فراز و نشیب کار سخنگوی جدید طالبان

نعیم وردک، نخستین بار در نشست صلح پاریس به عنوان نماینده طالبان دیده شد

نعیم وردک-عکس از صفحه توییتر عبدالحق عمری، خبرنگار شبکه خبری طلوع در افغانستان

گروه طالبان در هجدهم ژوییه ۲۰۱۳ با گشایش دفتر سیاسی در دوحه، پایتخت قطر، سرانجام از پشت‌پرده‌های پنهان بیرون آمدند و چهره نمایان کردند.

نمایش اوج دیپلماسی طالبان با برافراشتن پرچم سفید این گروه در این دفتر سیاسی و برگزاری نخستین کنفرانس خبری سخنگویان طالبان و دولت قطر رقم خورد.

در حالی که پیش از آن، ذبیح‌الله مجاهد و قاری یوسف احمدی با پیشینه نامشخص با کمتر شناخته شده، به نام گروه طالبان سخن می‌گفتند، این بار یک طالب جوان با دستار سیاه و ریش بلند در برابر خبرنگاران قرار گرفت تا موضع شورشیان را توضیح دهد؛ دکتر محمد نعیم وردک به عنوان سخنگوی رسمی دفتر سیاسی قطر انتخاب شده بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

نعیم وردک از شهرستان چک استان میدان وردک در مرکز افغانستان است. او حدود چهل سال سن دارد و دروس ابتدایی را در روستای زادگاهش در وردک فراگرفت. نعیم وردک سپس راهی پیشاور در پاکستان شد و در مطالعات اسلامی (به زبان عربی) لیسانس گرفت. او تحصیلات عالی‌اش را در دانشگاه اسلامی اسلام آباد پایتخت پاکستان ادامه داد و تا درجه دکترا در سال ۲۰۱۰ پیش رفت.

براساس گزارش‌ها او علاوه بر دروس مدرن اسلامی، مدت کوتاهی هم در حوزه علمیه یا مدرسه دارالعلوم حقانی که آموزشگاه اصلی طالبان است، درس خوانده است.

منابع متعدد گزارش می‌دهند در حالی که شورشیان طالبان حملات خود را در سال ۲۰۱۱ شدت بخشیده بودند، نعیم وردک از پاکستان برای دیدار از بستگانش وارد افغانستان شد که از سوی نیروهای امنیتی دولت افغانستان بازداشت اما بعدا رها شد.

او نخستین بار در دسامبر ۲۰۱۲ در نشست صلح پاریس به عنوان نماینده طالبان در کنار شهاب الدین دلاور دیده شد. موضع نعیم در جریان این گفتگوهای غیررسمی که از سوی بنیاد پژوهشی استراتژیک فرانسه برگزار شده بود روشن بود. او قانون اساسی افغانستان و انتخابات را با این استدلال که افغانستان «تحت اشغال» قرار دارد رد کرده بود.

در این نشست حدود ۲۰ نماینده از جمله یونس قانونی، معاون پیشین ریاست جمهوری و حنیف اتمر، سرپرست وزارت خارجه فعلی، محمد محقق رهبر حزب وحدت و معصوم استانکزی، رئیس فعلی هیات مذاکره کننده افغانستان نیز شرکت کرده بودند.

با وجود آن، نعیم وردک در سال ۲۰۱۳ نشان داد که از اعضای کلیدی طالبان و فرد نزدیک به سید طیب آغا، اولین رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر است. سید طیب آغا رئیس دفتر ملا عمر و دستیار ویژه او بود و اولین تماس‌های طالبان با آلمان و آمریکا برای پایان دادن به جنگ طولانی افغانستان را او برقرار کرد.

با بالاگرفتن اختلافات سید طیب آغا با رهبری شورای کویته بر سر پنهان کاری درباره مرگ ملا عمر، بنیانگذار طالبان، تغییراتی در دفتر سیاسی طالبان در قطر به وجود آمد و طیب آغا کناره گیری کرد. رفتن او پایه های سیاسی نعیم وردک را که دوست طیب آغا است نیز تضعیف کرد. نعیم جایش را به سهیل شاهین، دیگر سخنگوی طالبان داد و از جلو چشم خبرنگاران تا امروز ناپدید شد.

سهیل شاهین نقش کلیدی در جریان مذاکرات طالبان با ایالات متحده آمریکا داشت و همواره در کنار ملا عبدالغنی برادر رئیس کنونی دفتر و فرد شماره دوم گروه طالبان دیده می‌شد.

حالا دو نفر بار دیگر جا عوض کرده اند. نعیم وردک تفاوت‌هایی با آقای شاهین دارد. او برخلاف شاهین بیشتر به زبان عربی و پشتو مسلط است و به زبان انگلیسی تسلط کمتری دارد. افرادی که او را دیده‌اند، می‌گویند وردک «فرد خشک مزاج، کم حرف و مذهبی» است.

جایگزینی اخیر در پست سخنگویی دفتر سیاسی، بیشتر در راستای رضایت طیب آغا و جریان هوادار او صورت می‌گیرد.

بیشتر از