دو سال از سرقت عجیبی که دنیای خریدوفروش آثار هنری را به شکلی بی‌سابقه تکان داد گذشت: سرقت توالت چند میلیون دلاری طلایی.

آیا دنیای تبهکاران درس‌های مهمی از ماجرای توالت طلای مائوریتسیو کاتلان (Maurizio Cattelan) آموخته است و آیا دوباره از آن استفاده خواهیم کرد؟

این‌ها سؤال‌هایی هستند که مجموعه‌داران و موزه‌دارها از خود می‌پرسند و سامانه‌های امنیتی خود را برای هزارمین بار بررسی می‌کنند.

باوجود تعیین پاداش ۱۳۰ هزار دلاری و دستگیری دست‌کم هفت مظنون در سال‌های بعدازاین دزدی، بی‌بی‌سی گزارش داد که مقامات مشغول به کار روی پرونده سرقت این توالت، رد آن را گم‌کرده‌اند.

پرونده کاسه توالت طلایی به‌احتمال‌زیاد به همراه سرقت از موزه ایزابلا استوارت گاردنر (و اشیای هنری که هرگز پیدا نشدند) به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پرونده‌های حل‌نشده‌ جرائم هنری عصر ما در تاریخ ثبت خواهد شد.

این اثر که یکی از سه توالت طلایی ساخته‌شده توسط هنرمند ایتالیایی، مائوریتسیو کاتلان، بود که به شکل شیطنت‌آمیزی «آمریکا» نامیده می‌شد. این کاسه توالت در دستشویی سابق وینستون چرچیل در کاخ بلنهایم نصب شده بود و کاملاً قابل‌استفاده بود.

این کاسه توالت طلا به‌عنوان بخشی از مراسم رونمایی از نمایشگاه نگاهی به گذشته کاتلان، بود.

دو سال بعدازآن سرقت جسورانه در گرگ‌ومیش صبح، باید با واقعیت سرد و سخت روبرو شویم: ممکن است توالت فرنگی به دلیل قطعات طلای ۱۸ عیار آن قطعه‌قطعه شده و از بین رفته باشد.

پیام انتقادی قدرتمند آن؛ «من توالت طلایی در خانه وینستون چرچیل هستم و می‌توانید در من ادرار کنید»، ممکن است برای همیشه ازدست‌رفته باشد.

واقعاً سخت است که از این موضوع عصبانی شوید. مردم محلی عمدتاً سرگرم شده و سرویس‌های بهداشتی غذاخوری‌های روستا را با رنگ طلایی تزئین کرده بودند.

 خود کاتلان گفت که امیدوار است این سرقت «نوعی عمل الهام گرفته‌شده از رابین‌هود» باشد و سپس چند وقت بعد یک تبلیغ تجاری گیج‌کننده را برای یک شرکت بیمه هنری انجام داد که در آن برهنه بود و فقط با ماکتی از کاسه توالت آمریکا و یکی دو اثر دیگر خود را پوشانده بود. این آگهی شعاری به این مضمون داشت: «هنرمندان بزرگ می‌دزدند» که می‌توان گفت به‌نوعی تائید دزدان بلنهایم توسط کاتلان بود.

کاتلان هنرمند بازیگوش، خلاق، رند و به گفته خودش تنبلی است. یک‌بار از مردم پول جمع کرد تا «یک سال کاری نکند». درعین‌حال او نگاهی عمیق به مفهوم مرگ و مذهب دارد. کاتلان نسخه‌های مومی و کوچکی نیز از خود تحت عنوان «منِ کوچک» می‌سازد که به‌نوعی به روحیه نظاره‌گر هنرمند اشاره دارد.

او در به چالش کشیدن خودش و آثارش و تجارت هنر هم استاد است. سال ۲۰۱۹ در نمایشگاه میامی یک موز را با چسب نواری به دیوار زد و سه تا از آن را با قیمت‌های بالای صد هزار دلار فروخت.

او سال‌ها قبل یک‌بار در یک نمایشگاه یک دلال آثار هنری که برایش کار می‌کرد را هم با چسب نواری پهن، به دیوار زده بود.

ازآنجایی‌که دست بالای دست بسیار است، دیوید داتونا، هنرمند گرجستانی هم موز را از دیوار برداشت و خورد و اسم این کار را «هنرمند گرسنه» گذاشت.