اسدالله عسگراولادی، سلطان زیره جهان درگذشت

مجله فوربس میزان ثروت او را حدود ۸ میلیارد دلار برآورد کرده است

اسدالله عسگر اولادی- تسنیم

اسدالله عسگر اولادی امروز ۲۲ شهریور ۱۳۹۸، بر اثر عارضه مغزی درگذشت. وی برادر حبیب‌الله عسگر اولادی از پرنفوذترین سیاست مداران جناح راست بود. او را بزرگترین صادر کننده خشکبار ایران می‌دانند. نفوذ و قدرت او در صادرات خشکبار به حدی بود که اساسا کسی امکان رقابت با او را نداشت و عملا بازار صادرات خشکبار به شکل انحصاری در اختیار وی بود.

لقب سلطان زیره جهان نیز از همین روی به وی اطلاق می‌شود. او بیش از ۱۰ کارخانه دارد و املاک بسیاری نیز در سراسر ایران داشت. دفاتر تجاری وی در هامبورگ، دبی، هنگ کنگ و لندن نیز فعال هستند. اسدالله عسگر اولادی نیز به مانند برادرش، از سرمایه داران و تجار معروف بازار بودند که رابطه بسیار خوبی نیز با هسته سخت حاکمیت داشتند. مجله فوربس میزان ثروت او را حدود ۸ میلیارد دلار برآورد کرده است. او از حامیان خصوصی سازی بود و از سیاست‌های حمایت‌های دولتی به شدت انتقاد می‌کرد. به‌رغم انتقاداتی که به سیاست‌های اقتصادی دولت احمدی نژاد داشت، از حامیان او نیز به شمار می‌رفت. بسیاری از افرادی که در تجارت، خصوصا تجارت خشکبار فعال هستند، رقابت با وی را امکان پذیر نمی‌دانند. یکی از فعالان حوزه تجارت مواد غذایی از فعالیت‌های اسدالله عسگر اولادی می گوید: «گویی بخشی از خود دولت بود. نفوذ بسیاری داشت. از ارز دولتی منتفع بود، کالاهایش پیش از دیگران از گمرک ترخیص می‌شد و بسیار از کاغذ‌بازی‌های اداری برای او تنها با یک تلفن انجام می‌شد. در دهه ۶۰ امتیاز ویژه واردات کالاهای خاص داشت. حتی کالاهایی که به علت کمبود ارز در زمان جنگ ممنوع بود، توسط او وارد می‌شد».

اسدالله عسگر اولادی که خود را همیشه منتقد سیاست‌های اقتصاد دولتی معرفی می‌کرد، خودش با صدرنشینان حاکمیت در تماس بود. بنابراین نمی‌توان او را جدا از دولتی دانست که در ظاهر خودش را منتقد اقتصاد آن می‌دانست.

اسدالله عسگر اولادی نیز به مانند برادر پر نفوذش حبیب‌الله، از اعضای مهم و پرنفوذ حزب موتلفه اسلامی بود. خصوصا پس از درگذشت حبیب‌الله برادرش، اسدلالله تاثیر به مراتب بیشتری بر سیاست‌های حزب داشت. اما سال گذشته از شورای مرکزی حزب استعفا داد. او در پاسخ به سوال اینکه چرا استعفا داد، گفت: برادرم موسس حزب بود و من به خاطر او به حزب آمدم. پایگاه اجتماعی این حزب در میان بازاریان با گرایش اسلام سنتی بود. تا پیش از انقلاب نیز بخش بزرگی از وجوهات شرعی، توسط این جریان تامین می‌شد. بنابراین نفوذ اعضای این حزب بر انقلابیون مسلمان را نمی‌توان نادیده گرفت.

ارتباط این حزب و اعضای آن با فدائیان اسلام نیز بر کسی پوشیده نیست. تا حدی که بسیاری ترور حسنعلی منصور را به این حزب منتسب می‌کنند. پس از انحلال جمعیت فدائیان اسلام، اعضای آن به حزب موتلفه اسلامی پیوستند. با این توضیحات به خوبی می‌توان پایگاه فکری، ایدئولوژیکی این حزب و اعضای آن را شناخت. حزب موتلفه اسلامی که در جریان راست اصولگرا دسته‌بندی می‌شود، که عملا همیشه از حملات سیاسی و فشارهای عمومی مصون بود. در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶، به‌رغم اینکه کاندیدای این حزب مصطفی میرسلیم بود، نهایتا آنها از ابراهیم رییسی حمایت کردند. موتلفه اسلامی اساسا همیشه در بزنگاه‌های سیاسی، با چرخش‌های سیاسی، خود را در مسیر جناح اقتدارگرا قرار داده است. اسدالله بر خلاف برادرش، نفوذ و فعالیت سیاسی زیادی نداشت. شاید مهمترین شغل دولتی وی، مشاور اقتصادی دولت رجایی باشد. که پس از آن به دور از هیاهو یا به عبارت بهتر در سایه، به فعالیت‌های اقتصادی ادامه داد. با توجه به اینکه برادر او، که در دهه ۶۰ سمت وزارت بازرگانی را برعهده داشت، امکانات مناسبی را برای رشد سریع او فراهم کرد. وابستگی اسدالله عسگر اولادی به جناح اقتدارگرا بر کسی پوشیده نیست.

اسدالله عسگر اولادی ریاست اتاق بازرگانی ایران و چین را نیز برعهده داشت. او از سال ۵۷ و با دستور آیت‌الله خمینی مسئولیت ایجاد ارتباط اقتصادی با چین را بر عهده گرفت. ارتباطی که امروز به بهترین نحو و با بستن سایر مبادلات با سایر کشورها، به نتیجه رسیده است. او در مصاحبه‌ای گفته بود: «من به این که میلیاردر هستم افتخار می‌کنم به این دلیل که ذره‌ای از دارایی‌هایم را با رانت وکار خلاف به دست نیاورده‌ام. حتی از گرفتن وام بانکی هم پرهیز می‌کنم و گفتم که حتی کار واردات هم نمی‌کنم. نه این که کار واردات را بد بدانم. نه بد نمی‌دانم اما من با خودم عهد کرده‌ام کار صادرات بکنم. البته من هم سلطان میلیاردرهای ایران نیستم».

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به‌رغم ادعاهای او، بانک مرکزی بیانیه‌ای منتشر کرد و اعلام کرد وی بیش از ۱۶/۵ میلیارد یورو صادرات داشته اما ارز حاصل از آن را وارد کشور نکرده است. او در توجیه عدم ورود ارز صادراتی، مشکلات بانکی را عامل اصلی بیان کرد. در حالی که سایر تجار با ارقام کمتر از این مجبور به پاسخگویی به دادگاه شدند، عسگر اولادی بابت این اتهام بانک مرکزی نیازمند پاسخگویی در هیچ نهاد قضایی نشد.

شایعات بسیاری در مورد گذشته مذهبی خانواده عسگراولادی منتشر شده است. مخالفان، آنها را بخشی از یهودیان آنوسی معرفی می‌کردند. آنوسی به یهودیانی می‌گویند که به شکل ظاهری مسلمان شده‌اند اما همچنان بر عقاید سابق خود پا برجا هستند. به‌رغم تمام این حملات، خانواده عسگر اولادی همیشه بخشی از شریان اصلی اقتصاد ایران بوده است. در دوران تحریم، این خانواده به انحای گوناگون برای دور زدن تحریم‌ها تلاش کرده است. البته که این تلاش‌ها بی‌ثمر نمانده و از خوان اقتصاد رانتی ایران، بخشی نیز شامل این خانواده شده است.

بسیاری او را مافیای خشکبار می‌دانستند. داستان‌های فعالان حوزه تجارت نیز حکایت از همین موضوع داشت. برخی نیز لقب تاجر نظام به او داده بودند. در هر صورت اسدالله عسگراولادی نیز به مانند برادرش بدون آنکه بابت ثروت و اتهامات رانت‌هایی که از آن سودجسته پاسخگو باشد، دار فانی را وداع گفت تا بار دیگر شاهد آن باشیم که در صورت وابستگی به طیف خودی‌ها، حتی نیازی به پاسخگویی در برابر اتهامات چندین میلیارد دلاری نیست.

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه