رهبر ائتلاف قانون عراق در بیانیه‌ای، توهین حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه کیهان به آیت‌الله سیستانی را محکوم کرد.

نوری المالکی، نخست‌وزیر اسبق عراق، در بیانه‌ای با اشاره به اقدامات علی سیستانی در حفظ اتحاد گروه‌های مختلف و امنیت عراق، با انتقاد از حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه کیهان که منصوب رهبر جمهوری اسلامی است، یادداشت او را توهین به مرجعیت عالیقدر و همه مردم عراق خواند. او در ادامه از روزنامه کیهان و مدیر مسئول آن خواست تا مواضع خود را اصلاح کند.

شریعتمداری دو روز پیش در یادداشتی، از دیدار آیت‌الله سیستانی با  خانم «جنین هنیس پلاسخارت»، نماینده ویژه سازمان ملل انتقاد کرد. سیستانی در آن دیدار از سازمان ملل خواسته بود تا در مراحل مختلف برگزاری انتخابات در عراق، نظارت کند.

نماینده رهبر جمهوری اسلامی در موسسه کیهان، این درخواست را باعث بدبینی به ملت و خوش‌بینی به بیگانگان دانست و سازمان ملل را اهرمی در دستان کشورهای زورگو عنوان کرد. او در ادامه خواستار اصلاح این اشتباه توسط آیت‌الله سیستانی و دفتر وی شد.

در پی انتشار این یادداشت، موجی از واکنش‌ها در عراق و ایران علیه یادداشت شریعتمداری، صورت گرفت. بیشتر این واکنش‌ها در عراق از آن‌روست که کیهان عموما مواضع بیت علی خامنه‌ای را بازتاب می‌دهد.

 

دفتر علی سیستانی با انتشار بیانه‌ای نسبت به این مقاله واکنش نشان داد و آن را ناشی از درک غلط دانست. همچنین، نوری المالکی در برابر سخنان شریعتمداری، موضع سختی گرفت و این یادداشت را توهین تلقی کرد.

به جز عراق، در ایران نیز این موضوع واکنش‌های بسیاری به دنبال داشت. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نیز تلاش کرد تا از عراقی‌ها دلجویی کرده و شرایط را آرام کند. او در توئیتی از آیت‌الله سیستانی مانند دژی برای عراق یاد کرد و او را سرمایه‌ای برای کل جهان اسلام دانست. او همچنین نوشت: « ایران از نقش والای وی [آیت الله سیستانی] در برقراری امنیت و ثبات در عراق ، حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی آن، خلاص شدن از شر نیروهای اشغالگر و ساختن یک عراق جدید مطابق با نیازهای مردم برادر خود قدردانی می کند.»

مسیح مهاجری، مدیر مسئول روزنامه محافظه‌کار جمهوری اسلامی، به طور غیر مستقیم، شریعتمداری را دشمن استقلال فکری، خودخواه، مستبد، خودبزرگ‌بین و انحصارطلب دانست. او ضمن محکوم کردن نظرات شریعتمداری، گفت که تفکر و مشی عملی آیت‌الله سیستانی، از زمان سقوط صدام، با آنچه در ایران اجرا می‌شود، در مواردی تفاوت‌های اساسی دارد. اشاره مهاجری به عدم دخالت مستقیم سیستانی در سیاست است. علی سیستانی از ابتدا ترجیح داده تا از دور جریان سیاسی در عراق را مدیریت کند و از دخالت‌های مستقیم و برعهده گرفتن سمت‌های سیاسی پرهیز کرده است.

به نظر می‌رسد نماینده علی خامنه‌ای در روزنامه کیهان، از همین مواضع سیاسی آیت‌الله سیستانی ناراحت است.

در پی کشته شدن قاسم سلیمانی توسط آمریکا، گویا راه برای جدا شدن نیروهای نزدیک به سیستانی از حشدالشعبی فراهم شده است.

حشدالشعبی نیروی شبهه نظامی است که در دوران حضور داعش در عراق به منظور مقابله با آن تاسیس شد. اما با گذر زمان و تسلط کامل ابومهدی المهندس بر آن، کم‌کم به بازوی فشار جمهوری اسلامی در مناسبات سیاسی عراق تبدیل شد.

چهار گروه شبهه نظامی نزدیک به آیت‌الله سیستانی رسما اعلام کردند که از این به بعد دستورهای خود را تنها از نخست‌وزیر خواهند گرفت و دیگر از فرماندهی حشدالشعبی تمکین نخواهند کرد. در همین راستا یکی از فرماندهان کتائب حزب‌الله عراق، این اقدام را باعث تضعیف حشد الشعبی و کاهش پایگاه مردمی آن دانست. به نظر می‌رسد همین موضوع باعث شکاف بین هواداران شیعه جمهوری اسلامی در عراق شده است. حکومت ایران به هیچ وجه دوست ندارد نفوذش بر شیعیان عراق، کاهش یابد.

عراق امروز با بحران‌های سیاسی رو به رو است. در پی اعتراضات گسترده مردمی علیه فساد و نابسامانی در کشور، عادل عبدالمهدی، نخست وزیر پیشین این کشور ناچار به استعفا شد و مصطفی الکاظمی به نخست وزیری رسید. در میان کاندیداهای نخست وزیری، الکاظمی از تهران فاصله بیشتری داشت.

طی روزهای اخیر، حملاتی به سفارتخانه آمریکا در عراق صورت گرفته است. به همین دلیل آمریکا تهدید کرد که در صورتی که عراق نتواند امنیت سفارت‌خانه‌های این کشور را تامین کند، این کشور اقدام به بستن اماکن دیپلماتیک خود در عراق خواهد کرد. در همین راستا، مایک پومپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده نیز پیام نارضایتی خود را به برهم صالح، رئیس جمهوری عراق، اعلام کرده است.

بسیاری از کارشناسان معتقدند در صورت خروج آمریکا از عراق و با توجه به نفوذ ایران بر روی شبه‌نظامیان شیعه در این کشور، ناامنی شدید در عراق پدید خواهد آمد. در حال حاضر آمریکا ۳۰۰۰ نیروی نظامی و صدها دیپلمات در خاک عراق دارد.

عراق از مدت‌ها پیش به صحنه رویارویی، ایران و آمریکا تبدیل شده است. از این رو مقامات سیاسی این کشور تلاش می‌کنند تا تنش‌های میان دو طرف تخاصم را مدیریت کنند. شرایط پس از ترور قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس جمهوری اسلامی وخیم‌تر هم شده است. آمریکا تهدید کرده در صورت حمله به مراکز دیپلماتیک این کشور توسط نیروهای نیابتی ایران، مراکز و مواضع کتائب حزب‌الله را هدف قرار خواهد داد.