۳۰ سال با تلسکوپ هابل در فضا

آیا تلسکوپ هابل به دوره بازنشستگی رسیده‌ است؟

جهان به تصاویر چشمگیر تلسکوپ «هابل» در طول ۳۰ سال گذشته عادت کرده است، اما نخستین تصویری که هابل به زمین مخابره کرد، نه چندان هیجان‌انگیز، ولی بسیار مهم بود.

در روز ۲۰ ماه مه سال ۱۹۹۰، هابل با «لنز واید» (دوربین عریض میدان) یک تصویر تار و سیاه و سفید از ستاره دوقلوی «اچ دی ۹۶۷۵۵» مخابره کرد. مرکز فضایی ناسا تصاویر مخابره شده توسط هابل را در کنار تصویر همان سیاره که توسط رصدخانه «لا کامپاناس» در صحرای «آتاکاما» در شیلی برداشته شده بود، منتشر کرد تا تصاویر فضا را با عکس‌های برداشته شده از زمین مقایسه کند.  

تفاوت در وضوح تصاویر روشن بود، اما تصویر همچنان تار بود و هیجان چندانی در میان رسانه‌ها و ناظران ایجاد نکرد. به علاقه‌مندان وعده داده شده بود که هابل می‌تواند عکس‌های کاملا رنگی از کیهان و عملکرد کهکشان‌ها مخابره کند. اما هابل که با یک هزینه ۲.۵ میلیارد دلاری ساخته و به فضا پرتاب شده بود، در مقایسه با عکس‌های تولید شده توسط تلسکوپ‌های زمینی، تنها تصاویر کمی روشن‌تر از فضا برمی‌داشت.

کارشناسان و مهندسان ناسا می‌گفتند که آن اختلال بخشی از کار تنطیم دوربین‌های هابل با نور و حصول اطمینان از کارکرد درست آن است. تنظیم تلسکوپ‌های هابل، کیفیت تصاویر آن را قدری روشن‌تر و بهتر کرد.

پشت آینه دو متر و نیمی مقابل سیستم نوری هابل، ۲۴ لایه فشار قرار داشت که کار آنها تنظیم تلسکوپ و مرمت لطمات ناشی از پرتاب آن به فضا بود.

اما تلاش مهندسان بی‌نتیجه ماند و وعده تصاویر کاملا روشن از کهکشان عملی نشد. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

سرانجام، پس از حدود یک ماه تلاش، ناسا به شکست اذعان و تایید کرد که آینه عظیم هابل دارای نقصی ساختاری است که از راه دور قابل ترمیم نیست. 

بالاخره در دسامبرسال ۱۹۹۳ بود که فضانوردان سفینه کلمبیا توانستند ابزاری را که برای ترمیم نقص هابل لازم بود، به محل ببرند و آن را به تلسکوپ متصل کنند تا قادر باشد تصاویر دقیق، روشن و شگفت‌انگیزی از کهکشان مخابره کند.

با توجه به این که جایگزین کردن آینه عظیم هابل در حین چرخش در مدار تقریبا ناممکن بود، یک دستگاه جدید نورپرداز به نام «دستگاه جایگزین محوری تلسکوپ فضایی» (کاستار) به آن متصل شد که در عمل شبیه به عینک‌های طبی کار می‌کرد. 

در فاصله زمانی میان ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۹ چهار ماموریت دیگر برای تعمیر و تنظیم هابل انجام شد. در سال ۲۰۰۹ «عینک کاستار» از روی هابل برداشته شد و تمام قسمت‌های آن  با ابزار ترمیم اتوماتیک مجهز شد. 

هرچند حالا هابل می‌تواند تا سال‌های ۲۰۳۰ تا ۲۰۴۰ به کار خود ادامه دهد، اما قرار است جایگزین آن، تلسکوپ «جیمز وِب»، در ماه مارس سال۲۰۲۱ به فضا پرتاب شود.

بیشتر از جهان