مانور آزادانه مقامات طالبان در شبکه‌های اجتماعی با صدها هزار دنبال‌کننده

توییتر حساب دونالد ترامپ را به دلیل آنچه «تشویق به خشونت» خوانده شد، مسدود کرد

مجاهد در توییتر بیش از ۳۷۴ هزار دنبال‌کننده دارد و هر روز عده‌ای دیگر به آن می‌پیوندند-Hoshang HASHIMI / AFP

تصور عمومی از آنچه از طالبان دوره دوم وجود دارد کاملا با آن چیزی که در دهه نود میلادی دیدیم تفاوت دارد. با نگاهی به دستگاه تبلیغاتی گسترده آنها در رسانه‌های اجتماعی می‌توان دید که این بار آموزش دیده‌اند  که چطور از قدرت رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند. اکنون مقامات طالبان در شبکه‌های اجتماعی آزادانه فعالیت دارند و با صدها هزار دنبال کننده عقاید افراطی خود را در سراسر جهان منتشر می‌کنند. سخنگوی طالبان، با سابقه قتل‌عام و سنگسار و نقض حقوق بشر و حقوق اولیه زنان، از جمله افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی است که دنبال‌کننده‌های‌ او به  ۴۰۰ هزار نفر نزدیک می‌شود. آن هم در زمانی که توییتر حساب کاربری افرادی مانند دونالد ترامپ را به اتهام «ترویج خشونت»، مسدود کرده است.

اکنون طالبان آموزش دیده‌اند که چگونه باید در مذاکره ظاهر شوند و سیستم‌های ارتباطی پیچیده را اداره کنند. آنها آن زمان تلفن‌های هوشمند نداشتند. حتی تلفن‌های ثابت معمولی در همه نقاط کشوری که بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ بر آن حکمرانی کردند، در دسترس نبودند. ارتباطات عملیاتی از طریق رادیوهای دو طرفه انجام می‌شد که بسیاری از آنها در ایالات متحده ساخته شده بودند.

دوره اول طالبان ارتباطات مقامات حکومتی  با غیرنظامیان که شامل احکام  شرع بود ، توسط طالبان از طریق پوسترهای دیواری، پخش رادیو و تلویزیون و دادن اطلاعات به افراد و همچنین از طریق نمایش‌های وحشتناک عمومی که در آن افرادی را که مشکوک به نقض قوانین عرفی یا شرعی بودند به قتل رسانده، سنگسار کرده یا می‌سوزاندند، انجام می‌شد.

هر یک از این اتفاقات به عنوان یک رویداد رسانه‌ای وحشتناک عمل می‌کرد که همواره پیش چشم مردم محلی و گه گاه برای جهان به نمایش در می‌آمد.

به نظر می‌رسد داعش آموزگار خوبی برای آنها بوده است.  روش تبلیغاتی داعش ( دولت اسلامی عراق و شام) این بود که اعدام‌های انجام شده را  همراه تیمی از متخصصان تولید، کارگردانان، عکاسان و افرادی که می‌توانستند پیام خود را به خوبی بیان کنند و برای این امر استخدام شده بودند پوشش خبری می‌داد.

آنها اغلب قبل از رویداد واقعی تمرین می‌کردند. این گروه یک بخش رسانه‌ای به نام «مرکز رسانه‌ای الحیات» ایجاد کرد که نشریه‌ای دیجیتالی به نام دبیق منتشر می‌کرد، حساب‌های فیس بوک داشتند و مطالب خود را به انگلیسی، آلمانی، روسی، فرانسوی و همچنین عربی منتشر می‌کردند و رسانه‌های اجتماعی را به سلاحی موثر که اهمیت آن بیشتر از اسلحه و مهمات بود، پذیرفته بودند.

طالبان چند سال پیش از داعش اولین وب‌سایت رسمی خود را در سال ۲۰۰۵ راه‌اندازی کردند. علیرغم اختلاف داخلی بین جناحی، در یک مورد شورای عمومی گروه (کویته شورا) موفق به اجماع شد: تبلیغات تابع یک نهاد مرکزی خواهد بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در سال ۲۰۱۱ طالبان به توییتر، که پس از سرازیر شدن میلیون‌ها تلفن هوشمند به اصلی‌ترین وسیله ارتباطی در افغانستان تبدیل شده بود، پیوستند. دسترسی به اینترنت برای ۶۰ درصد مردم ممکن شد. در سال ۲۰۱۶ آنها برنامه‌ای را توسعه دادند که به اپ استور گوگل رسید، هرچند بلافاصله حذف شد.

استفاده از شبکه‌های اجتماعی طالبان را از نیاز به استفاده از روش‌های سنتی ارتباطی مانند ضبط ویدئو و «منادی شبانه» که شامل تهدید و هشدار به منظور انتشار آموزه‌های خود در روستاهایی است که دسترسی آنها به اینترنت محدود بود، رهایی نمی‌بخشد.

مقامات پروپاگاندا و تبلیغات دستگاه طالبان به مناطق دور دست اعزام شدند تا اطلاعات مربوط به قهرمانی‌های گروه را منتشر کنند و اطمینان حاصل کنند که مدارس مطالب «صحیح» را آموزش می‌دهند. مطالعات انجام شده در شورای آتلانتیک و مجله Wired نشان داد که طالبان سرمایه‌گذاری عظیمی در کمپین رسانه‌ای علیه دولت افغانستان و بعدا علیه داعش، انجام شده است. طالبان تنها در سال گذشته بیش از ۳۸ هزار پیام منتشر کردند که ۴۵ برابر بیشتر از عناصر داعش در این کشور بود. تنها ذبیح الله مجاهد، سخنگوی رسمی طالبان، ده‌‎ها مصاحبه با تلفن همراه یا در شبکه‌های اجتماعی انجام داد.

 مجاهد در توییتر بیش از ۳۷۴ هزار دنبال‌کننده دارد و هر روز عده‌ای دیگر به آن می‌پیوندند. هر چند عبدالسلام ضعیف بیش از ۱۲۰ هزار دنبال‌کننده دارد. ضعیف در سال ۲۰۰۱ دستگیر و در گوانتانامو زندانی شد و در سال ۲۰۰۵ آزاد شد.

کار دشواری پیش روی سخنگویان طالبان ساختن چهره‌ای جدید برای طالبان است. مجاهد به نمایندگی از طالبان قول داد که حقوق بشر را نقض نخواهند کرد.

هاآرتص با نگاهی به فعالیت های تبلیغاتی طالبان می‌نویسد: «‌از اعضای ارشد طالبان خواسته شد تا از کارخانه‌هایی که زنان در آنها کار می‌کنند دیدن کرده و در آنجا عکس بگیرند و با آنها صحبت کنند. به دیگران گفته شد که با لباس غیرنظامی در خیابان‌ها قدم بزنند و تلفن‌های هوشمند گران‌قیمت خود را با افتخار به نمایش بگذارند تا فضای آرام و امنیت شخصی را نشان دهند که شهروندان اکنون می‌توانند انتظار داشته باشند. بسیاری از پست‌های آنها در حال حاضر علیه داعش است.»

قوانین شبکه های اجتماعی در چند ماه آخر انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده چند بار با چالش‌های جدی درباره فعالیت سیاستمداران، به خصوص دونالد ترامپ، مواجه شد.  اگر چه رئیس جمهور سابق ایالات متحده از حضور در این شبکه های اجتماعی منع شد اما اکنون باید دید رویکرد این بسترهای اطلاع رسانی در برابر طالبان که سال‌ها در فهرست گروه‌های تروریستی و خطرناک برای ایالات متحده و منافع این کشور بود، و اکنون بخش بزرگی از افغانستان را با خشونت و ارعاب در دست گرفته است چگونه خواهد بود.