کارشناسان سازمان ملل در گزارشی که روز دوشنبه، ۱۸ بهمن منتشر شد، از اوج‌گیری فعالیت‌ گروه‌های تروریستی بین‌المللی در افغانستان پس از تسلط طالبان خبر دادند. واشینگتن‌پست به نقل از این گزارش نوشت، پیوندهای گذشته طالبان با شبکه القاعده قدرتمندتر شده است و تروریست‌های بین‌المللی اکنون نسبت به گذشته آزادی بیشتری در افغانستان دارند و این احتمال وجود دارد که افغانستان بار دیگر به پناهگاهی امن برای تروریست‌های بین‌المللی و افراط‌گرایان از نقاط مختلف جهان تبدیل شود، زیرا اکنون آنان از آزادی که‌ در افغانستان دارند، لذت می‌برند.

کارشناسان سازمان ملل همچنین در این گزارش به فعالیت گروه‌های افراطی مرتبط با القاعده و دولت اسلامی (داعش) در آفریقا و کشورهای خاورمیانه نیز پرداخته‌اند. بر اساس یافته‌های این کارشناسان، شبکه‌های مربوط به این دو گروه تروریستی اکنون در آفریقا به موفقیت‌هایی دست یافته‌اند و داعش در بخش‌هایی از عراق و سوریه عملیاتی را با نام «یک شورش روستایی ریشه‌دار» ادامه می‌دهد. بااین‌حال، در این گزارش به دستاوردهای کشورهای اندونزی و فیلیپین نیز در جلوگیری از پیشروی‌های القاعده و گروه داعش با عنوان نقطه روشنی در جنوب شرق آسیا اشاره شده است.

درحالی‌که گروه طالبان در توافق‌نامه‌ایی که در فوریه ۲۰۲۰ با دولت آمریکا امضا کرد، متعهد شد که با تروریسم مبارزه کند و اجازه ندهد از خاک افغانستان برای گسترش تروریسم استفاده شود، اما هیئت کارشناسان سازمان ملل در گزارش اخیر خود از آزادی بیشتر گروه‌های تروریستی در افغانستان خبر دادند. این کارشناسان گفتند: «هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که نشان دهد طالبان اقداماتی را برای محدود کردن فعالیت‌های تروریست‌های خارجی در کشور انجام داده است. هرچند اخیرا جنبش‌ جدید قابل‌توجهی از جنگجویان تروریست خارجی در افغانستان گزارش نشده‌، اما همچنان تهدید القاعده و داعش وجود دارد.»

طالبان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ در افغانستان حکومت کرد، اما پس از حمله ۱۱ سپتامبر در ایالات‌متحده آمریکا به دلیل پناه دادن به اسامه بن‌لادن (‌رهبر شبکه القاعده که مسئولیت آن حمله تروریستی را به عهده گرفته بود) مورد خشم ایالات‌متحده قرار گرفت و سرانجام پس از یک درگیری خونین، حکومت این گروه ساقط شد. در ۲۰ سال گذشته طالبان به شکل‌های مختلف تلاش کرد تا قدرت نظامی‌اش را احیا کند و سرانجام در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، یک‌بار دیگر به قدرت رسید، اما پیش از رسیدن به قدرت، شرط ایالات‌متحده در مورد پناه ندادن به تروریست‌ها را پذیرفت و اکنون به نظر می‌رسد به آن متعهد نیست.

کارشناسان سازمان ملل خاطرنشان کردند که القاعده با انتشار بیانیه‌ای پیروزی طالبان را در ۳۱ اوت تبریک گفت، اما از آن زمان تاکنون «سکوت خود را حفظ کرده است و دلیل این سکوت احتمالا جلوگیری از به خطر انداختن تلاش‌های طالبان برای به دست آوردن مشروعیت بین‌المللی است.»

این کارشناسان همچنین با اشاره به بازگشت اعضای بلندپایه القاعده به افغانستان گفتند: امین محمد‌الحق صام خان که مسئول امنیت بن‌لادن بود، اواخر ماه اوت به خانه خود در افغانستان بازگشت. در همین حال، آنان خبر بازگشت پسر اسامه بن‌لادن به افغانستان را در ماه اکتبر به نقل از یک منبع ناشناس تایید کردند.

هیئت کارشناسان سازمان ملل فعالیت‌های داعش در افغانستان را تهدیدآمیز خواندند. هرچند گزارش‌ها نشان می‌دهد، این گروه قلمرو کوچکی در افغانستان را در اختیار دارد، اما توانایی آن‌ها در انجام حمله‌های مستمر و پیچیده موجب نگرانی می‌شود. به گفته کارشناسان، تعداد جنگجویان داعش از زمان حضور طالبان تاکنون، از ۲۲۰۰ نفر به ۴۰۰۰ نفر افزایش یافته است و داعش همچنان به مقاومت در برابر فشار مداوم نیروهای منطقه در عراق و سوریه ادامه می‌دهد و تخمین زده می‌شود که بین شش هزار تا ۱۰ هزار جنگجو را در این نواحی مستقر دارد.