مهره‌های سوخته؛ تلاش دو مقام دولت اشرف غنی برای از سرگیری مذاکره با طالبان

حنیف اتمر در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۱۹ افغانستان نامزد شد و گروه انتخاباتی «صلح و اعتدال» را تشکیل داد

حنیف اتمر و معصوم ستانکزی که با روی کار آمدن طالبان در افغانستان، این کشور را ترک کردند- عکس فیسبوک mohammad haneef atmar

حنیف اتمر و معصوم ستانکزی، از افراد نزدیک و مورداعتماد اشرف غنی در دولت پیشین  افغانستان، اخیرا تلاش‌هایی را برای از سرگیری مذاکرات با طالبان آغاز کرده‌اند. این دو چهره سیاسی که در دولت اشرف غنی مناصب مهمی داشتند، به تبانی با اشرف غنی در عامدانه از دست دادن فرصت‌های موجود برای دستیابی به صلح و ثبات در افغانستان متهم‌اند.

حنیف اتمر مشاور شورای امنیت ملی و وزیر خارجه دولت اشرف غنی بود و معصوم ستانکزی سوابقی چون سرپرستی وزارت دفاع، ریاست امنیت ملی، ریاست شورای عالی صلح و ریاست هیئت مذاکره‌کننده صلح با طالبان را در کارنامه دارد.

حنیف اتمر و معصوم ستانکزی که با روی کار آمدن طالبان در افغانستان، این کشور را ترک کردند، اکنون در تلاش‌اند برای از سرگیری مذاکرات با طالبان با هدف سهیم شدن در قدرت تشکلی سیاسی ایجاد کنند. ایندیپندنت فارسی به دستورجلسه و گزارشی محرمانه از جلسات آنلاین دو هفته اخیر این دو نفر با شماری از مقام‌های دولت پیشین افغانستان و سران احزاب سیاسی دست یافته است.

 در جلسه‌ای که سوم فروردین به میزبانی حنیف اتمر و معصوم ستانکزی و شرکت شماری از سیاست‌مداران دولت پیشین افغانستان برگزار شد، حاضران توافق کردند که به‌زودی برای تشکل سیاسی موردنظر خود نام، لوگو رسمی، نشانی اینترنتی، سخنگو، گروه فعال رسانه‌ای و مرامنامه ایجاد کنند تا زمینه مناسب برای اعلام موجودیت فراهم شود.

در بخش نخست گزارش جلسه برگزار شده در سوم فروردین، تحت عنوان « توافق‌های کلی جلسه» بر این نکات توافق شده است: «راه‌اندازی هرچه سریع‌تر تشکلی سیاسی با هدف تامین صلح و نظامی متکی بر اراده مردم و حقوق بشر، همکاری با سایر نیروهای سیاسی افغانستان برای حصول به اهداف مشترک، اعتمادسازی میان مردم و نخبگان سیاسی و اجتماعی، مذاکره و گفت‌وگوی اصولی با طالبان با حمایت ملی و بین‌المللی در هدف تامین صلح و ایجاد نظامی متکی بر اراده مردم.»

در بخش دیگری از گزارش این جلسه، با عنوان «اقدام‌های پیشنهادی برای راه‌اندازی و تنظیم تشکل»، بر اقدام فوری برای نظم بخشیدن به این ساختار سیاسی تاکید شده و آمده است که پس از شکل گرفتن ساختار سیاسی، برای جلب حمایت‌های مالی اقدام شود.

در این گزارش مشخص نیست که آیا منظور از جلب حمایت‌های مالی دریافت پول از سازمان‌ها و دولت‌های خارجی است یا اعضای این تشکل سیاسی از جیب خود برای این فعالیت‌ها هزینه خواهند کرد.

در جلسه حنیف اتمر و ستانکزی با شماری از مقام‌های دولت پیشین افغانستان، تصویب شد که این تشکل سیاسی یک دبیرخانه، آدرس مشخص، سخنگویان رسمی و آدرس‌های رسمی در اینترنت داشته باشد و با برگزاری یک کنفرانس بزرگ آغاز به کار خود را اعلام کند.

در جلسه‌ای که روز پنجشنبه، یازدهم فروردین (۳۱ مارس)، باز هم به میزبانی حنیف اتمر و معصوم ستانکزی برگزار شد، حاضران تاکید کردند که جنگ راه‌حل پایان دادن به بحران در افغانستان نیست؛ بلکه باید فشارهای داخلی و بین‌المللی بر طالبان افزایش یابد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در دستورجلسه این نشست که با ایندیپندنت فارسی به اشتراک گذاشته شد، می‌بینیم که سخنرانان در مورد دلایل سقوط دولت پیشین نیز بحث کرده‌اند. یکی از شرکت‌کنندگان در این جلسه به شرط فاش نشدن نامش، گفت که اتمر و ستانکزی در تلاش‌اند با حمایت برخی از دولت‌ها و سازمان ملل، مذاکرات شکست‌خورده دولت پیشین با طالبان را دوباره احیا کنند.

به گفته این منبع، برخی از حاضران در جلسه‌ طرح ایجاد یک حکومت غیرمتمرکز را مطرح کرده‌اند، اما تاکنون در این مورد اجماعی حاصل نشده است و حنیف اتمر که در ۲۰ سال گذشته همواره سمت‌های مهم دولتی را در اختیار داشته، در این جلسات از هرگونه بحث برای ایجاد یک دولت غیرمتمرکز در افغانستان خودداری و همواره تاکید کرده که طرفدار یک دولت متمرکز است.

حنیف اتمر در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۱۹ افغانستان نامزد شد و گروه انتخاباتی «صلح و اعتدال» را تشکیل داد. در آن زمان، عطا محمد نور، یکی از اعضای ستاد انتخاباتی اتمر، درخواست گنجاندن طرح حکومت غیرمتمرکز در مرامنامه این گروه را مطرح کرد اما اتمر آن را قاطعانه رد کرد و کناره‌گیری نور از این ستاد انتخاباتی به از هم پاشیدن آن منتهی شد.

از بین رفتن گروه انتخاباتی صلح و اعتدال یکی از مهم‌ترین شکست‌های سیاسی حنیف اتمر در ۲۰ سال گذشته بود. او که پیش از آن، مشاور شورای امنیت ملی دولت اشرف غنی بود، پس از کناره‌گیری صلاح‌الدین ربانی از وزارت خارجه، به این سمت منصوب شد و تا آخرین روزهای فروپاشی دولت اشرف غنی، وزیر خارجه افغانستان بود و ادعا می‌کند که دیپلمات‌های افغانستان در کشورهای خارجی همچنان از دستورات او پیروی می‌کنند.

در کنار اتمر، معصوم ستانکزی نیز در بالاترین رده‌های تصمیم‌گیری در دولت اشرف غنی حضور داشت و نفر اول دولت غنی در مذاکرات با طالبان بود. او در سال ۲۰۱۵، مدتی سرپرست وزارت دفاع شد و پس از آن به سمت رئیس امنیت ملی منصوب شد و تا سپتامبر ۲۰۱۹ این سمت را در اختیار داشت. او در دوره فعالیت به عنوان رئیس امنیت ملی، بارها به داشتن روابط پیچیده با طالبان، مدارا با جنگجویان این گروه در میدان جنگ و جلوگیری از راه‌اندازی عملیات برای سرکوب این گروه متهم شد.

حنیف اتمر و معصوم ستانکزی در حالی برای راه‌اندازی تشکلی سیاسی و احیای مذاکرات با طالبان تلاش می‌کنند که بسیاری‌ آنان را تنها مهره‌های سوخته دولت اشرف غنی می‌بینند که فرصت‌های رسیدن به صلح و ثبات در افغانستان را هدر دادند و حالا دوباره رویای شریک شدن در قدرت این بار با طالبان را در سر می‌پرورانند.

بیشتر از جهان