فعالیت تلویزیون خصوصی آیینه در افغانستان متوقف شد

در شش ماه گذشته ۳۱۸ رسانه در افغانستان از فعالیت بازمانده‌اند

دفتر مرکزی تلویزیون خصوصی آیینه در شهر کابل- @AynaTelevision / فیسبوک

تلویزیون خصوصی آیینه پس از بیست سال فعالیت در افغانستان، به دلیل آنچه «چالش اقتصادی» خوانده شده است، به پخش برنامه‌های خود پایان داد. 

روز چهارشنبه، ۲۷ بهمن، فدراسیون روزنامه‌نگاران آزاد افغانستان ( AIJA) با نشر اطلاعیه‌ای از متوقف شدن نشرات تلویزیون آیینه خبر داد و از وضعیت نابسامان رسانه‌های افغانستان ابراز نگرانی کرد. در آن اطلاعیه‌ آمده است: «بر بنیاد ارزیابی‌های انجام شده، یک بار دیگر از وضعیت نامناسب رسانه‌های افغانستان ابراز نگرانی می‌کنیم و از نهادهای جهانی که در راستای تقویت آزادی بیان و رسانه‌ها کار می‌کنند، می‌خواهیم که برای جلوگیری از فروپاشی جامعه رسانه‌‌ای افغانستان دست‌به‌کار شوند.»

آن نهاد به نقل از مسئولان تلویزیون آیینه نوشت که فعالیت آن رسانه برای همیشه متوقف شده است و به دلیل کمبود امکانات اقتصادی، زمینه راه‌اندازی دوباره آن فراهم نیست. 

حجت‌الله مجددی، رئیس فدراسیون روزنامه‌نگاران آزاد افغانستان، با ارسال یک نوار ویدیویی به رسانه‌ها گفت که پیامد ناگوار متوقف شدن رسانه‌ها در افغانستان را پیش‌تر نیزهشدار داده بوده است و در صورتی که به اوضاع نامناسب اقتصادی رسانه‌های مستقل توجه نشود، تا چند ماه دیگر فقط چند رسانه معدود در کابل باقی خواهد ماند.

تلویزیون خصوصی آیینه در سال ۱۳۸۸ و اندکی پس از فروپاشی دولت نخست طالبان، با سرمایه‌گذاری مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی و معاون دولت پیشین افغانستان، راه‌اندازی شد. از تلویزیون آیینه به عنوان نخستین تلویزیون خصوصی در افغانستان یاد می‌شود که زمانی از پربیننده‌ترین رسانه‌ها در افغانستان، به ویژه در شمال آن کشور بود.

آیینه نخست بیشترین برنامه‌هایش را به زبان ازبکی ارایه می‌کرد، اما بعدها برنامه‌های مختلفی به زبان‌های فارسی و پشتو نیز در آن تهیه و پخش شد. این رسانه به گونه علنی از مواضع سیاسی عبدالرشید دوستم حمایت می‌کرد و تمرکز بیشتر برنامه‌های آن در مورد زندگی و اوضاع در پایتخت و شمال افغانستان بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

فعالیت تلویزیون آیینه در جریان فروپاشی دولت پیشین افغانستان در ماه اوت نیز متوقف شد، اما چند روز پس از سلطه طالبان بر افغانستان، این رسانه پخش برنامه‌های خود را از سر گرفت و تا هفتم فوریه فعالیت آن جریان داشت. تارنمای تلویزیون آیینه از دسترس خارج شده است و صفحه‌های این رسانه در یوتیوب، فیس‌بوک، توییتر، و اینستاگرام نیز از هفت فوریه به بعد مطلب جدید منتشر نکرده‌اند. آخرین برنامه این تلویزیون، روز هفتم فوریه در کانال یوتیوب و بقیه صفحه‌های مجازی آن منتشر شده است.

در کنار تلویزیون آیینه، یک شبکه تلویزیونی دیگر به نام «باتور» نیز در سال‌های اخیر با سرمایه‌گذاری عبدالرشید دوستم در شهر شبرغان در شمال افغانستان ایجاد شد که آن نیز متوقف شده است. 

حجت‌الله مجددی افزود که هفته گذشته، یک تلویزیون خصوصی در استان میدان وردک نیز به فعالیت خود پایان داد و نگرانی از بسته شدن پی‌در‌پی رسانه‌ها افزایش یافته است.

فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران و اتحادیه ملی خبرنگاران افغانستان نیز روز ۱۴ بهمن با انتشار گزارشی، با ابراز نگرانی از وضعیت رسانه‌های افغانستان، خبر داد که در شش ماه گذشته و پس از بازگشت طالبان به قدرت، ۳۱۸ رسانه در ۳۴ استان افغانستان به فعالیت خود پایان داده‌اند و توقف فعالیت شماری دیگر از رسانه‌ها نیز محتمل است. 

پس از بازگشت طالبان به قدرت در پانزدهم اوت ۲۰۲۱، وزارت «امر به معروف و نهی از منکر» که در چارچوب کابینه آن گروه ایجاد شد و نیز اداره استخبارات (اطلاعات) آن، فشارهای زیادی بر رسانه و خبرنگاران آزاد افغانستان وارد آوردند. وزارت امر به معروف طالبان، در ماه نوامبر مقرراتی ده ماده‌ای برای رسانه‌ها تعیین، و تاکید کرد که همه خبرنگاران و مدیران رسانه‌ها موظفند از آن پیروی کنند.

چهارم فوریه سال جاری میلادی، سازمان گزارشگران بدون مرز با انتشار گزارشی در مورد وضعیت آزادی بیان و رسانه‌های آزاد در افغانستان، گفت که از زمان به قدرت رسیدن طالبان تا زمان نشر آن گزارش، بیش از ۵۰ کارمند رسانه‌ای و خبرنگار به‌دست نهادهای امنیتی طالبان، از جمله اداره اطلاعات آن، بازداشت شده‌اند و شماری از آنان در جریان بازجویی شکنجه نیز شده‌اند.

در آن گزارش آمده است که اداره اطلاعات طالبان مشخصا واحدی به نام «ریاست ۵۳» ایجاد کرده‌ است که مسئولیت آن را شخصی به نام جواد سارگر بر عهده دارد و او صریح و مستقیم خبرنگاران و مدیران رسانه‌ها را تهدید می‌کند.

طالبان همواره گزارش‌های مبتنی بر اِعمال خشونت، بازداشت، شکنجه، و قیودات سختگیرانه بر فعالیت رسانه‌ها را رد کرده‌اند و می‌گویند که همه رسانه‌‎ها می‌توانند آزادانه فعالیت کنند، اما حق ندارند محتوایی مغایر با اسلام و منافع طالبان منتشر کنند.