افغانستان نماد «شکست جمعی غرب» است

بحران انسانی در افغانستان، جامعه جهانی را مجبور به تلاش برای بهتر ساختن وضعیت کرده است

آنچه در حال حاضر در افغانستان رخ می‌دهد، یک «فاجعه بشری انتخاب‌شده» است - AHMAD SAHEL ARMAN / AFP

با گذشت بیش از شش ماه از سقوط دولت در افغانستان، جهان با یکی از پیچیده‌ترین و  گسترده‌ترین بحران‌های بشری روبه‌رو شده است. قحطی، گرسنگی، فقر و بدبختی مردم افغانستان در حدی است که کشورها و سازمان‌های جهانی به فکر حل مشکل افتاده‌اند و می‌خواهند تا مانع گسترش این بحران و تبدیل شدنش به یک فاجعه انسانی شوند.

اما در این میان تحریم‌های آمریکا و سازمان ملل متحد یک عامل بازدارنده برای کمک‌رسانی به مردم افغانستان است و سازمان‌های جهانی تلاش می‌کنند بدون دور زدن تحریم‌ها به مردم افغانستان و شکوفایی اقتصاد این کشور کمک کنند.

یوسی مکلبرگ، استاد روابط بین‌الملل در انستیتوی سلطنتی روابط بین‌الملل (چتم هاوس)، در مقاله‌ای که روز شنبه در رسانه عرب نیوز منتشر کرد، می‌نویسد حل مشکل فعلی افغانستان در کوتاه‌مدت ممکن نیست و واقعیت تلخی در افغانستان را نشان می‌دهد که مسئولیت اصلی آن بر دوش غرب است.

به باو  مکلبرگ، واقعیت این است که ایالات متحده و متحدانش در جنگ با طالبان شکست خوردند و آن را رها کردند. بنابراین، غرب باید هر چه سریع‌تر بر غرور زخمی خود غلبه و یک استراتژی بلندمدت طراحی کند که از یک فاجعه انسانی در افغانستان بدون توانمندسازی طالبان جلوگیری کند. این مستلزم آن است که غرب حتی اگر اکراه داشته باشد نیز کانال‌های ارتباطی با دشمن سابق خود را حفظ کند.

 دیوید میلیبند، وزیر خارجه سابق بریتانیا و مدیر اجرایی کمیته بین‌المللی نجات، به یکی از سرسخت‌ترین و رساترین منتقدان سیاست‌های کنونی غرب در قبال افغانستان تبدیل شده است. او چندی پیش در جریان نشست در چتم هاوس، آنچه در حال حاضر در افغانستان رخ می‌دهد را یک «فاجعه بشری انتخاب‌شده» عنوان کرد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

 افغانستان قبل از حوادث تابستان گذشته هم به اندازه کافی فقیر بود، اما اکنون در آستانه قحطی قرار گرفته است. به گفته کمیته بین‌المللی نجات نزدیک به ۲۳ میلیون نفر یعنی تقریبا بیش از نیمی از جمعیت افغانستان در حال حاضر گرسنه‌اند و یک میلیون کودک در معرض خطر مرگ قرار دارند، مگر این‌که جهان بیدار شود و به آن‌ها درمان فوری برای سوءتغذیه ارائه دهد. گستردگی فقر باعث شده است که دختران هشت ساله برای ازدواج فروخته شوند. برخی دیگر اعضای بدن یا نوزادان خود را می‌فروشند تا پولی برای تغذیه خانواده خود به دست آورند.

 غرب بدون تبرئه کردن طالبان و درحالی‌که شایستگی آن‌ها برای اداره یک کشور مدرن را زیر سوال می‌برد، باید نقش خود را در رساندن کمک به افغانستان و رفع دغدغه جهانی ایفا کند. آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد اذعان کرد که جامعه بین‌الملل هنوز با این پرسش دست‌وپنجه نرم می‌کند که چگونه با دولت تحت رهبری طالبان، دولتی که سابقه سرکوب وحشیانه فعالان حقوق بشر به‌ویژه حقوق زنان را دارد، کار کند. با این حال، به همان اندازه که این معضل پیچیده است، زمان برای مقابله با آن نیز کم است.

 در تاریخ معاصر، اعمال تحریم‌های فراگیر با عنوان ابزاری برای تغییر رژیم بارها شکست‌خورده است و در همه موارد، بدون استثنا، این شهروندان عادی بوده‌اند و نه نخبگان حاکم که بهای آن را پرداخته‌اند. هم‌اکنون در افغانستان تاثیر تحریم‌های اقتصادی و دارایی‌های مسدود شده بیشتر بر مردم خواهد بود که مجبورند به زندگی در فقر شدید و محرومیت از خدمات عمومی اولیه مانند بهداشت و آموزش ادامه دهند.

در حال حاضر افغان‌ها به همان اندازه که از طالبان به دلیل سرکوب‌ها و برخوردهای خشونت‌بار نفرت دارند از غرب نیز که آنان را در بدترین حالت ممکن رها کرد، نفرت پیدا کرده‌اند. دیدگاهی که در حال حاضر دیوید ملیبند، مدیر اجرایی کمیته بین‌المللی نجات راهکارهای کمک به افغانستان می‌نامد هیچ امکانی برای به رسمیت شناختن طالبان نمی‌دهد، بلکه بیشتر روی تعامل با رژیم فعلی که به هر صورت ناظر و حاکم بر مردم افغانستان است، تمرکز دارد تا زمینه‌سازی برای کاهش رنج و درد مردم افغانستان صورت بگیرد.

یوسی مکلبرگ باور دارد که هیچ‌گونه متن مدونی درباره چگونگی برخورد با یک رژیمی که خارج از هنجارهای شناخته‌شده جهانی رفتار می‌کند، وجود ندارد. بنابراین، غرب باید در قبال افغانستان سیاستی را اتخاذ کند که هم‌زمان ضمن تعامل با طالبان، فضای کافی برای عمل‌گرایی را نیز ایجاد کند.

به این معنی که ابتدا مشخص شود که آیا رهبری فعلی طالبان مایل به تعامل سازنده با جهان خارج است یا خیر؛ اگر چنین است، باید یک مکانیسمی که تضمین می‌کند کمک‌های بشردوستانه به افراد نیازمند می‌رسد و البته قدرت طالبان را بر مردم تشدید نمی‌کند، شکل بگیرد تا در سایه این راهکار، آنچه غرب در قبال افغانستان انجام داد تا حدی جبران شود.