مسرور بارزانی، نخستوزیر اقلیم کردستان عراق روز سهشنبه گفت توسعه نفت و گاز در این اقلیم با مخالفت و سنگاندازی حکومت ایران مواجه میشود. ایران نمیخواهد جایگاه خود را که یکی از تولیدکنندگان اصلی انرژی در منطقه است از دست بدهد. او ایران را متهم کرد که از موشکهای بالیستیک همچون ابزاری سیاسی استفاده میکند تا نفوذ خود در عراق را حفظ کند و نگذارد اقلیم به یکی از مراکز انرژی در منطقه تبدیل شود و خلاء موجود در بازار بینالمللی که ناشی از جنگ در اوکراین است را پر کند.
بارزانی گفت: «ما ازجمله مناطق در حال شکوفایی محسوب میشویم و تلاش میکنیم به یک بازیگر اصلی برای صدور انرژی نه فقط به منطقه که به اروپا و بقیه جهان تبدیل شویم. ما میدانهای جدید گاز و نفت کشف کردهایم و تلاش میکنیم این مناطق را توسعه دهیم و این چیزی است که شاید به نفع ایران نباشد.» گفتههای بارزانی یک روز پس از گزارش خبرگزاری رویترز است که گفته بود حملههای موشکی اخیر سپاه پاسداران به اربیل به دلیل تلاش برای توقف توافقهای گازی پنهان بین اسرائيل و اقلیم بوده است.
بارزانی که در یکی از جلسههای «اجلاس دولت جهانی» در دبی صحبت میکرد با سوالی در مورد فعالیتهای ایران در منطقه و حمله موشکی روز ۱۳ مارس سپاه به اربیل مواجه شد. نخستوزیر اقلیم گفت: «ما میدانیم که چون به سوی تشکیل دولت جدید در عراق میرویم میخواهند به ما فشار وارد کنند. چون تشکیل دولت به آن شیوهای که حکومت ایران میخواهد صورت نگرفته است.»
در انتخابات پارلمانی سال گذشته، احزاب مورد حمایت جمهوری اسلامی شکست سختی خوردند. پیروز اصلی انتخابات یعنی مقتدی صدر، روحانی شیعه منتقد نفوذ ایران بود که اکنون دست به تشکیل ائتلاف سیاسی با حزب دموکرات کردستان عراق (حزب بارزانی) و برخی نیروهای سنی زده است. صدر به همراه متحدان خود ائتلافی به نام «انقاذ وطن» (نجات وطن) را تشکیل داده و جعفر صدر، سفیر سابق عراق در بریتانیا را نامزد نخستوزیری معرفی کرده است. این دیپلمات تنها پسر محمدباقر صدر، روحانی معروف شیعه و رهبر معنوی حزب الدعوه و از بستگانِ محمد خاتمی، رئیسجمهوری سابق ایران است.
احزاب شیعه مورد حمایت جمهوری اسلامی گروهی به نام «چهارچوب هماهنگی» تشکیل دادهاند و حمایت اتحادیه میهنی کردستان و برخی نیروهای سنی را نیز به دست آوردهاند، اما تعداد نمایندگانشان بسیار کمتر از طرف مقابل است. نوری مالکی، نخستوزیر سابق عراق از چهرههای شاخص این جریان است. نیروهای تحت حمایت تهران با حاضر نشدن در مجلس موفق شدند آن را از رسمیت بیندازند. برای رسمیت یافتن جلسه حداقل دوسوم نمایندگان یعنی ۲۲۰ نفر باید حاضر باشند، اما در جلسه چند روز پیش تنها ۲۰۲ نفر حاضر شدند تا انتخاب رئیسجمهوری ممکن نباشد. جلسه بعدی روز چهارشنبه برگزار میشود. مجلس عراق ابتدا باید رئیسجمهوری و سپس نخستوزیر و کابینه را انتخاب کند.
بارزانی گفت حکومت ایران تلاش میکند ائتلاف «انقاذ وطن» را درهم بشکند. او گفت: «بر اعضای ائتلاف فشار سیاسی آوردهاند تا از آن خارج شوند و حکومت ایران بتواند نفوذی را که در این سالها در عراق داشته است افزایش دهد یا حداقل حفظ کند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ایران مدعی بود که در حملههای ۱۳ مارس مراکز راهبردی اسرائیل در اربیل را هدف گرفته است؛ اما ساختمانهایی که با موشکهای بالیستیک ایران نابود شدند بخشی از عمارت مسکونی متعلق به یک چهره اقتصادی صنعت نفت و گاز بودند: باز کریم بارزنجی، مدیرکل و بنیانگذار شرکت «کار» که خط لوله اقلیم به ترکیه را ساخته است.
صدور گاز از اقلیم کردستان میتواند جایگاه ایران را که یکی از تامینکنندگان اصلی گاز عراق و ترکیه است، به خطر بیندازد؛ جایگاهی که بهویژه در پی احیای احتمالی برجام میتواند بهبود پیدا کند. حمله به اربیل مدت کوتاهی پس از آن بود که دادگاه فدرال عراق رای به قانونی نبودن برخی قوانین مربوط به صنعت نفت در اقلیم کردستان داد و از مقامهای اربیل خواست منابع نفت خام خود را تحویل دولت مرکزی بدهند. بارزانی در صحبتهای خود در دبی این حکم را سیاسی خواند و گفت اربیل در حال مذاکره با دولت مرکزی برای حفظ حقوق خود است. بارزانی تاکید کرد که اربیل از منافع شرکتهای تجاری و سازمانهای بینالمللی که در اقلیم فعالیت میکنند، پشتیبانی میکند و به قراردادهایی امضا شده متعهد است.
نخستوزیر اقلیم در مورد شرایط ویژه حکومتش گفت: «ما مدتها است قربانی تهاجمهای مختلف و از سوی بازیگران مختلف بودهایم. این بار هم حمله راکتی علیه اربیل پذیرفتنی نبود و این اتهامها بی اساس است. آنها به خانه مسکونی یک شهروند غیرنظامی و فعال اقتصادی حمله کردند و بعد برای توجیه اعمالشان میگویند این پایگاه اسرائیلیها بوده است که صحت ندارد.» بارزانی گفت اربیل خواهان تحقیقات بینالمللی شده است و از تهران نیز دعوت کرده از مکان حمله بازدید کند.
در مجمع دبی علاوه بر بارزانی چهرههای دیگری هم از حملههای پهپادی و موشکی که با حمایت حکومت ایران علیه تجهیزات نفتی در عربستان سعودی و امارات متحده عربی انجام میشود، انتقاد کردند. امیر عبدالعزیز بن سلمان آل سعود، وزیر انرژی عربستان سعودی که در نشستی مشترک با بارزانی حضور داشت، گفت: «چه کسی این راکتها و موشکها را به سوی ما و ابوظبی میفرستد؟ خرجشان را چه کسی میدهد؟ چه کسی آنان را آموزش میدهد؟ چه کسی به آنها سلاح میدهد؟ یک کشور عضو اوپک! میگذارمش به عهده تخیل خودتان.»
بارزانی روز دوشنبه در «مجمع انرژی جهانی» در دبی نیز سخنرانی کرد. او گفت دولت اقلیم کردستان عراق به زودی صدور انرژی به ترکیه را آغاز میکند. او با اشاره به افزایش سرمایهگذاری دولت در بخش گاز طبیعی گفت اقلیم میتواند بخشی از کمبودهای اروپا را هم جبران کند و تاکید کرد: «من اعتماد دارم که کردستان به زودی از منابع مهم انرژی برای تقاضای رو به رشد جهان خواهد بود. ما در آینده نزدیک به صادرکننده خالص گاز به ترکیه و اروپا تبدیل خواهیم شد.»