ساعت ۱ بامداد به وقت محلی روز جمعه ۸ اسفند ۱۳۹۹ (۲۶ فوریه ۲۰۲۱) دو فروند جنگنده بمب‌افکن ضربتی اف-۱۵ئی استرایک ایکل (F-15E Strike Eagle) نیروی هوایی آمریکا از اسکادران ۳۹۱ شکاری اعزامی به پایگاه هوایی شهید موفق السلطی، مواضع نیروهای شبه‌نظامی وابسته به سپاه قدس را مورد اصابت هفت بمب هدایت دقیق ۵۰۰ پوندی قرار دادند. این حمله هوایی با مجوز جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، در پاسخ به حملات راکتی شبه‌نظامیان وابسته به ایران به کمپ محل استقرار نیروهای آمریکایی در فرودگاه بین‌المللی اربیل در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۹۹ (۱۵ فوریه ۲۰۲۱) که منجر به کشته شدن یک پیمانکار نظامی فیلیپینی آمریکا و زخمی شدن چندین نیروی آمریکایی دیگر شد، صورت پذیرفت.

ساعاتی پس از این حمله هوایی، سازمان دید‌بان حقوق بشر سوریه با انتشار گزارشی ادعا کرد که این حمله سه کامیون حامل مهمات را مورد هدف خود قرار داده است و در جریان آن ۱۷ نفر از نیروهای وابسته به سپاه قدس به قتل رسیده‌اند؛ که بعد از ظهر آن روز در گزارش این سازمان، آن تعداد به ۲۲ نفر افزایش یافت. اما در نهایت با انتشار تصاویر و فیلم‌های تهیه شده توسط مردم محلی در فضای مجازی و نیز به دنبال تشییع جنازه یکی از کشته‌های این حمله هوایی، مشخص شد که گزارش دید‌بان حقوق بشر سوریه حقیقت نداشته است.

بر اساس تصاویر ماهواره‌ای، تصاویر و فیلم‌های تهیه شده توسط مردم محلی، و اعلام جان کربی، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا، حمله هوایی علیه پاسگاه یا گذرگاه مرزی تحت کنترل تیپ ۴۶ حشد الشعبی، یعنی کتائب حزب‌الله صورت گرفته است که در جریان آن هفت کانکس یا سازه موقت که محل قرارگرفتن دفاتر اداری، استراحت و انبار تسلیحات این پاسگاه مرزی بوده است، مورد اصابت بمب قرار گرفته است و تنها یک نفر، یک شبه‌نظامی از نیروهای کتائب حزب‌الله به نام سید راهی زاید سلام، در جریان آن حمله کشته شده است.

تلفات بسیار کم شبه‌نظامیان در این حمله هوایی، نوع اهداف، زمان حمله هوایی و خبررسانی محتاطانه کاخ سفید، وزارت دفاع آمریکا، دفتر روابط عمومی فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا و نیروی هوایی این کشور، همگی بیانگر آن است که بایدن ضمن تلاش برای تنبیه شبه‌نظامیان وابسته به سپاه قدس، آن را به گونه‌ای صورت داده باشد تا پیش از آغاز مذاکرات پیرامون برنامه هسته‌ای ایران (که دولت بایدن انتظار دارد آن را تا پیش انتخابات پیش رو در خرداد ۱۴۰۰ در ایران، با به پای مذاکره آوردن مقامات رژیم آغاز کند) منجر به افزایش تنش بین دولت آمریکا و رژیم جمهوری اسلامی ایران نشود.

چه هواپیماهای نیروی هوایی آمریکا در حمله هوایی به گذرگاه مرزی شرکت داشتند؟

براساس آنچه جان کربی، سخنگوی وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا، در نشست خبری روز گذشته‌اش به خبرنگاران اعلام کرد، و بر اساس اطلاعات موجود در وبسایت‌های رصد هواپیماهای نظامی و غیرنظامی، در مجموع حضور پنج فروند هواپیمای باسرنشین و تعداد نامشخصی پهپاد شناسایی در این حمله هوایی نیروی هوایی آمریکا دخیل بودند. این هواپیماها شامل دو فروند جنگنده بمب‌افکن ضربتی اف-۱۵ئی استرایک ایگل از اسکادران ۳۹۱ شکاری نیروی هوایی آمریکا، دو فروند هواپیمای سوخت‌رسان کِی سی-۱۳۵آر متعلق به تیپ ۲۲ و  سوخت‌رسان هوایی ۱۳۴به پرواز درآمده از پایگاه العدید، و یک فروند هواپیمای رله مخابراتی و فرماندهی صحنه نبرد ئی-۱۱آ بودند.

فاصله پایگاه موفق‌السلطی تا منطقه عملیات حدود ۴۸۰ کیلومتر بود که در شعاع رزمی جنگنده‌های بمب‌افکن‌ رزمی اف-۱۵ئی استرایک ایگل است و آن‌ها را از سوخت‌گیری هوایی بی‌نیاز می‌کند، اما به نظر می‌رسد که به عنوان یک اقدام احتیاطی و در صورت بروز هرگونه درگیری ناخواسته دیگر پس از آن حمله هوایی، نیروی هوایی آمریکا دو فروند هواپیمای سوخت‌رسان کی سی-۱۳۵آر را به شماره های ۰۱۱۹-۵۸ و ۰۳۶۲-۶۰ با شناسه‌های رادیویی به ترتیب صدف ۲۱ و ۲۲ (Shell21, Shell22) جهت سوخت‌رسانی به دو اف-۱۵ئی شرکت کننده در این عملیات از پایگاه هوایی العدید به پرواز درآورده بود.

هواپیمای ئی-۱۱آ شماره ۹۵۰۶-۱۲ که با شناسه رادیویی «گرگ سیاه ۱۲»(Blackwolf12) در این عملیات شرکت داشت، نیز وظیفه برقراری ارتباط رادیویی و اطلاعاتی را بین دو فروند اف-۱۵ئی، نیروهای آمریکایی بر روی زمین، و نیز پهپادهای شناسایی حاضر در منطقه، بر عهده داشت. نیروی هوایی آمریکا در مجموع چهار فروند از این هواپیمای رله مخابراتی و ارتباطی در اختیار داشت که یکی از آنها در تاریخ ۷ بهمن ۱۳۹۸ در افغانستان دچار سانحه شد و از دست رفت و سه فروند باقیمانده، شامل هواپیمای شرکت کننده در این عملیات، در پایگاه هوایی الظفره مستقر بودند و از آنجا ماموریت‌های روزانه‌ای را برفراز افغانستان، عراق و سوریه انجام می‌دهند.

پرهیز از کشتار شبه‌نظامیان وابسته به ایران به دستور بایدن

بر اساس آنچه روز گذشته سخنگوی وزارت دفاع آمریکا در نشست خبری‌اش اعلام کرد، به دنبال حمله راکتی شبه‌نظامیان حشد الشعبی به پایگاه محل استقرار نیروهای آمریکایی در فرودگاه بین‌المللی اربیل در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۹۹، لیستی از اهداف مناسب جهت انجام حمله تلافی‌جویانه از سوی نیروی هوایی آمریکا جهت انتخاب در اختیار جو بایدن قرار گرفت. او در نهایت تصمیم به انتخاب هدفی گرفت تا تلفات و آسیب انسانی و جانبی کمتری در مقایسه با سایرین داشت. حال تصاویر ماهواره‌ای منتشر شده توسط شرکت ماکسار  تکنولوژی (Maxar Technologies) نشان می‌دهند که آن هدف، گذرگاه مرزی تحت کنترل کتائب حزب‌الله واقع در میان روستاهای القائم در عراق و ابوکمال در سوریه بوده است.

با توجه به تخریب پنج یا شش اتاقک از پیش ساخته یا کانکس محل دفاتر، استراحت و نگهداری تسلیحات سبک نیروهای تیپ ۴۶ حشد الشعبی یا کتائب حزب‌الله در این حمله هوایی، انتظار می‌رفت که حداقل ۲۰ نفر کشته شده باشند. اما این حمله تا امروز سبب کشته شدن یک نفر از این نیروها شده است و دلیلش می‌تواند رهاسازی یک بمب و برخورد آن به نزدیکی محل حضور این نیروها، جهت هشدار پیش از حمله هوایی اصلی بوده باشد. این امر توانسته است به شبه‌نظامیان زیادی شانس فرار از مهلکه را بدهد؛ برخلاف حملات هوایی علیه پنج هدف متعلق به حشدالشعبی در تاریخ ۸ دی ۱۳۹۸ که باعث کشته شدن ده‌ها نفر از شبه نظامیان کتائب حزب‌الله شد.

تلاش دولت بایدن در محدود کردن تلفات این حمله هوایی به تنها یک شبه‌نظامی، قطعا در راستای پیشگیری از آنچه در دی ماه ۱۳۹۸ رخ داد صورت گرفته است؛ یعنی حمله‌ای که در آن تاریخ در پاسخ به حمله راکتی شبه‌نظامیان کتائب حزب‌الله به پایگاه کِی-۱ در کرکوک صورت گرفت و به علت کشته شدن ۲۵ نفر از شبه‌نظامیان وابسته به ایران، سبب شد تا حشد الشعبی به سفارت آمریکا در بغداد حمله کند، قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس، و ابومهدی المهندس، فرمانده حشدالشعبی در بغداد، کشته شوند، و در پاسخ، نیروی هوافضای سپاه بزرگترین حمله با استفاده از موشک‌های بالستیک را علیه پایگاه عین‌الاسد به انجام برساند. 

دولت ایالات متحده آمریکا پنج دقیقه پیش از حمله هوایی به گذرگاه مرزی مورد نظر، دولت روسیه را از انجام آن مطلع کرد تا از بروز مواجهه یا درگیری نظامی بین جنگنده‌های نیروی هوایی روسیه با دو فروند اف-۱۵ئی نیروی هوایی آمریکا که در آن عملیات شرکت کردند، جلوگیری کند. با این حال، حمله هوایی آمریکا به این گذرگاه مرزی باعث اعتراض روسیه شد که از حامیان رژیم جمهوری اسلامی در منطقه خاورمیانه است، و نیز اعتراض رژیم جمهوری اسلامی ایران را نیز به همراه داشت، زیرا این حمله اگرچه منجر به کشته شدن شمار زیادی از نیروهای وابسته به سپاه قدس نشد و آسیب چندانی هم به این گذرگاه (که پیشتر در دی ماه نیز مورد حمله نیروی هوایی اسرائیل واقع شده بود) وارد نکرد، اما بار دیگر باعث رعب و وحشت در میان فرماندهان سپاه قدس و شبه‌نظامیانشان در این منطقه شد.