چرا پوست ببر این رنگی است؟

بیشتر پستانداران خشکی‌زی، از جمله سگ، گربه، اسب، و گوزن، دید دورنگ دارند

خود ببر هم نمی داند که رنگش نارنجی است - PRAKASH MATHEMA / AFP

رنگ‌ها و طرح‌های بدن هر حیوانی علتی دارد و به دردی می‌خورد؛ مثلا متمایز شدن در زمان جفت‌گیری، یا حتی هشدار به درندگان در مورد سمی بودن جانوری که ممکن است طعمه بشود.

ولی برای درندگان کمین‌گری مثل ببر، توانایی نامرئی بودن برای طعمه است که وعده غذایی بعدی‌شان را تعیین می‌کند. پرسش این است: چرا از میان همه رنگ‌ها، ببر نارنجی است؟

برای ما انسان‌ها، نارنجی رنگی برای جلب توجه فوری بینایی است؛ مثلا در چراغ راهنمایی یا جلیقه نجات. از چشم ما، نارنجی در بیشتر محیط‌ها فورا به چشم می‌آید، و به همین دلیل هم ببر را نسبتا به‌آسانی می‌توانیم ببینیم.

اما دلیلش این است که چشم ما دید سه‌رنگ (تریکروماتیک) دارد. وقتی نور از بیرون وارد چشم ما می‌شود و به شبکیه چشم می‌رسد، سه رنگ اصلی آبی، سبز، و سرخ (و ترکیبات آن‌ها) را تشخیص می‌دهد. نخستی‌ها و برخی میمون‌ها هم مشابه انسان‌ هستند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

ولی بیشتر پستانداران خشکی‌زی، از جمله سگ، گربه، اسب، و گوزن، دید دورنگ دارند؛ یعنی فقط رنگ‌های آبی و سبز را تشخیص می‌دهند.

پستاندارانی مثل گوزن که طعمه اصلی ببر هستند، نمی‌توانند دشمن‌شان را به رنگ اصلی آن، یعنی نارنجی، ببینند، بلکه آن را سبز می‌بینند. در نتیجه، اگر ببر پشت بوته یا در میان علف‌ها باشد، دیدنش برای گوزن بسیار دشوار است.

پس چرا در روند تکامل یا برآیش، پوست ببرها سبزرنگ نشده‌است؟ جان فنل، استاد دانشکده دامپزشکی بریستول در بریتانیا، می‌گوید: «برای طبیعت تولید رنگ قهوه‌ای و نارنجی به دلیلی ساختار شیمیایی آن‌ها و بدن جانور، آسان‌تر است. در واقع، تنها پستاندار سبزرنگ، تنبل است، ولی پوست آن هم در واقع سبز نیست. رنگ سبز آن به دلیل جلبکی است که روی پوستش رشد می‌کند.»

از سوی دیگر، چرا در روند برآیش که هدفش بقای هر گونه زنده‌ای است، جانورانی که ممکن است طعمه درندگان شوند، چشم‌شان به گونه‌ای تغییرنیافته است که رنگ نارنجی را ببیند؟

پاسخ فنل این است: «ظاهرا در روند برآیش، فشاری متوجه گوزن‌ها نبوده است تا دید سه‌رنگ پیدا کنند؛ احتمالا به این دلیل که خود ببر هم دید دورنگ دارد.»

بیشتر از علوم