تیم دموکراتهای مجلس نمایندگان که در محاکمه استیضاح دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، نقش دادستانی را بازی میکند، بعدازظهر پنجشنبه به وقت واشنگتن به کار خود پایان داد. حالا نوبت وکلای ترامپ است که از او دفاع کنند و در نهایت مجلس سنا، که در این محاکمه نقش هیات منصفه را دارد، تصمیم میگیرد که اتهامات وارده از سوی مجلس نمایندگان به ترامپ موجه هستند یا خیر.
تیم دادستانی در آخرین روز اظهارات خود ترامپ را «خطری روشن برای دموکراسی در آمریکا» توصیف کرد که «اگر جلوی او گرفته نشود به تحریک خشونت ادامه خواهد داد». تلاش اصلی آنها در طول دو روز و نیم این بود که نشان دهند حمله شورشیان به کنگره آمریکا در روز ششم ژانویه به تحریک ترامپ انجام شده است. مجازات اصلی که آنها میخواهند بر ترامپ اعمال شود، ممنوع شدن هرگونه حضورش در انتخابات آینده است.
تیم نُه نفره دادستانی از سناتورها خواست از «عقل سلیم» بنیانگذاران آمریکا پیروی کنند. آنها تاکید کردند که شورش روز ۶ ژانویه نه فقط منجر به کشته شدن پنج نفر و تهدید جان نمایندگان منتخب ملت و نیروهای پلیس شده که نظام دموکراسی آمریکایی و جایگاه آن در جهان را با خطر مواجه کرده است.
جیمز رسکین، نماینده ایالت مریلند که پیش از ورود به سیاست، قانون اساسی آمریکا را در سطح دانشگاهی تدریس میکرد، گفت: «سناتورها! آمریکا! ما میبایست نسبت به آنچه صورت گرفته با عقل سلیم برخورد کنیم.»
«عقل سلیم» نام جزوه کوتاهی به قلم توماس پِین، یکی از پدران بنیانگذار آمریکا است که در دهه ۱۷۷۰ نوشته شد و در آن استدلالهایی منطقی، اخلاقی و سیاسی برای لزوم استقلال آمریکا از بریتانیا و واژگونی حکومت پادشاهی مطرح شده است. این جزوه از متون بنیادین انقلاب آمریکا دانسته میشود.
از جمله استدلالهای رسکین و بقیه تیم دادستانی این بود که ترامپ نه تنها شورش ۶ ژانویه را تحریک کرده که بخاطر آن ابراز پشیمانی هم نکرده است. اگر سنا ترامپ را مقصر تشخیص دهد او اولین رئیسجمهور تاریخ آمریکا خواهد بود که چنین سرنوشتی پیدا میکند. او در ضمن اولین رئیسجمهور تاریخ کشور میشود که به طور قانونی از انتخاب به هرگونه سمت جدید منع میشود.
تیم دادستانی در روز سوم محاکمه همان کاری را کرد که در روز دوم نیز انجام داده بود: نمایش فیلمهایی از دوربینهای امنیتی روز ۶ ژانویه که برای اولین بار به نمایش در میآیند. از جمله دیگر شواهد مورد استفاده آنها پخش مصاحبههایی بود که در آن مهاجمین حمله به کنگره میگویند اینکار را «به دستور و خواست ترامپ انجام دادهاند». یکی از آنها در صحن مجلس سنا فریاد میزند: «ما اینجا دعوتیم.»
دموکراتها در روز سوم به «موارد پیشین تشویق خشونت از سوی ترامپ» نیز پرداختند. مثلا اقدامات او در ارتباط با راهپیمایی بزرگ هواداران برتری سفیدپوستها که در سال ۲۰۱۷ در شهر شارلوتزویلِ ایالت ویریجنیا انجام شد؛ و در ضمن درگیریهایی که در زمان کارزار انتخاباتیاش پیش آمد. مثلا فیلم یکی از سخنرانیهای ترامپ پخش شد که در آن به هوادارانش میگوید «اگر مخالفین را ضرب و شتم کنند او هزینه وکیل گرفتن و دفاع از آنها را تقبل خواهد کرد».
مورد دیگری که تیم دادستانی به آن اشاره کرد حمله هواداران ترامپ به مجلس ایالتی میشیگان در آوریل ۲۰۲۰ برای اعتراض به اعمال قرنطینه از سوی فرماندار دموکرات، گرچن ویتمر، بود.
تد لیو، نماینده کالیفرنیا و دایانا دِگت، نماینده کولورادو از چهرههای اصلی محاکمه امروز بودند. فیلم سخنان آقای لیو که ترامپ را «خطرناک» مینامند به سرعت در رسانههای اجتماعی پخش شد.
آقای ترامپ در طول محاکمه پنجشنبه در زمین گلف محبوب خود مشغول بازی بود. او در زمین گلف ترامپ در شهر وست پالم بیچِ ایالت فلوریدا بازی میکرد و حوالی ساعت ۴:۲۰ بعدازظهر این زمین را ترک کرد (پس از آنکه کار محاکمه به پایان رسیده بود.)
ترامپ تنها در صورتی محکوم شناخته میشود که ۱۷ سناتور جمهوریخواه و تمام ۵۰ سناتور دموکرات علیه او رای دهند؛ اتفاقی که همچنان بعید به نظر میرسد. در رایگیری روز اول، در مورد اینکه مجلس سنا صلاحیت بررسی استیضاح ترامپ را دارد یا نه، تنها شش سناتور جمهوریخواه علیه او رای دادند (از ایالات آلاسکا، مِین، یوتا، لوئیزیانا، نبراسکا و پنسیلوانیا.) به نظر میرسد استراتژی دموکراتها در طول دو روز گذشته این بوده که بر حس میهندوستی و اخلاقمداری سناتورهای جمهوریخواه تکیه کنند.
در جلسه روز پنجشنبه، سخنان برخی جمهوریخواهان عضو مجلس نمایندگان که رای به استیضاح ترامپ دادند در صحن مجلس سنا خوانده شد؛ همچنین سخنان برخی وزرای سابق خود آقای ترامپ که در اعتراض به رویداد ۶ ژانویه استعفا دادند.
خوآکین کاسترو، نماینده ایالت تگزاس، در ضمن به این اشاره کرد که چگونه رهبران کشورهای مخالف آمریکا مثل ایران، روسیه و چین از این فرصت استفاده کردهاند تا آمریکا را به تمسخر بکشند. آقای کاسترو گفت: «نسلها است که آمریکا ستاره قطبی جهان برای آزادی، دموکراسی و حقوق بشر بوده است. چرا که آمریکا برای بسیاری نه فقط یک ملت که یک فکر و ایده است. نوری است که به مردمانی که در حکومتهای خودکامه برای دموکراسی مبارزه میکنند امید میدهد.»
کار تیم دفاعی آقای ترامپ از ظهر جمعه به وقت واشینگتن آغاز میشود. استدلال آنها احتمالا این خواهد بود که ترامپ مسئول حمله روز ۶ ژانویه نیست. یکی از وکلای ترامپ، دیوید آی شوئن، هنگام محاکمه روز پنجشنبه به عنوان مهمان در شبکه «فاکس نیوز» حضور یافت و گفت تیم دادستانی دموکراتها «بستهای برای سرگرمی» ارائه کرده است.
پس از پایان کار تیم دفاعی، سناتورها اجازه سوال از تیم دادستانی و وکلای ترامپ را خواهند داشت. تیم دادستانی در ضمن میتواند شاهدانی را فرا بخواند. اما انتظار میرود روند سریع محاکمه ادامه پیدا کند و سناتورها احتمالا تا آخر همین هفته یا اوایل هفته آینده رای خود را اعلام کنند.