حبیب‌الله آسوده، معاون مشارکت‌های مردمی «کمیته امداد امام خمینی» گفت: «در ۱۰ ماه گذشته ۴۵۰ میلیارد تومان صدقه از صندوق‌ صدقات‌های سراسر ایران جمع‌آوری شده است.»

به گفته این مقام کمیته امداد، دست‌کم پنج میلیون صندوق صدقه کوچک، متوسط و بزرگ در سطح ایران وجود دارد و تعداد صندوق‌ صدقات خانگی و الکترونیکی هم درحال افزایش است.

معاون مشارکت‌های مردمی کمیته امداد روز سه‌شنبه، دهم اسفندماه، به خبرگزاری ایلنا گفت: «تاکنون بیش از دو میلیون برچسب کد کیوآر روی صندوق‌های خانگی نصب شده است و کسانی که مشترک صندوق‌ صدقات‌های خانگی‌اند از طریق این کدها صدقات خود را پرداخت می‌کنند.»

بر اساس آماری که حبیب‌الله آسوده اعلام کرد، یک میلیون و ۵۰۰ هزار مشترک جدید نیز کد کیوآر گرفته‌اند و حالا جمع آنان به حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار مشترک می‌رسد. با این‌ حال، طبق گفته معاون مشارکت‌های مردمی کمیته امداد، این سازمان قصد دارد روند افزایش تعداد مشترکان را ادامه دهد.

حبیب‌الله آسوده درباره اینکه صدقه‌های جمع‌آوری شده در چه زمینه‌هایی هزینه خواهند شد، ادعا کرد که این ارقام در «سرفصل‌های مختلف از جمله درمان، تحصیل، کمک‌های موردی، ابن سبیل [در راه مانده- یکی از مستحقان دریافت زکات در اسلام] و مسکن استفاده می‌شوند».

آسوده همچنین از برنامه کمیته امداد برای واگذاری صندوق‌ صدقات‌ها به برخی مراکز نیکوکاری در سال ۱۴۰۱ خبر داد، ولی گفت که این کار «با سازوکار مشخص» انجام خواهد شد. او در این خصوص توضیح بیشتری نداد، اما مروری بر عملکرد پیشین این نهاد نشان می‌دهد که فقط مراکزی از حمایت کمیته امداد برخوردارند که مذهبی‌اند و فعالیت‌هایی هم‌راستا با حاکمیت دارند.

کمیته امداد یکی از نهادهای ثروتمند زیرمجموعه رهبر جمهوری اسلامی ایران است که در سال ۱۳۵۷ با فرمان روح‌الله خمینی و با ادعای «حمایت از مستضعفان» راه‌اندازی شد. از آنجا که این سازمان زیرمجموعه رهبر جمهوری اسلامی ایران است، هیچ‌گونه امکان تحقیق و تفحصی از آن وجود ندارد. با استفاده از این موقعیت، کمیته امداد در طول چهار دهه گذشته به ثروت خود افزوده و علاوه بر جمع‌آوری صدقه‌های مردمی، در برخی فعالیت‌های کلان اقتصادی نیز مشارکت کرده است.

علاوه بر این، در بودجه سالیانه ایران نیز رقم قابل‌توجهی برای کمیته امداد در نظر گرفته می‌شود. دولت سیزدهم در لایحه پیشنهادی بودجه ۱۴۰۱ برای کمیته امداد، بودجه ۲۵ هزار و ۷۸۱ میلیارد و ۵۳۷ میلیون و ۹۰۰ هزار تومانی پیشنهاد کرده است.

با وجود ثروت منحصربه‌فردی که در اختیار این نهاد قرار دارد، میزان کمکی که به مستمندان پرداخت می‌کند، حداقلی است؛ به‌ طوری‌ که در سال ۱۴۰۰، میزان مستمری یک مددجو  ۱۹۸ هزار تومان بود و خانواده دو نفره نیز ۳۳۱ هزار تومان دریافت می‌کرد. برای یک خانواده سه‌نفری نیز ۴۳۰ هزار تومان مستمری در نظر گرفته شد.

بر اساس اعلام سیدمرتضی بختیاری، رئیس کمیته امداد، این مبلغ قرار است در سال ۱۴۰۱ افزایش پیدا کند، اما حتی با وجود افزایش قیمت‌‌ها هم مستمری تک‌نفره از ۳۵۰ هزار تومان، خانواده دونفری از ۵۰۰ هزار تومان و خانواده سه‌نفری از ۷۰۰ هزار تومان فراتر نمی‌رود. 

از آنجا که اغلب مستمری‌بگیران کمیته امداد زنان سرپرست خانواده و افراد بیمار و ازکارافتاده‌اند، این رقم حتی هزینه‌های حداقلی زندگی آنان را هم تامین نمی‌کند. با این حال، منابع مالی کمیته امداد نیز همچون دیگر نهادهای وابسته به حاکمیت، به خارج از مرزهای ایران می‌رود.

در سال‌های گذشته، ارسال کمک‌های این نهاد به جمهوری آذربایجان، لبنان، فلسطین و عراق با واکنش‌های اعتراض‌آمیز اقشار مختلف مردم روبه‌رو شد. بنابر اعلام کمیته امداد، ۹۵ هزار مددجو در خارج از ایران از این سازمان کمک دریافت می‌کنند. در سال ۱۳۹۷ نیز هم‌زمان با انتشار تصاویری از توزیع غذای کمیته امداد در نوار غزه، کارزاری در رسانه‌های اجتماعی شکل گرفت و کاربران با هشتگ «نه‌ به کمیته امداد» این سازمان را تحریم کردند. 

مقایسه میزان مشارکت‌های مردم در سال‌های گذشته و سال ۱۴۰۰ بی‌اعتمادی شهروندان به این سازمان را هم اثبات می‌کند. طبق اعلام مسئولان کمیته امداد در سال ۱۳۹۵، میزان مشارکت مردم از طریق صندوق‌ صدقه‌ها معادل ۴۶۰ میلیارد تومان بود اما این رقم در ۱۰ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰ به ۴۵۰ میلیارد تومان کاهش یافت.