نیز ثباتی ندارد و آمار گلزنی تیم، به‌ویژه در مسابقات آسیایی، نشان می‌دهد که آبی‌ها برای باز کردن دروازه حریف به‌شدت به لحظات فردی، توپ‌های برگشتی و اشتباهات دفاعی رقبا وابسته بوده‌اند. این وضعیت در بازی برابر حریفی مثل المحرق که به‌خوبی می‌داند برای صعودش یک تساوی هم کافی است، می‌تواند به چالشی جدی تبدیل شود، زیرا تیم بحرینی احتمالا با رویکردی کاملا محافظه‌کارانه، وارد میدان می‌شود و استقلال برای شکستن این ساختار، نیازمند برنامه‌ای روشن، خلاقیت در بخش هجومی و فاصله گرفتن از بازی‌های شتاب‌زده و پراسترس است.

آنچه شرایط را پیچیده‌تر می‌کند، فضای روانی حاکم بر تیم است. استقلال در دو فصل اخیر به‌ محض نزدیک شدن به مسابقات حساس، تحت فشار انتظارات هواداران، فضای رسانه‌ای و حتی اختلاف‌های مدیریتی افت کرده است. محرومیت از دو پنجره نقل‌وانتقالاتی نیز باعث شد ساپینتو برای ترمیم نقاط ضعف ابزار کافی نداشته باشد. در چنین موقعیتی، کوچک‌ترین اشتباه می‌تواند تمام فصل را نابود کند. به همین دلیل بسیاری از هواداران نگران آن‌اند که استقلال در منامه باز هم در همان «لحظه‌ لعنتی» که همیشه آزارش داده است، زمینگیر شود.

با این حال، استقلال ساپینتو در برابر الوحدات و حتی در بخش‌هایی از دیدار مقابل الوصل، نشان داد که اگر در زمین متمرکز باشد و از آشفتگی دور بماند، توانایی کنترل جریان بازی و فشار آوردن به حریف را دارد. تنها نقطه امید استقلال هم همین‌ است؛ تیمی که در بدترین شرایط هم گاه توانسته است ورق را برگرداند و از دل بحران، یک برد مهم بیرون بکشد. در مسابقه‌ای مانند دیدار آخر، تجربه بین‌المللی چند بازیکن، قدرت تصمیم‌گیری سرمربی و انگیزه انفجاری تیم می‌تواند تمام معادلات را تغییر دهد.