نارضایتی رام‌الله از تمرکز واشنگتن بر آتش‌بس غزه و بی‌توجهی به راه‌حل سیاسی فراگیر

گفت‌وگوهای آشتی بین «فتح» و «حماس» از مدتی پیش متوقف شده است

پادشاه اردن ، رئیس جمهور مصر و محمود عباس در اجلاس سه جانبه در قاهره- EGYPTIAN PRESIDENCY / AFP

در حالی که ناسازگاری بین غزه و کرانه باختری همچنان در حال افزایش است، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، آمادگی خود را برای تشکیل دولت آشتی ملی اعلام کرد، مشروط بر این که همه طرف‌ها، از جمله جنبش حماس یا هر جناح فلسطینی دیگری، همهٔ قطع‌نامه‌های سازمان ملل متحد در مورد فلسطین را به رسمیت بشناسند. رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین چهارشنبه گذشته طی تماسی تلفنی، عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهوری مصر را از تصمیم اخیرش آگاه کرد و در دیداری که با هادی عمرو، فرستاده آمریکا در خاورمیانه، در مقر ریاست دولت فلسطین در شهر رام‌الله داشت، وی را نیز در جریان این تصمیم گذاشت.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

محمود عباس زمانی تصمیم خود را برای تشکیل دولت آشتی ملی اعلام کرد که آمریکا و مصر فشارهای خود را بر جنبش‌های فتح و حماس افزایش داده‌اند تا رهبران غزه و کرانه باختری دولتی را تشکیل دهند که توانایی مدیریت امور غزه، حفظ آرامش، و آغاز روند بازسازی آن را داشته باشد.

در همین حال، روزنامه عبری هاآرتص نوشت که آمریکا و مصر به تشکیلات خودگردان فلسطین و حماس فشار می‌آورند تا آن‌ها را به تشکیل دولت وحدت ملی در فلسطین تشویق کنند. این روزنامه به نقل از منابع فلسطینی نوشته است که هادی عمرو، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور فلسطین و اسرائیل، در دیداری که هفته گذشته در شهر رام‌الله با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین داشت، پیشنهاد تشکیل دولتی جدید با مشارکت نمایندگان حماس، یا دولتی تکنوکرات را داد. اما محمود عباس با رد کردن این پیشنهاد گفت که با تشکیل دولت تکنوکرات مخالف است و وضعیتی را قبول نمی‌کند که در آن «حماس» بدون تعهد به پذیرش موافقت‌نامه‌های امضا شده با اسرائیل بخشی از دولت باشد.

از سوی دیگر، و پس از آن که مصر نیز رهبران فلسطینی را برای تشکیل دولت وحدت ملی تحت فشارهای مشابه قرار داد، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین چنین احساس کرد که توجه بر نوار غزه متمرکز است نه بر مسئله فلسطین. وی ضمن متهم کردن واشنگتن به هم‌سویی با اسرائیل، گفت که دولت کنونی آمریکا همان موضع اسرائیل را دارد که صحبت درباره حل‌وفصل سیاسی در حال حاضر فایده‌ای ندارد. بنابراین، تلاش اساسی برای تحقق آتش‌بس در نوار غزه باید در چارچوب چنان روند بازسازی و ارائه تسهیلات انسانی و اقتصادی‌ای باشد که کرانه باختری را نیز در بر گیرد.

هاآرتص نوشت که رهبران فلسطینی در رام‌الله ادعا می‌کنند که تماس عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهوری مصر، با محمود عباس، هم‌زمان با سفر هادی عمرو به رام‌الله و صحبت میان دو طرف درباره آشتی و بازگشت تشکیلات خودگردان فلسطین به غزه، تصادفی نیست. رئیس‌جمهوری مصر در تماس تلفنی چهارشنبه گذشته با محمود عباس اظهار داشت که مصر برای ایجاد وحدت و همبستگی میان گروه‌های فلسطینی اهمیت بسیاری قایل است و به تلاش‌های خود برای بازگشتن تشکیلات خودگردان فلسطین به نوار غزه و آغاز روند بازسازی ادامه می‌دهد. عبدالفتاح السیسی همچنین بر اهمیت حفظ امنیت و ثبات در تمام سرزمین‌های فلسطینی و تقویت موقعیت سازمان آزادی‌بخش فلسطین تاکید کرد.

البته تماس تلفنی رئیس‌جمهوری مصر با محمود عباس در حالی صورت گرفت که مقام‌های ارشد جنبش حماس، از جمله اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی، و یحیی سینوار، رئیس این جنبش در نوار غزه، در قاهره بودند.

این روزنامه همچنین به بیانیه اخیر جنبش حماس اشاره کرده است که در آن بر ضرورت تحقق آشتی و همبستگی ملی چه از طریق برگزاری انتخابات و چه از راه تشکیل رهبری متحدی برای دوره‌ای محدود که زمینه را برای برگزاری انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان و مجلس قانون‌گذاری فلسطین فراهم کند، تاکید شده است.

این در حالی است که گفت‌وگوهای آشتی بین «فتح» و «حماس» از مدتی پیش متوقف شده است و آخرین تلاش در این زمینه در ماه ژوئن گذشته صورت گرفت، زمانی که مصر پیش از آغاز گفت‌وگوی جامع ملی- که به دلیل ناسازگاری بین فتح و حماس، پیش از برگزاری لغو شد- وارد گفت‌وگو با هر دو جناح شد تا آن‌ها را به سوی آشتی و وحدت سوق دهد. اما جنبش‌های فتح و حماس نتوانستند اختلاف‌های خود را در مورد نحوه برگزاری انتخابات، تشکیل دولت، ساختار سازمان آزادی‌بخش فلسطین، و پرونده بازسازی نوار غزه کنار گذارند. با این حال، اقدام‌های تازه‌ای برای احیای روند آشتی میان فتح و حماس آغاز شده است.

البته تشکیلات خودگردان فلسطین در حال حاضر بر این باور است که تلاش‌های کنونی دولت آمریکا بر نوار غزه متمرکز است و کرانه باختری مورد بی‌توجهی قرار گرفته است، به‌ویژه این که یک مقام فلسطینی به روزنامه هاآرتص گفت که هنگامی که محمود عباس در دیدار با هادی عمرو، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور فلسطین و اسرائیل، موضوع بازگشایی کنسولگری آمریکا در اورشلیم (بیت‌المقدس) شرقی را مطرح کرد، وی پاسخ داد که این موضوع مربوط به دفتر نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسرائیل می‌شود. وی افزود که «پاسخ هادی عمرو برای ما بسیار تعجب‌آور بود که اگر آمریکا از راهکار تشکیل دو کشور حمایت می‌کند، پس چرا نخست‌وزیر اسرائیل باید این موضوع را تایید کند؟»

روزنامه هاآرتص نوشته است که اسرائیلی‌ها در دیدار با هادی عمرو اظهار داشتند که در این اواخر فلسطینی‌ها از اصطلاح‌هایی همچون تشکیل کشور واحد و مسئله جمعیت‌شناسی استفاده می‌کنند و به کار بردن چنین اصطلاح‌هایی برای آن‌ها خوشایند نیست. سپس، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور فلسطین و اسرائيل این موضوع را با محمود عباس در میان گذاشت که موجب برانگیخته شدن خشم فلسطینی‌ها شد.

این مقام افزود: «ما از آن پاسخ شوکه شدیم. چرا باید تأیید بنت گرفته شود، اگر دولت واقعاً از راه‌حل دو کشور پشتیبانی می کند؟» هاآرتص متوجه شد که در اسرائیل آن‌ها از واژه‌های اخیر فلسطینی‌ها، از جمله مسئله یک دولت و جمعیت‌شناسی استفاده شده، و از آمریکایی‌ها شکایت کردند و عمرو این موضوع را در دیدار خود با عباس مطرح کرد که باعث خشم فلسطینی‌ها شد.

بیشتر از جهان