آیا بریتانیا انتخابات زودهنگام خواهد داشت؟

برای بسیاری، کابینه بوریس جانسون، که پر از چهره‌های جدایی‌طلب از اتحادیه اروپا است، بیشتر شبیه تیمی به نظر می‌رسد که به دنبال نزاع در انتخابات است تا اداره مملکت.

پس آیا باید منتظر انتخابات سراسری زودهنگام بود؟ اولین نکته‌ای این است که جانسون متزلزل‌ترین موقعیت ممکن در پارلمان را به ارث برده است.

اکثریت طرفدارانش در مجلس عوام، که البته به ادامه ائتلاف با حزب اتحاد دموکراتیک وابستگی دارد، تنها دو نفر از شمار نمایندگان اقلیت بیشتر است، و به احتمال زیاد در انتخابات میان‌دوره‌ای هفته دیگر، به یک نفر کاهش خواهد یافت.

اعضای حزب محافظه‌کار اذعان دارند که اگر اکثریت موجود در مجلس را طی ۱۲ ماه آینده از دست ندهد، شانس آورده. 

با چنین دست‌مایه اندکی از قدرت، به سختی خواهد توانست هر یک از طرح‌های ملی بلند‌پروازانه خود را که این هفته اعلام کرده، به تصویب پارلمان برساند، چه برسد به کسب رای نمایندگان برای خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا.

اما نکته مهمی که باید در نظر داشت این است که فارغ از این که جانسون چقدر خواهان انتخابات زودهنگام باشد، تعیین زمان آن از عهده‌اش خارج است.

قوانین انتخاباتی که دیوید کامرون پایه‌گذارش بود، مقرر می‌دارد که انتخابات سراسری بعدی ماه ژوئن ۲۰۲۲ برگزار شود، مگر این که نخست‌وزیر از نمایندگان مجلس رای عدم اعتماد گرفته باشد یا دو سوم آنها به انتخابات زودهنگام رای دهند. 

جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر، گفته است که اخذ رای اعتماد در مجلس را در زمان «مناسب» مطرح خواهد کرد، که به نظر بیشتر کارشناسان یعنی زمانی در پاییز امسال. 

برای برگزاری انتخابات سراسری پیش از ۳۱ اکتبر که موعد خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تعیین شده، جانسون باید اولین روز پس از تعطیلات تابستانی نمایندگان، یعنی ۳ سپتامبر، با با مسئله رای اعتماد روبرو شود.

بسیاری انتظار این کار را از جانسون دارند، ولی در واقعیت بسیار مشکل است بتوان پیش‌بینی کرد که او رای اعتماد بگیرد.

دو نماینده عضو حزب محافظه‌کار گفته‌اند که اگر برگزیت بدون توافق با اتحادیه اروپا تنها گزینه باشد‌،به دولت رای عدم اعتماد خواهند داد ، ولی بسیاری از دیگر نمایندگان محافظه‌کار طرفدار اتحادیه اروپا، انتخاب جرمی کوربین به نخست وزیر را خط قرمز خود می‌دانند، زیرا او را مارکسیست تلقی می‌کنند.

پس چه شرایطی می‌تواند خود آقای جانسون را به قبول خطر انتخابات زودهنگام تشویق کند ؟ اول، افزایش چشمگیری در محبوبیت او در نظرسنجی‌ها در آغاز دوره نخست‌وزیری‌اش. استراتژیست‌های حزب محافظه‌کار امیدوارند که شخصیت پویا و خوش‌بین جانسون، همراه با وعده سفت و سخت‌اش مبنی بر خروج قطعی از اتحادیه اروپا تا اواخر ماه اکتبر، جذابیت حزب برگزیتِ نایجل فاراژ را خنثی کند.

 اگر این احتمال درست از کار در آید و محافظه‌کاران به سرعت در نظرسنجی‌ها به برتری چشمگیری برسند، آقای جانسون ممکن است وسوسه شود که به انتخابات سراسری متوسل شود تا اکثریت لازم برای اجرای برگزیت را به هر شکلی که بتواند به دست آورد. این وسوسه زمانی حتی قوی‌تر خواهد شد که آقای جانسون خودش در مجلس عوام پیشگام دادن رای منفی به برگزیت بدون توافق با اتحادیه اروپا شود، رای‌گیری‌ای که در آن تقریبا به طور حتم خواهد باخت.

معلوم نیست اگر آقای جانسون خواهان برگزاری انتخابات در آن روز ماه نوامبر شود که بریتانیا از اتحادیه اروپا خارج می‌شود چه اتفاقی خواهد افتاد. تعویق خروج از اتحادیه اروپا به بعد از انتخابات، مستلزم درخواست رسمی دولت از این اتحادیه برای اعطای فرصت بیشتر خواهد بود. در این صورت انتظار می‌رود نمایندگان پارلمان هم دست به کارزاری از روی استیصال بزنند تا او را مجبور به انجام چنین کاری کنند.

بسیاری از محافظه‌کاران می‌خواهند تا وقتی جرمی کوربین هنوز رهبری حزب کارگر را بر عهده دارد، انتخابات را برگزار کنند چرا که معتقدند او حریفی آسان برای جانسون خواهد بود. اما از سوی دیگر، برخی هم به یاد دارند که ترزا می نیز چگونه در سال ۲۰۱۷ مهارت‌های انتخاباتی و محبوبیت آقای کوربین را دست کم گرفت و بهایش را پرداخت.

احتمال غالب‌تر آن است که آقای جانسون اول تکلیف خروج از اتحادیه اروپا را تا اکتبر روشن کند و بعد به سرعت خواهان برگزاری انتخابات زودهنگام شود. او امیدوار است که خروج کامل از اتحادیه اروپا نهایتا زیر پای حزب فاراژ را خالی خواهد کرد و رای‌دهندگانی که به‌شدت از کل این ماجرا خسته شده‌اند را به سمت وی جذب خواهد کرد.

برگزاری انتخاباتی سریع شاید موجب دورانی پرآشوب‌آمیز بعد از خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا شود، ولی چنین انتخاباتی می‌تواند پیش از بروز کامل تاثیرات خروج از اتحادیه اروپا بر اقتصاد کشور، برگزار شود.

جانسون ممکن است با خود بیاندیشد بهتر است در دوران صف‌های طولانی و قفسه‌های خالی فروشگاه‌ها انتخابات را برگزار کند تا در سال ۲۰۲۲، یعنی دو سال بعد از بسته شدن کارخانه‌ها و بالا رفتن نرخ بیکاری، و پیش تحقق منافع بلند‌مدت وعده داده‌شده برای خروج از اتحادیه اروپا.

حزب کارگر احتمالا نگران برگزاری انتخاباتی تحت این شرایط است، شرایطی که خشم ناشی از تاثیر فوری برگزیت باعث افزایش محبوبیت حزب لیبرال دموکرات‌ بشود که طرفدار ماندن در اتحادیه اروپا شود، نه حزب آقای کوربین.

اما برای اپوزیسیون رسمی دشوار خواهد‌بود رای مخالف به انتخاباتی بدهد که در صدر اهداف سیاست‌گذاری‌اش است. همه این عوامل، پیش‌بینی تاریخ دقیق انتخابات را دشوار می‌سازد، ولی به نظر محتمل می‌رسد که بریتانیایی‌ها زودتر از آن چه انتظار می‌رود پای صندوق‌های رای بروند.