پرخاشگری پلیس افغانستان؛ نیروی غیرحرفه‌ای یا گرگ‌های تنها؟

وزارت کشور افغانستان سربازانی را بازداشت کرده که با مردم پرخاشگری کرده اند

پلیس افغانستان در دو مورد در هفته‌های اخیر شهروندان این کشور را ضرب و شتم کرده اند - WAKIL KOHSAR / AFP

طارق آرین، سخنگوی وزارت کشور افغانستان به ایندیپندنت فارسی می‌گوید که مقام‌های امنیتی یک مامور پلیس را که با شهروندان این کشور در مرز تورخم در شرق کشور رفتار پرخاشگرانه داشت، بازداشت کرده اند.

ویدیویی که از جریان ضرب‌وشتم مردم توسط این سرباز در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده است، نشان می‌دهد که او مسافران را به شلاق می‌زند.

آقای آرین می‌گوید که این سرباز اکنون تحت بازداشت است و رفتار خشونت‌آمیز فراتر از قانون برای وزارت کشور قابل قبول نیست.

این سومین مورد برخورد پلیس با مردم در چند هفته گذشته در افغانستان است. در یک مورد پیشتر، یک سرباز پلیس زن افغان را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهد. اما در مورد سوم، پنج فرد لباس شخصی یک مامور پلیس را در کابل پایتخت افغانستان ضرب و شتم می‌کنند.

سوءرفتار پلیس افغانستان با شهروندان در گذشته نیز خبرساز شده است.

اما سخنگوی وزارت کشور در گفت‌وگوی اختصاصی با ایندیپندنت فارسی می‌گوید: «در دو هفته اخیر دو قضیه داشتیم و هر دو مورد را مجازات کردیم. پلیس نزدیکترین نیرو با مردم است. بحث دیگر این است که رفتارها باید متقابل تنظیم شود. پلیس با پدیده‌های مختلف از جمله مواد مخدر، مافیا، غاصبان،‌ آدم‌ربایان، و تروریست‌ها مبارزه می‌کند که دشواری‌های دارد. پلیس در خط اول جنگ قرار دارد و همزمان مسئول تنفیذ قانون است.»

شمار نیروی پلیس ملی افغانستان به حدود ۱۲۰ هزار نفر می‌رسد که از سال ۲۰۰۳ ایجاد واحدهای پلیس روی دست گرفته شد. این نیروی جوان پلیس اما به سرعت اقدام به سربازگیری کرد و دوره‌های مختلف کوتاه مدت و میان مدت آموزشی گذاشت. سربازان پلیس افغانستان علاوه بر تنفیذ قانون، در خط اول مبارزه با شورشگری نیز قرار دارد. مسائل فروان اجتماعی، سیاسی و امنیتی و پیچیدگی اوضاع این کشور در بسیاری موارد پلیس کشور را با چالش‌هایی رو برو کرده است.

آقای آرین به نقش مردم در تامین امنیت شهر و همکاری با پلیس نیز اشاره می‌کند. او می‌گوید: «برخی از شهروندان نیز زورگو هستند که پلیس را هدف قرار داده. نمونه‌اش همین جمعه گذشته در ساحه دیبوری کابل بود که پنج تن با لباس شخصی به پلیس حمله کردند. ما اینها را بازداشت کردیم.»

از دید کارشناسان امنیتی اما مساله اساسی پلیس که منجر به رفتار غیرحرفه‌ای و پرخاشگرانه با مردم می‌شود، ضعف رهبری در وزارت کشور است.

اسدالله ندیم، کارشناس امنیتی به ایندیپندنت فارسی می‌گوید: «دلایل زیاد برای برخورد غیرحرفه‌ای پلیس وجود دارد. در تعلیم و تربیت نظامی یک اصل اساسی از اول تا آخر مهم است و آن این است که آمر به مادون خود در جریان آموز می‌گوید مثل من باشید. به این معنا که سربازان از آمران و آمران از رهبران خود پیروی می‌کنند. در رهبری امنیتی کشور ما هرچه افراد نالایق است گماشته می‌شوند. آنها لیاقت ندارد و براساس تعلقات زبانی، خانوادگی و سمتی گماشته می‌شوند و بدون در نظر داشت توانایی های حرفه‌ای، نظام امنیتی کشور به سمت انحراف می‌رود.»

آقای ندیم همچنان به ضعف آموزش به نیروهای پلیس اشاره می‌کند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

او می‌گوید: «پلیس افغانستان، تعلیمات لازم ندارد. اکثرا بی‌سواد هستند. تجهیزات و تمرینات را لازم در اختیار ندارد. پلیس ما کاملا ابتدایی ترین وسایل را دارد که برای مدیریت اوضاع کافی نیست.»

مقام‌های وزارت کشور از اهمیت آموزش و نظارت بیشتر آگاه هستند. مدتی هم است که مرتب روی رفتارهای پلیس کار شده است تا به مرحله‌‌ای دست پیدا کنند که قناعت مردم را حاصل کنند.

طارق آرین به اقدامات اصلاحی نیز اشاره می‌کند که از طریق امنیت داخلی پلیس واحد نظارت بر عملکرد، سلوک و رفتار سربازان ایجاد شده است. این واحد از یک سال کارش را شروع کرده تا عملکرد پلیس را از درون زیر نظر داشته باشد.

در جهان دیجیتالی و در جریان جنگ تبلیغاتی که نیروهای امنیتی افغانستان سخت درگیر طالبان هستند، هر نوع رفتار غیرمدنی و خشونت‌آمیز می‌تواند تمام نهاد را با پرسش مواجه کند. چنانچه بعد از برخورد پلیس با زن افغان در دو هفته گذشته، محمد نعیم سخنگوی دفتر سیاسی طالبان، این ویدیو را در حساب توییتری خود بازنشر کرد و تمام نهاد دولت افغانستان را مورد انتقاد قرار داد.

اما سخنگوی وزارت کشور می‌گوید که رفتار یک سرباز در یک نقطه افغانستان، نمایندگی از کل پلیس نمی‌کند و پلیس در هزاران مورد رفتار محترمانه و مطابق قانون داشته است.

بیشتر از جهان