در طول هفته گذشته تمامی بازارهای سرمایه‌گذاری حول قیمت‌های قبلی خود نوسان کردند. همان‌طور که در تحلیل هفته گذشته به آن اشاره شد بازار سرمایه نیز بعد از بازدهی بیش از ۳۰ درصدی در کمتر از ۱۰۰ روز نیازمند یک فرصت برای تجدید قوا و حتی اصلاح است تا بتواند روند رو به رشد خود را تا پایان سال ادامه دهد. در این هفته بازار سرمایه با رشد ۰.۶۵ درصدی مشابه سایر بازارهای سرمایه‌گذاری، هفته‌ای کم‌بازده را برای سرمایه‌گذاران خود رقم زد. البته، بازده بسیار بالای بورس از ابتدای امسال، ممکن است فرصت خوبی برای شناسایی سود عده‌ای باشد. به‌همین دلیل در هفته گذشته توصیه شد در خرید سهام دقت بیشتری کنید زیرا بسیاری از سهم‌ها به محدوده قیمتی مناسبی رسیدند و امکان اصلاح بالاست.
در سایر بازارها بازدهی هفتگی در حدود صفر بود. دلار بعد از رسیدن به اوج ۱۳ هزار و ۶۰۰ تومان در انتهای هفته گذشته، در ابتدای هفته اصلاح کرد و بعد از رسیدن به کف ۱۳ هزارتومانی، دوباره افزایش قیمت را تجربه کرد تا اینکه در انتهای این هفته قیمت آن به ۱۳ هزار و ۴۵۰ رسید. این قیمت دلار بازدهی آن را از ابتدای امسال همچنان در محدوده منهای ۳.۲۴ درصد نگه می‌دارد. یورو نیز مانند دلار در طول این هفته بازدهی نزدیک به صفر را تجربه کرد و قیمت آن در انتهای این هفته حول ۱۵ هزار و ۲۵۰ تومان معامله شد. اما بازده یورو از ابتدای امسال در حدود ۲ درصد بوده است. معاملات این هفته سکه نیز در قیمت ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و مشابه قیمت هفته پیش بسته شد. با ثبت بازدهی صفر در طول این هفته، بازدهی سکه از ابتدای امسال همان عدد ۷.۳ درصد باقی مانده است. در میان اشکال مختلف سرمایه‌گذاری تنها بازدهی سکه و بازار سرمایه از بازدهی بانک بیشتر بوده است. با توجه به اینکه یک‌چهارم از سال گذشته است، بازدهی سرمایه‌گذاری در بانک از ابتدای امسال در حدود ۵ درصد بوده است که بعد از بازار سرمایه و سکه در جایگاه سوم قرار گرفته است.
در ادامه به بررسی اتفاقات هفته گذشته و آتی خواهیم پرداخت.
فرصت‌های بازار
پیروزی بانک ملت در دعوای حقوقی
در طول هفته گذشته خبر پیروزی بانک ملت در یک دعوای حقوقی با دولت بریتانیا در رسانه‌های داخلی بسیار سر و صدا کرد. این درگیری حقوقی مربوط به تحریم بریتانیا در سال ۲۰۰۹ بر سر برنامه هسته‌ای تهران اعمال شد. پیروزی بانک ملت در یک دعوای حقوقی و گرفتن غرامت ۱.۲۵ میلیارد پوندی می‌تواند وضعیت این بانک را بیش‌ازپیش بهبود بخشد. در حالی که ارزش این بانک در بورس تهران در حدود ۲۱ هزار میلیارد تومان است برنده شدن در این دادگاه می‌تواند رقمی در حدود ارزش بازار این بانک در بورس را برایش به ارمغان بیاورد.
ثبات در اقتصاد کلان و رشد قیمت ارز نیمایی
همان‌طور که در تحلیل هفته گذشته به آن اشاره شد تصمیمات دولت و بانک مرکزی حول موضوع ارز در ماه‌های گذشته به نسبت معقول بوده است. نتیجه چنین رویکردی ثبات نسبی اقتصاد کلان در فصل بهار بوده است. نرخ نیمایی در هفته گذشته با وجود ثبات در نرخ ارز آزاد به‌صورت میانگین هفتگی با رشد ۲.۵ درصدی همراه بود و از ۱۰ هزار و ۹۷۴ تومان در هفته گذشته به عدد ۱۱ هزار و ۲۴۵ تومان رسید. در صورتی که نرخ ارز بازار آزاد را ۱۳ هزار و ۴۰۰ تومان در نظر بگیریم اختلاف نرخ بین بازار آزاد و نیما تنها در حدود ۱۹ درصد است. البته نکته جالب در آمار این هفته رسیدن قیمت دلار به عدد ۱۲ هزار و ۱۲۲ تومان در معاملات روز شنبه بود که نشان از شناوری بالای این نرخ در سامانه نیما دارد. در صورت مبنا قرار دادن این عدد اختلاف نرخ دلار در سامانه نیما و بازار آزاد به ۱۰ درصد رسیده است و عملاً نرخ ارز در مسیر تک نرخی شدن گام بر می‌دارد. رئیس بانک مرکزی نیز در یادداشت اینستاگرامی خود اعلام کرد در مدت‌زمان سه ماه گذشته یازده میلیارد دلار ارز برای واردات تأمین شده است که از این میان نزدیک به ۵ میلیارد دلار برای کالاهای اساسی و دارو و بیش از ۶ میلیارد دلار از طریق نیما و واردات در مقابل صادرات تأمین شده است. این میزان واردات انواع کالا به کشور می‌تواند نوید دهنده شرایط نسبتاً با ثبات اقتصادی در تابستان امسال باشد.
رشد قیمت سنگ‌آهن
قیمت سنگ‌آهن در چند ماه گذشته رشد خیره کننده‌ای داشته است و رکوردهای قیمتی را یکی پس از دیگری می‌شکند. قیمت سنگ‌آهن به رقم ۱۰۷ دلار در هر تن رسید که از ژانویه ۲۰۱۴ تاکنون سابقه نداشته است. رسیدن قیمت سنگ‌آهن به سقف ۶۵ ماهه و صادرات مطلوب آن طبق برآوردهای گمرک ایران، امیدها را برای رشد شرکت‌های تولیدکننده سنگ‌آهن در ایران افزایش داده است. سهم‌هایی همچون «واحیا» با توجه به اینکه در این بخش سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای انجام داده است می‌تواند در طول هفته‌های آتی بازدهی مناسبی برای سرمایه‌گذاران خود به ارمغان بیاورد.
شروع راند بعدی افزایش سرمایه‌ها؟
زیان انباشته شرکت‌های خودروسازی از نصف سرمایه آن‌ها بیشتر شده است (در مواردی حتی از سرمایه آن‌ها نیز بیشتر شده است) این شرکت‌ها به‌منظور فرار از شمول قانون ورشکستگی مجبور به افزایش سرمایه هستند. یکی از روش‌های افزایش سرمایه که در شرایط کنونی برای خودروسازها در دسترس است افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها است. ارزش دارایی‌های بسیاری از شرکت‌های بورسی در طول سال گذشته به دلیل تورم شدید و افزایش قیمت ارز رشد زیادی کرده است. به همین دلیل شرکت‌های بورسی به‌دنبال روش‌هایی هستند تا از این طریق سرمایه شرکت را افزایش دهند. این کار برای شرکت‌هایی که زیان سنگینی ثبت کرده‌اند(مانند شرکت‌های خودروسازی) ضروری‌تر است. افزایش سرمایه سنگین ایران‌خودرو و سایپا از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها خبری است که به نظر می‌رسد در آینده نزدیک به وقوع خواهد پیوست. این خبر می‌تواند همچنان محرک رشد قیمت سهام در این صنعت باشد.
تهدیدهای بازار
محدودیت‌های فتف برای ایران
اجلاس فتف از روز یکشنبه (۱۶ ژوئن) به مدت شش روز در شهر اورلاندو از ایالت فلوریدای آمریکا برگزار می‌شود. در این اجلاس حول پیشرفت ایران در اجرای مفاد مورد نظر بحث می‌شود. از شروط این سازمان دو موضوع اصلی پیوستن ایران به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو) و کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم باقی مانده است. هر دو این لوایح بعد از تصویب دولت و مجلس برای تصمیم‌گیری نهایی به مجمع تشخیص مصلحت نظام فرستاده شده‌اند.
داستان خروج ایران از لیست سیاه این سازمان در چند سال گذشته محل مناظرات گسترده‌ای بوده است. مخالفان انجام شروط فتف ادعا می‌کنند شروطی که این سازمان به کشور ایران تحمیل می‌کند شرایط ایران را برای دور زدن تحریم‌ها پیچیده‌تر می‌کند و در ازای آن بهبود ملموسی نیز در شرایط تحریمی کشور حاصل نمی‌شود. اما موافقان انجام شروط فتف ادعا می‌کنند که کشور ایران امتیازات ویژه‌ای به فتف نخواهد داد و بقیه کشورهای جهان نیز چنین روالی را طی کرده‌اند و با این کار ریسک تراکنش در شبکه بانکی کاهش خواهد یافت. این سازمان در بیانیه پایانی خود خواستار تشدید نظارت کشورهای جهان بر موسسات مالی ایران شد و البته اقدامات تنبیهی علیه ایران را تعلیق کرد. از ۱۰ روز آینده ریاست این سازمان به مدت یک سال به چین می‌رسد.
افزایش تنش‌ها بین ایران و آمریکا
تنش‌های نظامی در منطقه به اوج خود رسیده است. در ساعت چهار و پنج دقیقه بامداد پنج‌شنبه ۳۰ خرداد سیستم پدافند دفاعی ایران یک فروند پهپاد آمریکایی بدون سرنشین گلوبال هاوک را سرنگون کرد. این خبر با واکنش ترامپ مواجه شد. در شروع روز کاری ترامپ در توییتی ادعا کرد «ایران اشتباه بزرگی مرتکب شده است.» اما ترامپ بعد از دیدار با جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت: «من احساس می‌کنم این اشتباه توسط فردی رخ داده است» در ادامه نیز رئیس‌جمهور آمریکا تأکید کرد که در این حادثه کسی کشته نشده و این اهمیت زیادی دارد. مجموع صحبت‌های رئیس‌جمهور آمریکا نشان می‌دهد قصد دارد افکار عمومی آمریکا را برای عدم پاسخ به ایران آماده کند. البته باید گفت این تنش‌ها ممکن است بورس تهران را تهدید کند. هرگونه حمله نظامی به ایران می‌تواند موجب سقوط گسترده بورس تهران و ناآرامی گسترده در ایران شود.
در کنار تنش‌های نظامی خروج مرحله‌ای ایران از برجام که از ۱۸ اردیبهشت‌ماه و به دستور رئیس‌جمهور ایران آغاز شده است به نزدیک مرحله دوم آن رسیده است. کمالوندی روز دوشنبه در نشست خبری در مجتمع آب سنگین اراک اعلام کرد که ایران در ۶ تیرماه از سقف تعیین‌شده ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده عبور خواهد کرد و در کنار آن اعلام کرد تولید اورانیوم در ایران ۴ برابر شده است. کاهش تعهدات ایران می‌تواند به‌عنوان ضرب‌الاجلی برای غرب باشد تا تعهدات خود را در ذیل برجام انجام دهند در غیر این صورت احتمال خروج کامل ایران از برجام وجود خواهد داشت. هرچند تقریباً تمامی توان تحریمی آمریکا برای تحریم ایران به کار گرفته شده است اما در صورتی که سازمان ملل مُهر تأییدی بر تحریم‌های ایران بزند ممکن است شرایط برای ایران بیش‌ازپیش سخت شود. شاید ریاست چین بر این سازمان بتواند فرصت مناسبی برای ایران باشد تا از لیست سیاه این سازمان برای همیشه خارج شود.
بورس در این هفته
هرچند به قول محمد قائد، رونامه‌نگار معروف، پیشگویی در مورد آینده را باید به متخصصان فال قهوه سپرد، اما به عنوان جمع‌بندی نکاتی حول اتفاقاتی که ممکن است طی هفته آتی در بورس شاهد باشیم، به صورت خلاصه بیان می‌شود.
مجموع اتفاقات در طول چند روز گذشته احتمال اصلاح کوتاه مدت بازار را بالا برده است. تشدید تنش‌ها بین ایران و آمریکا، توصیه فتف به تشدید اقدامات کشورها بر تراکنش‌های موسسات مالی ایران در کنار بازده ۳۱ درصدی بورس تهران از ابتدای امسال و امکان شناسایی سود توسط گروهی از سرمایه‌گذاران، خبرهایی است که امکان اصلاح کوتاه مدت بازار را بالا می‌برد و سرمایه‌گذاران باید تا حد ممکن در خرید سهام جدید جانب احتیاط را رعایت کنند. البته بورس تهران همچنان نسبت به سایر دارایی‌ها همچون دلار، طلا و سکه ارزان‌تر قیمت‌گذاری شده است و در صورتی که تنش‌ها کاهش پیدا کند همچنان می‌توان به رشد آن تا پایان سال امید زیادی داشت. در میان صنایع مختلف شاید بتوان صنایع تولیدکننده سنگ‌آهن را با توجه به رشد شدید قیمت‌های جهانی سنگ‌آهن، برای سرمایه‌گذاری مناسب دانست. خبر تسعیر نرخ ارز در میان شرکت‌های بانکی موجب افزایش استقبال به سهام بانک‌ها شد. به‌صورت خاص سهام بانک ملت نیز با توجه به دریافت غرامت سنگین از دولت بریتانیا می‌تواند بیش‌ازپیش با استقبال سرمایه‌گذاران همراه شود.
