قرص ضدکرونا اسیر انحصار کشورهای ثروتمند خواهد شد؟

شرکت مِرک امتیاز تولید نوع ژنریک داروی خود را برای فروش به کشورهای تهیدست به هشت شرکت هندی داده است

مولنوپیراویر روی سویه‌های گاما، دلتا و مو اثربخشی قابل توجهی داشته است-Handout / Merck & Co,Inc. / AFP

حدود یک سال از شروع تزریق واکسن کرونا می‌گذرد و در این مدت بیشتر واکسن‌ها به اهالی کشورهای ثروتمند زده شده است. هنوز چشم‌اندازی برای رفع این نابرابری دیده نمی‌شود.

نتایج آزمایش‌های بالینی اولین قرص ضدکرونا از سوی شرکت مِرک، غول داروسازی جهان، امید تازه‌ای برای به زانو درآوردن این بیماری مهلک به وجود آورده است، اما باز هم این پرسش پیش رو است که آیا قرص مِرک هم به سرنوشت واکسن کرونا دچار نخواهد شد و از دسترس تهیدستان دور نخواهد ماند؟

روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی می‌نویسد که هرچند شرکت مِرک به احتمال زیاد مجوز مصرف قرص را از سازمان غذا و داروی ایالات متحده دریافت خواهد کرد، اما سازمان جهانی بهداشت نگران است که کشورهای ثروتمند این قرص را کمابیش در انحصار خود بگیرند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به نوشته نیویورک تایمز، بر خلاف شرکت‌های فایز و مدرنا که امتیاز تولید واکسن خود را به تولیدکنندگان خارجی واگذار نکرده‌اند، مِرک به تولیدکنندگان داروهای ژنریک در هند اجازه خواهد داد که قرص را به بهایی بسیار پایین‌تر، در ۱۰۰ کشور کم‌درآمد جهان بفروشند. این توافق، بیشتر کشورهای جنوب صحرای آفریقا را که تا کنون تنها سه درصد ساکنانشان واکسینه شده‌اند، پوشش خواهد داد.

فعالان مدافع دسترسی همگان به دارو می‌گویند که توافقنامه اعطای امتیاز مِرک، شروعی امیداور کننده است، اما روشن نیست که سال آینده میلادی چقدر از این دارو موجود باشد و در ضمن، برخی از کشورهایی که به‌شدت از شیوع کرونا ضربه خورده‌اند، در این قراداد گنجانده نشده‌اند.

به نوشته نیویورک تایمز، شواهد حاکی از آن است که درمان کرونا با قرص، احتمالا در انحصار کشورهایی خواهد ماند که قدرت خرید زودهنگام این دارو را داشته باشند.

با اعلام نتایج رسمی اثربخش بودن اولین داروی خوراکی علیه ویروس کرونا از سوی شرکت مِرک (Merck) که در زمینه داروسازی و تولید واکسن، بیش از ۱۳۰ سال سابقه دارد، مبارزه با «پاندمی» کووید-۱۹ وارد مرحله جدیدی شده است و امیدهای تازه‌ای در زمینه آغازِ «پایان پاندمی کرونا» پدید آمده است. 

داروهایی که اکنون به عنوان درمان کرونا از آن‌ها استفاده می‌شود، به طور عمده اثر مستقیم و اثبات شده‌ای روی خود ویروس و جلوگیری از تکثیر آن ندارند، بلکه بیشتر از طریق مهار اثرات زیان‌بار آن در بدن عمل می‌کنند. به عنوان مثال، کورتیکواستروئیدی به نام دگزامتازون که مصرف آن در درمان برخی از افراد مبتلا به کووید-۱۹ از سوی سازمان بهداشت جهانی هم تائید شده است، با مهار سیستم ایمنی در شرایطی به نام توفان سیتوکائینی، باعث نجات جان بیماران می‌شود، یا داروهایی که از پادتن‌های منوکلونال (تولید شده در آزمایشگاه) تهیه می‌شوند، علاوه بر قیمت گران و مصرف تزریقی، مستقیما قادر به مهار تکثیر ویروس نیستند و ممکن است که همان محدودیت‌های سیستم ایمنی طبیعی در مبارزه با ویروس کرونا، تبدیل به پاشنه آشیل آن‌ها شود. علاوه بر این، پزشکان و متخصصان امور بهداشتی مشتاقانه در انتظار کشف داروهای خوراکیِ موثر و نسبتا ارزان علیه ویروس کرونا هستند تا آخرین حلقه مبارزه با این پاندمی مرگبار که تاکنون بیش از پنج میلیون انسان را به کام مرگ فرستاده است، تکمیل شود، زیرا به‌رغم آن که ما اکنون به واکسن‌های بسیار موثری دسترسی داریم، اما هیچ واکسنی وجود ندارد که اثربخشی ۱۰۰ درصدی داشته باشد. در عین حال، بخشی از هر جامعه  را هم به دلایل مختلف (بی‌میلی فردی یا نبودِ امکانِ استفاده از واکسن) نمی‌توان واکسینه کرد. بنابراین، از پیش هم برای کارشناسان اپیدمیولوژی مشخص بود که بدون فراهم شدن داروهای ضدویروس کرونا نمی‌توان به کنترل کامل و مهار پاندمی چندان امیدوار بود، هرچند نباید فراموش کرد که هنوز هم شاید راه درازی تا پایان این کابوس در پیش باشد.