سازمان هوانوردی و فضایی آمریکا (ناسا) می‌گوید اولین سیاره‌ای را که دور یک «کوتوله سفید» می‌گردد، کشف کرده‌است. کوتوله‌های سفید بازمانده‌های ستارگانی مثل خورشید ما هستند.

برخی پژوهشگران پیش‌تر باورد داشتند که چنین جست‌وجویی بیهوده است، زیرا پنداشته می‌شد که پیدایش کوتوله سفید، تمامی سیاره‌های نزدیک به آن را از بین می‌برد.

اما داده‌های جدید ماهواره کاوش برون‌سیاره‌ ای انتقالی (Transiting Exoplanet Survey Satellite -TES) و تلسکوپ «ااسپیتزر» آن، ظاهرا نشان می‌دهند که سیاره‌ای به نام «دبلیو دی۱۸۵۶» سالم ماندهاست  و دور خورشید خودش می‌گردد.

این سیاره عظیم که بسیار بزرگتر از ستاره‌ای است که دورش می‌گردد، ممکن است نشانی از آینده کره زمین باشد و احتمال وجود حیات در سیاره‌های دیگر شبیه زمین را مطرح کند.

اندرو وندربرگ، استادیار نجوم در دانشگاه ویسکانسن- مدیسون، گفت: «دبلیو دی۱۸۵۶ به کوتوله سفید خیلی نزدیک شد، ولی جان به در برد. فرایند تشکیل کوتوله‌های سفید، سیاره‌های همجوارش را نابود می‌کند و جاذبه عظیم آن، هر چیزی را که نزدیکش بشود از هم می‌درد.

«ما هنوز پرسش‌های زیادی داریم که چطور دبلیو دی۱۸۵۶ بدون آن که دچار چنین سرنوشتی شود، در موقعیت فعلی خود است.»

معمولا وقتی سوخت ستاره‌ای مثل خورشید ما به آخر برسد، شروع به تورم می‌کند و هزاران بار بزرگتر می‌شود. نتیجه، ستاره‌ای به نام «غول سرخ »است که از وضعیت پیشین خود خنکتر است. بعد، گاز از درون ستاره به فضا فوران می‌کند که باعث می‌شود ستاره در خود مچاله شود. در این فرایند، ستاره ۸۰ درصد جرم خود را از دست می‌دهد، و آنچه باقی می‌ماند، یک «کوتوله سفید» است.

وقتی این اتفاق می‌افتد، هر چیزی که در نزدیکی کوتوله سفید باشد هضم می‌شود و می‌سوزد. اگر دبلیو دی۱۸۵۶ به همان اندازه کنونی به خورشدیش نزدیک بود، سرنوشتی جز این نمی‌داشت. اما پژوهشگران گمان دارند که این سیاره در ابتدا پنجاه بار دورتر بوده است و سپس با جاذبه کوتوله سفید، به نزدیک آن کشیده شده ‌است.

سی‌یی ژو، اخترشناس رصدخانه بین‌المللی «جمینای» در هاوایی که زیرمجموعه‌ای از بنیاد ملی علوم آمریکاست، گفت: «مدت‌هاست که می‌دانیم پس از تولد کوتوله‌های سفید، اشیای دور مثل سیارک‌ها و شهاب‌های دنباله‌دار ممکن است به سمت این ستاره‌ها کشانده شوند. معمولا جاذبه نیرومند کوتوله سفید آنها را از هم می‌درد و بدل به قرصی از ذرات می‌کند.

 «نشانه‌هایی دیده‌ایم که سیاره‌ها هم ممکن است به سمت کوتوله سفید کشیده شوند، اما این اولین باری است که ظاهرا سیاره‌ای بدون آسیب دیدن، این مسیر را طی کرده است.»

با تکیه بر اطلاعاتی که هنگام عبور این سیاره از جلوی خورشیدش به دست آمد، و نیز با توجه به سن خود کوتوله سفید، تصور می‌رود که دبلیو دی۱۸۵۶ اندازه‌ای حدود ۱۴ برابر کره مشتری داشته باشد. برای تایید نتیجه این تحقیق، مطالعات بیشتری لازم است تا دانشمندان مطمئن شوند که نخستین مورد گردش یک سیاره به دور یک کوتوله سفید را دیده‌اند.

اما این پژوهش از هم‌اکنون این گمان را در میان محققان دامن زده است که اگر سیاره‌ها بتوانند در این سفر پرماجرا باقی بمانند، ممکن است سیاره‌هایی از جنس سنگ و به اندازه زمین ما هم کشف شوند. شرایط مدار یک کوتوله سفید ممکن است برای حیات فرازمینی مساعد باشد.

لیسا کالتنگر، مدیر موسسه «کارل سیگن» دانشگاه کورنل و از مولفان این مقاله، گفت: «از این جالبتر این که ماهواره "وب" می‌تواند ترکیبات گازی را که به صورت بالقوه نشانه فعالیت زیستی باشد، در ۲۵ بار گردش سیاره، تشخیص بدهد.

« دبلیو دی۱۸۵۶ حاکی از آن است که جان به در بردن سیاره‌ها از تحولات پرتلاطم کوتوله‌های سفید ممکن است. در شرایط مناسب، این سیاره‌ها محیطی مساعد برای حیاتند که می‌تواند بسیار بیش از زمین دوام بیاورد. حالا ما می‌توانیم وجود چنین دنیاهایی را که دور هسته مرده ستاره‌ها می‌گردند، بررسی کنیم.

مقاله «سیاره عظیمی که دور یک کوتوله سفید می‌گردد» و این پژوهش را توضیح می‌دهد، در نشریه «نیچر» چاپ شد.