اسم‌شان از روی عبارت یونانی هیولای دریایی آمده، اما اسب‌های دریایی در واقع ماهی‌های کوچکی هستند که در حالت ایستاده شنا می‌کنند و اگرچه مدت‌ها است که یکی از جاذبه‌های محبوب در تحقیقات دریایی بوده‌اند، اما همچنان موجوداتی پررمز و راز باقی‌مانده‌اند.

این موجودات با گردن‌های انعطاف‌پذیر و پوزه‌های لوله‌ای و ظاهری شبیه سر اسب و اندازه بندانگشتی، خصوصیات منحصربه‌فردی دارند که در کمتر جاندار دریایی یا خشکی‌زی دیگر دیده می‌شود.

نرهای همیشه باردار

اسب‌های دریایی یکی از معدود گونه‌های جانوری روی زمین هستند که در آن نرها بچه‌های متولد نشده را حمل می‌کنند. در طول جفت‌گیری، ماده تخم‌های خود را در مجرای تخم‌گذاری نر می‌گذارد که به آن کیسه مولد می‌گویند. نر تخم‌ها را تا زمانی که به اسب‌های دریایی مینیاتوری کاملی تبدیل شوند و در آب رها شوند، در کیسه مولد خود حمل می‌کند. اسب‌های دریایی نر می‌توانند تا ۱۵۰۰ بچه به دنیا آورند. به محض آن که نرها زایمان می‌کنند، ماده‌ها تخم‌های بارور شده بیشتری را در کیسه مولد نر می‌گذارند و نرها به شکل مداوم باردار هستند.

شناگرهای ضعیف

اسب‌های دریایی باله‌های لگنی، مقعدی و دمی که نیروی رانش، بلند کردن، و هدایت بیشتر ماهی‌ها را فراهم می‌کنند، ندارند. در عوض با تکان دادن باله پشتی کوچک خود با سرعت ۳۵ بار در ثانیه، شنا می‌کنند. جهت دادن به حرکت با استفاده از باله‌های سینه‌ای بسیار کوچک‌تر در کناره‌های سر آن‌ها انجام می‌شود. این باله‌های سینه‌ای، روی بدن کوچک آن‌ها شبیه گوش اسب دیده می‌شود. ناتوانی آن‌ها در شنا کردن باعث می‌شود گاهی اوقات در دریاهای مواج از شدت خستگی بمیرند.

استاد استتار

اسب‌های دریایی معمولاً در بستر  کم‌عمق علف‌دریایی و جلبک‌ها و صخره‌های مرجانی در آب‌های معتدل و گرمسیری در سراسر جهان، معمولاً بین ۴۵ درجه شمالی و ۴۵ درجه جنوبی از خط استوا، زندگی می‌کنند. این موجودات استاد استتار هستند. آن‌ها می‌توانند رنگ خود را در طول زمان تغییر دهند و برخی از گونه‌ها حتی می‌توانند رشته‌هایی را در امتداد بدن خود رشد دهند تا به آن‌ها کمک کند با محیط اطراف خود ترکیب شوند.

شکارچی صبور

استتار برای اسب‌های دریایی بسیار مهم است، چرا که از آن برای کمین کردن برای شکار خود استفاده می‌کنند. آن‌ها بی‌حرکت و در استتار می‌مانند و با دم خود به علف‌های دریایی، مرجان‌ها، یا اسفنج‌ها می‌چسبند و هر پلانکتون یا بچه‌ماهی در حال گذری را با پوزه بلند و لوله‌ای خود می‌مکند. اسب‌های دریایی باید در چند میلی‌متری طعمه خود قرار بگیرند تا بتوانند آن‌ها را شکار کنند، بنابراین پنهان ماندن و استتار بسیار مهم است.

ماهی بی‌شکم

اسب‌های دریایی دندان و معده ندارند. غذا به قدری سریع از دستگاه گوارش آن‌ها عبور می‌کند که برای زندگی و رشد باید بی‌وقفه غذا بخورند. یک اسب دریایی می‌تواند روزانه ۳۰۰۰ میگوی آب‌شور بخورد.

چشم‌های آفتاب‌پرستی

هر یک از چشمان اسب دریایی  مستقل از دیگری حرکت می‌کنند و در ترکیب با هم، میدان دید تقریباً ۳۶۰ درجه‌ای به آن‌ها می‌دهند، بنابراین می‌توانند با یک چشم حواس‌شان به شکارچیان باشد، و از چشم دیگر برای تعقیب طعمه استفاده کنند. بااین‌حال، استخوانی و غیرقابل هضمند و تنها شکارچیان واقعی آن‌ها، خرچنگ‌هایی هستند که اسب‌های دریایی را با چنگال‌های انبرکی خود می‌گیرند، و نیز انسان‌هایی که آن‌ها را برای طب سنتی، کنجکاوی، یا نگهداری در آکواریوم‌ها جمع‌آوری می‌کنند.

رقص برای همسر وفادار

بیشتر اسب‌های دریایی تک‌همسرند و به جفتشان وفادار. اسب‌های دریایی را اغلب می‌توان در حال شنا به صورت دوتایی، با دم‌های گره‌خورده به هم دید. یک رقص «اظهار‌علاقه» دارند که شامل چرخیدن به اطراف، شنا کردن در کنار هم، و تغییر رنگ است. این رقص که می‌تواند تا ۹ ساعت طول بکشد، هر روز تکرار می‌شود و پیوند بین اسب دریایی‌های جفت شده را تقویت می‌کند.

در معرض خطر

اسب‌های دریایی در برابر صید بی‌رویه و اختلالات محیطی، از جمله تغییرات آب و هوایی، آسیب‌پذیر هستند. اسکلت بیرونی اسب‌های دریایی اجازه می‌دهد که بتوان راحت خشک‌شان کرد و به عنوان شیء تزئینی فروخت. در طب سنتی چین (برخلاف شواهد علمی) بدن خشک‌شده اسب‌های دریایی را برای درمان عفونت‌های پوستی، آسم، و ناتوانی جنسی تجویز می‌کنند. سالانه حداقل ۲۵ میلیون اسب دریایی در صنعت/تجارت طب سنتی چین معامله می‌شود. ماهیگیران آن‌ها را سریع‌تر از آن که بتوانند جمعیت خود را دوباره بازسازی کنند، صید می‌کنند، و این امر منجر به کاهش نگران‌کننده جمعیت اسب‌های دریایی شده است.