با آنکه نشست روز دوشنبه گذشته در کاخ ریاست جمهوری لبنان در بعبدا که در مورد تصمیم عربستان سعودی برای جلوگیری از ورود محصولات کشاورزی لبنان به آن کشور یا عبور از قلمرو عربستان سعودی برگزار شد، یک جلسه ویژه خوانده شد، اما تصمیماتی که در این نشست اتخاذ شد کمتر از حد معمول بود.
در این جلسه که ریاست آن را میشل عون، رئیس جمهوری لبنان بر عهده داشت و دو ساعت زمان را در برگرفت، کلیهای مقامات و مسئولان ذیدخل در پرونده صادرات و گذرگاهها شرکت داشتند. همچنان حسان دیاب، نخست وزیر موقت لبنان، وزرای دفاع، کشور، شهرداریها، دارایی، امور خارجه، مهاجران، کشاورزی، اقتصاد، بازرگانی و صنعت، دادستان کل، فرماندهان نهادهای نظامی، امنیتی و گمرکی و شماری از ذینفعان بخش کشاورزی، از جمله کشاورزان و صادرکنندگان نیز در این نشست حضور داشتند.
از آنجا که کاخ ریاست جمهوری نمیخواست بحث و گفتوگوهای جلسه از چارچوب تعیین شده فراتر رود و وارد موضوعات ممنوعه شود، بنابراین، بیانیهای پایانی جلسه قبل از شروع آن آماده شده بود، به ویژه اینکه طبق آنچه یک منبع آگاه به ایندیپندنت عربی فاش کرد، ارزش مواد مخدر ارسال شده به عربستان سعودی و یونان بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار است. این بدان معناست که چنین عملیات قاچاق بزرگی نمیتواند توسط افراد یا باندها عادی انجام شود، در حالیکه انگشت اتهام به سوی سوریه و حزبالله دراز است.
قابل ذکر است که شبکه تلویزیونی "المنار"، وابسته به حزبالله قبل از انتشار خبر نشست بعبدا، اظهار داشت که "هرچند اقدامات جدید عربستان سعودی با استدلالهایی اتخاذ شده است که به نظر حمایتگرانه میرسد، اما هدف اصلی آنها اِعمال فشارهای سیاسی شبیه به محاصره قرار دادن لبنان است که زندگی شهروندان لبنان را هدف قرار میدهد."
عون و دیاب، اشتیاق بسیاری به گسترش روابط با عربستان سعودی داریم
در آغاز نشست، رئیس جمهوری لبنان بر لزوم حفظ امنیت کشورهای عربی و عدم روبهرو کردن مردم آنها با هر گونه خطر، تأکید کرد. سپس این پرسش را در مورد تأخیر خرید دستگاههای "اسکانر" برای استفاده از آنها در گذرگاههای مرزی مطرح کرد و خاطرنشان کرد که علیرغم تصمیمی که از ژوئیه سال ۲۰۲۰ برای خرید دستگاهها مورد نظر گرفته شده و حکم آن صادر شده است، از اسکانرها تا به حال خبری نیست. وی خواستار تکمیل فرایند خرید اسکانرها در اسرع وقت شد تا بازرسان گمرک بتوانند مأموریت خود را به صورت درست انجام دهند.
شایان ذکر است که پیش از انفجار ۴ اوت بندرگاه بیروت، دو دستگاه اسکانر، یکی چینی و دیگری آلمانی وارد کشور شده بود و پس از مدتی گفته شد که اسکانر آلمانی از کار افتاده یا اینکه طبق آنچه منابع آگاه فاش کردند، عمداً غیرفعال شده است.
رئیس جمهور عون در حالیکه رهبران سرویسهای امنیتی، به ویژه سرویسهای امنیت عمومی و گمرک مربوط به گذرگاهها حضور داشتند، بر لزوم سختگیری نهادهای نظامی، امنیتی و گمرکی در مبارزه با عملیات قاچاق و کسانی که در پشت چنین عملیاتی هستند، تأکید کرد.
در همین حال، فرمانده ارتش لبنان با اشاره به اینکه ارتش در تلاش برای کنترل مرزها است، گفت که گذرگاههای مرزی غیرقانونی قابل کنترل نیست. ژنرال جوزف عون، فرمانده نیروهای مسلح لبنان به این جلسه اطلاع داد که در چهار ماه گذشته، بخش اطلاعات ارتش توانسته است در استان بقاع به هفت کارخانه تولید قرصهای کاپتاگون و حشیش یورش برد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
حسان دیاب، نخست وزیر موقت لبنان نیز با اشاره به اینکه ریاض، با اتخاذ تصمیم متوقف کردن واردات محصولات کشاورزی از لبنان، بیروت را غافلگیر کرد، گفت که در تلاش برای حفظ بهترین روابط با عربستان سعودی است. وی افزود ما در مبارزه با باندهای قاچاق اعم از لبنانی و سعودی و شبکههای قاچاق که در بسیاری از کشورهای گسترش یافته است، در کنار عربستان سعودی قرار خواهیم داشت و سعی خواهیم کرد افراد و باندهای یادشده مربوط به هر کشوری که باشند، مورد پیگرد قرار گیرند.
حسان دیاب در آغاز نشست گفت "ما اطمینان داریم که عربستان سعودی و همه کشورهای حاشیه خلیج فارس به خوبی میدانند که توقف واردات محصولات لبنانی نمیتواند مانع قاچاق مواد مخدر شود که برای انتقال آنها از مسیرهای مختلف استفاده میشود، در حالیکه همکاری بین کشورها میتواند در جلوگیری از فعالیت شبکههای قاچاق کمک کند."
تصمیمات اتخاذشده کمتر از حد انتظار و معمول
نشست کاخ بعبدا با آرزوی اینکه عربستان سعودی در تصمیم متوقف کردن محصولات کشاورزی لبنان به آن کشور تجدید نظر کند، پایان یافت و محمد فهمی، وزیر کشور لبنان موظف به برقراری ارتباط و هماهنگی با مقامات ذیربط در عربستان سعودی شد تا تحقیقات در باره کشف عاملان این جنایت و جلوگیری از تکرار چنین جنایتهایی در آینده ادامه یابد.
عمدهترین تصمیمات اتخاذ شده در این جلسه عبارت اند از:
- از دادستان کل کشور خواسته شد تحقیقات لازم را به منظور کشف هر آنچه در رابطه با قاچاق مواد مخدر در محمولههای سبزیجات و میوههای که وارد لبنان شده و طرفهای که در صادر کردن آنها به عربستان سعودی نقش داشتند ادامه داده و این پرونده را مورد پیگیری قرار دهد تا اینکه تمام افرادیکه در این عملیات نقش داشتند، از جمله عاملان، برنامهریزان، مجریان و افرادی که در زمینه سهلانگاری کردند، مطابق به قوانین و مقررات با شدیدترین مجازات محکوم شوند و نتایج تحقیق و پپیگیری پرونده در اسرع وقت به مقامات عربستان سعودی اطلاع داده شود.
- تقاضا از نیروهای نظامی و امنیتی، گمرک و ادارات مربوطه به سختگیری در اقدامات جلوگیری از هرگونه قاچاق در مرزهای لبنان، به ویژه محمولههای ارسال شده به کشورهای حوزه خلیج فارس و اطمینان از اینکه محمولههای صادراتی عاری از هر نوع کالای ممنوع باشند.
- درخواست از صادرکنندگان لبنانی برای رعایت ضوابط تجارت خارجی بر اساس اعتبار کالاهای صادراتی از نظر منشأ، نوع و مقدار، علاوه بر دقت در مورد اطلاعات مربوط به کالاها و بررسی دقیق محصولات صادر شده و خالی بودن محمولههای محصولات کشاورزی و صنعتی از هرگونه مواد ممنوعه به منظور حفظ اعتبار لبنان.
- درخواست از وزیر دارایی برای پیگیری اجرای فرمان مربوط به سیستم اجباری برای بازرسی و کنترل کانتینرها، کالاها و وسایل نقلیه در تأسیسات مرزی لبنان ، به ویژه راه اندازی مناقصه عمومی برای ایجاد این سیستم تحت شرایط گمرکی پس از تکمیل شروط لازم.
در همین حال، ایلی رزق، رئیس اداره توسعه روابط اقتصادی لبنان و عربستان سعودی، معتقد است که بیانیهای صادر شده از نشست بعبدا به هیچ صورتی پذیرفتنی نیست، زیرا این بیانیه در چارچوب رجزخوانی و خواهش و تمنا محدود شده است، در حالیکه ایجاب میکند، اقدامات عملی، سریع و جدی اتخاذ شود. مجهز کردن سریع گذرگاههای زمینی، دریایی و هوایی به اسکانرها و تغییر تمام تیمهای گمرکی که در حال حاضر در مرزها کار میکنند، علاوه بر اطمینان بخشی به عربستان سعودی در مورد اقدامات اتخاذ شده، کمترین اقدامی است که انتظار میرفت دولت آن را اتخاذ کند. وی افزود که نخست وزیر باید بهجای درخواست از سرویسهای امنیتی که رهبران آنها در جلسه حضور داشتند، دستورات صریح و فوری را صادر میکرد.
ایلی رزق انتظار ندارد که اظهارات لبنان در عربستان سعودی تأثیر مثبتی از خود بهجا گذارد و این نگرانی وجود دارد که با تداوم وضعیت کنونی، عربستان سعودی تنها به توقف واردات محصولات کشاورزی بسنده نکند و تمام صادرات لبنان را متوقف کند، به ویژه اینکه عربستان سعودی در گذشته بارها نگرانی خود را در مورد قاچاق مواد مخدر به آن کشور، به مقامات لبنان ابراز داشته بود. در نتیجه، لبنان باید دست به اتخاذ اقدامات عملی و فوری میزد و مقامات لبنانی به خواهش و تمنا اکتفا نمیکردند.
در همین حال، بشاره راعی، اسقف اعظم مسیحیان لبنان، در مراسم عبادتی روز یکشنبه گذشته به این موضوع اشاره کرد و اظهار داشت که با ولید البخاری، سفیر عربستان سعودی در لبنان که در حال حاضر در ریاض به سر میبرد، در تماس شده و عملیات قاچاق مواد مخدر به عربستان سعودی را نکوهش کرده و از وی خواسته است که این پیام محکومیت را به ریاض منتقل کند، با امید اینکه شرایط دشوار لبنان و کشاورزان در نظر گرفته شود.
بشاره راعی با نکوهش شدید از عملیات قاچاق، از رئیس جمهوری لبنان خواست اقدامات فوری و عملی را در زمینه اتخاذ کند. اسقف اعظم لبنان ساعاتی قبل از آغاز جلسه اضطراری، در کاخ بعبدا با رئیس جمهور دیدار کرد و از وی خواست که به سرعت در صدد حل این معضل شود. وی در صحبتی که در کاخ ریاست جمهوری داشت، اعلام کرد که موضوع قاچاق، به اعتبار لبنان آسیب میرساند. اسقف اعظم، نهادهای امنیتی را مقصر دانست و گفت که نهادهای نظارتی کجا هستند. وی با تبدیل شدن لبنان به مرکزی برای قاچاق و باز نگهداشتن مرزهای شرقی و شمالی کشور به شدت ابراز مخالفت کرد و افزود که"لبنان نباید گذرگاهی برای قاچاق به عربستان سعودی و یونان باشد، زیرا این چهره متمدن لبنان نیست و چنین اقداماتی به اعتبار و حیثیت مردم لطمه میزند."
در حالیکه آنتوان شقیر، مدیرکل نهاد ریاست جمهوری لبنان اظهار داشت که دادستان کل کشور تحقیقات خود را از روز یکشنبه آغاز کرده و در عین حال، رئیس جمهور، نخست وزیر و سایر مقامات ذیدخل منتظر پایان تحقیقات هستند، بخش مبارزه با مواد مخدر در گمرک اعلام کرد که چهار نفر را در ارتباط با محموله انار به عربستان سعودی دستگیر کرده و تحقیقات با آنها تحت نظارت قاضی غسان عویدات آغاز شده است.
طبق اطلاعات فاش شده، در محموله قاچاق شده به عربستان سعودی مقدار اندکی از انارها با قرصهای مواد مخدر پر شده بود، طوری که در هر انار حدود ۲۰۰ قرص جاسازی شده بود. منابعی در لبنان اظهار داشتند که بستهبندی این محموله در لبنان صورت نگرفته و انارهای حاوی مواد مخدر از سوریه وارد شده است.
بررسیهای اولیه نشان میدهد که محموله انار از طریق یک شرکت موهوم که کالاها را از سوریه و لبنان وارد میکند، انجام شده است، طوریکه گواهی مبدا دستکاری شده و یک گواهی مبدا لبنانی به این محموله صادر شده است تا منبع اصلی پنهان بماند. همچنین، روز دوشنبه گذشته، نیروهای امنیتی به یك كارخانه تولید قرصهای کاپتاگون در استان بقاع لبنان یورش برده و آن را از فعالیت باز داشتند.
البته بحث و جدل میان وزرای کشاورزی و اقتصاد لبنان در جلسه بعبدا بر سر طرفی که گواهی مبدا محموله انار را صادر کرده است شدت گرفت و این امر، معمای هویت صاحبان نیترات آمونیوم وارد شده در بندر بیروت را در ذهن متبادر میکند، به ویژه اینکه مقداری از نیترات آمونیوم ذخیره شده در انبارهای بندرگاه، پیش از انفجار ناپدید شده بود.
طبق اطلاعاتی که به ایندیپندنت عربی رسیده است، مقامات عربستان سعودی تحقیقات خود را در مورد عملیات اخیر قاچاق به پایان رسانده و نسخهای از آن را به وزارت امورخارجه لبنان خواهند فرستاد. گزارش عربستان سعودی نشان میدهد که محموله انار از سوریه وارد شده و از طریق بندر بیروت به شهر جده ارسال شده است و محموله با مهر گمرک لبنان با عبارت "کالا در بندر بیروت مورد بررسی قرار گرفت" مهر شده است. البته تحقیقات انجام شده در عربستان سعودی منجر به دستگیری چهار تبعه سعودی و یک فرد دیگر خارجی شده است که قصد داشتند محموله را برای توزیع مواد آن در عربستان سعودی دریافت کنند.
© IndependentArabia