نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسرائيل، می‌گوید قدرت‌های جهانی باید به ایران فشار آورند تا پیش از آغاز دور دیگری از مذاکرات در وین برای احیای برجام، غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند.
آقای بنت روز یکشنبه در سخنان هفتگی خود خطاب به کابینه، گفت: «من از تمام کشورهایی که در وین با ایران مذاکره می‌کنند، می‌خواهم موضعی سرسختانه بگیرند و به روشنی به ایران بگویند که نمی‌تواند در عین حال هم اورانیوم غنی‌سازی کند و هم مذاکره.»
نخست‌وزیر اسرائیل در پی دور هفتم مذاکرات وین سخن می‌گفت که روز جمعه، سوم دسامبر، بی‌هیچ پیشرفتی به پایان رسید. این اولین دور از مذاکرات در زمان دولت ابراهیم رئیسی بود و به گفته منابع مطلع، دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران با خواست‌هایی بسیار فراتر از آن‌چه در دور قبلی مذاکرات (در زمان روحانی) مطرح شده بود، به میدان آمدند. هنوز معلوم نیست که دور بعدی مذاکرات به‌زودی از سر گرفته شود یا نه.
بنت گفت: «هدف ما این است که از پنجره فرصتی که بین دو دور مذاکره گشوده شده است، استفاده کنیم و به دوستان‌مان در آمریکا بگوییم: الان دقیقا وقت آن رسیده که با جعبه ابزار متفاوتی سراغ پیشروی سریع ایران در زمینه غنی‌سازی برویم.»
نخست‌وزیر اسرائیل افزود: «هر کاری وقتی دارد. بعضی مواقع باید سکوت کرد و بعضی مواقع باید با صدای بلند سخن گفت. الان وقت سخن گفتن با صدای بلند است.»
بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، و دیوید بارنیا، رئیس موساد، قرار است در چند روز آينده عازم واشنگتن شوند تا با مقامات آمریکایی در مورد ایران گفت‌وگو کنند. بنت در سخنان خود تاکید کرد که «ایران باید بهایی برای تخلفات خود بپردازد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
روزنامه هاآرتزِ اسرائیل روز یکشنبه، پنجم دسامبر، گزارش داد که مقامات اسرائیلی دل خوشی از عملکرد آمریکا در طی مذاکرات غیرمستقیم آن با ایران ندارند. یکی از این مقامات گفت که واشنگتن انتظاراتی «گیج‌سرانه» از ایران دارد و حیرت‌آور خواهد بود که توقع سرسخت‌تر شدن موضع ایران را نداشته باشد.
با این حال، یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه آمریکا به این روزنامه اسرائیلی گفت که هماهنگی واشنگتن و تل‌آویو در زمینه برجام همچنان پابرجا است. او گفت: «به نظرم تفاوت‌هایی داریم که امری طبیعی است و متوجه‌ایم که در موقعیت‌های متفاوتی از هم قرار داریم و گاهی اوقات شیوه برخورمان متفاوت است، ولی هدف‌مان یکی است و هدف‌مان کاملا قاطع است که به ایران اجازه دستیابی به سلاح هسته‌ای ندهیم، و در این زمینه کاملا همگام با اسرائیل هستیم.»
مقامات اسرائیلی در چند روز گذشته در مورد وضعیت احتمالی معروف به «کم‌تر در برابر کم‌تر» یا «توافق موقت» هشدار دادند. در این وضعیت احتمالی، آمریکا فقط بعضی از تحریم‌ها را لغو می‌کند، و ایران هم در مقابل فقط انجام برخی از خواسته‌های طرف مقابل را می‌پذیرد؛ مثلا توقف غنی‌سازی هسته‌ای یا پژوهش و توسعه در عرصه هسته‌ای. اسرائیلی‌ها می‌گویند با این کار یکی از مهمترین ابزار برخورد جامعه بین‌المللی علیه برنامه هسته‌ای ایران، کنار خواهد رفت.
یک مقام اسرائیلی که بدون افشای نامش با «هاآرتز» صحبت کرد، گفت آمریکایی‌ها منکر آمادگی خود برای رسیدن به چنین توافقی نیستند، اما در مقابل دو سند که از سوی ایران ارائه شده است، بهت‌زده شده‌اند. مقامات ایران در این دو سند خواسته‌های سرسختانه‌ای در زمینه لغو تحریم‌ها و شرایط بازگشت ایران به برجام داشته‌اند.
اسرائیل در عین حال قرار است بر تلاش‌های دیپلماتیک خود بیفزاید که سفر گانتز و بارنیا مهمترین بخش آن است. به گزارش هاآرتز، بارنیا قرار است مذاکرات «بسیار مهمی» با مقامات دولت بایدن داشته باشد و آن‌ها را قانع کند که توافق موقت با ایران را نپذیرند. او همچنین خواهان جلب حمایت بین‌المللی برای تحریم‌های سخت‌تر علیه ایران خواهد شد.
دولت قبلی آمریکا به رهبری دونالد ترامپ، رئیس جمهوری جمهوری‌خواه، در سال ۲۰۱۸ از برجام خروج کرد و تحریم‌های آن کشور را علیه ایران افزایش داد. دولت وقت اسرائیل، به رهبری بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر راست‌گرا، حامی ترامپ در آن زمینه بود و مخالف شدید خواست بایدن برای احیای برجام. دولت جدید اسرائیل، به رهبری بنتِ راست‌گرا و شریک سیاسی‌اش، یائیر لاپیدِ میانه‌گرا، موضعی عمل‌گراتر در پیش گرفته است و می‌کوشد روابط خود با آمریکا را در این زمینه، بر پایه دیپلماسی تنظیم کند.
دور هفتم مذاکرات وین پس از نزدیک به شش ماه وقفه، برگزار شد. مقامات آمریکا و اروپا گفته‌اند که ایران در دور جدید برخی از تعهداتی را که در دور قبلی پذیرفته بود، پس گرفته و خواسته‌های جدیدی هم روی میز گذاشته است. ایران در سال ۲۰۱۹ و در پی خروج دولت وقت آمریکا از برجام، دست از عمل به تعهدات مطروحه در آن برداشت و از آن پس، تلاش‌های هسته‌ای خود را گسترش داده است.
آقای بنت در سخنان خود ایران را متهم کرد که «رویکرد تهاجمی و قلدری» دارد و می‌خواهد آمریکا را با «باج‌گیری» مجبور به لغو تحریم‌ها کند تا بتواند هم به غنی‌سازی اورانیوم ادامه دهد، و هم به حمایت از فعالیت‌های شبکه جهانی تروریستی‌اش.
علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد ایران و رئیس هیات ایرانی در وین، در پاسخ به اعتراضات اروپایی‌ها به مواضع ایران گفت: «این که طرف‌های اروپایی خیلی درباره برخی از پیشنهادهای ما رضایت نداشتند، درست است. اما این‌ها بر اساس مبانی مشترک میان دو طرف تنظیم شده و اعتراضی به این که این‌ها نامربوط هستند، نداشتند و گفتند که با دیدگاه‌های ما مطابقت ندارد.»
باقری کنی افزود: «من هم گفتم این طبیعی است. ما قرار نیست در مذاکرات چیزهایی بگوییم که مطابق دیدگاه‌های شما باشد. ما مطالبی می‌گوییم مطابق دیدگاه‌های خودمان. اما نکته این است که این‌ها بر اساس یک مبنایی است که مورد قبول طرف‌های مقابل هم هست و هیچ یک از طرف های اروپایی ادعا نمی‌کرد که پیشنهادها مبانی حقوقی و قانونی که مورد قبول دو طرف باشد، ندارد.»
سخنان باقری با مخالفت منابع مختلف دیپلماتیک در کشورهای غربی و حتی برخی از منتقدان داخلی او از جناح روحانی-ظریف، روبه‌رو شد.
به بن بست خوردن مذاکرات، باعث بحث‌های داغ سیاسی در ایران شده است. در جلسه‌ای که تارنمای «خبرآنلاین» در کلاب‌هاوس برگزار کرده بود، علیرضا مستوفی، کارشناس سیاسی، گفت اگر مذاکرات به نتیجه نرسد، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، حتما «ورود می‌کنند» و جواد ظریف، وزیر خارجه سابق ایران، را به مذاکرات باز می‌گرداند.
