دکتر عبدالله عبدالله رئیس شورای صلح افغانستان از آغاز مذاکرات صلح در آخر هفته جاری سخن گفت.

آقای عبدالله که برای بررسی ابعاد سیلاب هفته گذشته در استان پروان به این منطقه رفته بود، در سخنانی در این استان گفت که به احتمال زیاد هفته پیش رو مذاکرات صلح در دوحه قطر آغاز خواهد شد.

همزمان با این روز پنج‌شنبه هفته گذشته حنیف اتمر سرپرست وزارت خارجه افغانستان نیز در گفت‌وگو با انستیتیو جنگ و صلح آمریکا گفت که مذاکرات در آخر هفته پیش رو آغاز خواهد شد.

آقای اتمر گفت که ما بیشتر از هر زمان دیگر به آغاز مذاکرات صلح نزدیک شده‌ایم. آخرین موانع بر سر راه آزادسازی زندانیان هم برطرف می‌شود و به احتمال زیاد در جریان همین هفته مذکرات آغاز خواهد شد.

با این حال حکومت افغانستان و گروه طالبان در این رابطه نظرات متفاوت دارند. گروه طالبان به صورت کل آغاز مذاکرات صلح را در اوایل ماه سپتامبر رد می‌کنند. رسانه‌ها از قول عباس استانکزی رئیس هیئت مذاکره‌کننده طالبان آورده اند که گروه طالبان هیچ گونه برنامه برای آغاز مذاکرات صلح در اوایل ماه سپتامبر ندارند.

در همین حال سهیل شاهین سخنگوی طالبان در دفتر قطر می‌گوید، تا زمانی که یک زندانی طالبان بر اساس فهرست تنظیم شده این گروه در زندان باقی مانده باشد، مذاکرات صلح آغاز نخواهد شد.

در این سو دولت افغانستان نیز دقیقا همین ادعا را دارد. دفتر رسانه‌ای ریاست جمهوری به رسانه ها گفته است که شرط عمده دولت افغانستان برای آغاز مذاکرات رهاسازی در حدود بیست نیروی ویژه ارتش افغانستان است که در نزد طالبان اسیرند.

طالبان اسیر بودن این تعداد از نیرو‌های ویژه ارتش افغانستان را در نزد خود رد کرده‌اند و ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی گروه طالبان از وجود این افراد در نزد طالبان اظهار بی‌اطلاعی می‌کند.

تناقض در تعیین زمان برگزاری مذاکرات صلح نشان می‌دهد که هنوز هیچ گونه هماهنگی میان دولت افغانستان و گروه طالبان برای شروع مذاکرات صورت نگرفته است. هرچند ظواهر امر نشان می‌دهد که هر دو جانب آماده نشستن پشت میز مذاکره‌اند.

اما با این حال هنوز ابهامات زیادی برای مشخص ساختن زمان مذاکرات وجود دارد. ملا هبت‌الله رهبر گروه طالبان برای این که نشان دهد به مذاکرات باورمند است ترکیب هیئت مذاکره‌کننده را نیز مشخص و رسانه‌ای کرده است.

ملا برادر آخند، غایب بزرگ تیم مذاکره‌کننده

در میان هیئت ۲۱ نفره که به تازگی از سوی ملا هبت‌الله برای گفت‌وگو با دولت افغانستان در نظر گرفته است، نام ملا عبدالغنی برادر معاون هبت‌الله و رئیس دفتر قطر وجود ندارد.

بر اساس گزارش‌ها، ریاست هیئت مذاکره‌کننده را شیرمحمد عباس استانکزی بر عهده خواهد داشت. رسانه‌های بین المللی گزارش داده‌اند که از مجموع ۲۱ نفر تیم مذاکره‌کننده ۱۳ تن از آنان عضو شورای رهبری گروه طالبان هستند. با این حال گفته شده است که ملا برادر همچنان رئیس دفتر طالبان در قطر باقی خواهد ماند.

به نظر می‌رسد ملا برادر زیر فشار دولت پاکستان از رهبری مذاکرات کنار زده شده است. بر اساس گزارش‌ها، ملا برادر در تلاش این بود که با استقلال رای بیشتر و عدم اطاعت‌پذیری از اعمال نظر‌های دولت پاکستان به سوی مذاکرات برود. اما برعکس آن عباس استانکزی اطاعت‌پذیری بیشتری از دولت پاکستان دارد.

در افغانستان و حتی در میان گروه طالبان نیز این زمزمه وجود دارد که عباس استانکزی وابسته به سازمان استخباراتی پاکستان است و آنچه خواست این سازمان از گروه طالبان است، توسط عباس استانکزی اعمال می‌شود. به همین دلیل احتمال دارد کنار گذاشتن ملا برادر که تلاش بیشتری برای بردن مذاکرات صلح به مسیر نتیجه‌بخش می‌کرد حاصل سعی وی برای مستقل بودن بیشتر باشد.

پاکستان خود را به صورت کامل میراث‌دار دستاورد‌هایی مثل امضای توافق نامه صلح میان آمریکا و گروه طالبان و شکل‌گیری روند صلح میان دولت افغانستان و گروه طالبان می‌داند. شاه محمود قریشی به تازگی ادعا کرده است که امضای توافق صلح میان آمریکا و گروه طالبان حاصل زحمات پاکستان بوده است. به همین دلیل حالا هم پاکستان تلاش دارد تا روند مذاکرات صلح به سوی حرکت کند که باب میل این کشور باشد. فارغ از این که این مسیر باب میل مردم و دولت افغانستان هست یا خیر.