ترامپ بحران نمی‌خواهد

وال استریت ژورنال می‌گوید اعمال تحریم‌های پتروشیمی به تاخیر افتاده است

AFP

این روزها سیگنال‌هایی که در منطقه و جهان برای تهران ارسال می‌شود، به اندازه‌ای پیچیده و گاه در تضاد با یکدیگر است که نیت‌خوانی آنچه پیرامون ایران می‌گذرد را بسیار دشوار کرده است. در سکوت حیرت‌انگیز اسرائیل و اروپا، سران کشورهای عربی در مکه بیانیه تندی علیه جمهوری اسلامی صادر کرده‌اند، رئیس جمهور آمریکا در واشینگتن از تمایل به کنار آمدن با  تهران سخن گفته که به گمان او ضعیف شده و خواستار گفتوگو است و جان بولتون در ابوظبی به مدارکی اشاره کرده که قرار است برای اثبات نقش ایران در انفجارهای فجیره به شورای امنیت تحویل داده شود.

به طور همزمان پاتریک شاناهان، سرپرست وزارت دفاع ایالات متحده و بولتون، چهره جنگ طلب دولت دونالد ترامپ، تاکید کردهاند که او نه به دنبال تغییر رژیم است و نه جنگ. از سوی دیگر مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا که به آلمان سفر کرده، اجرای شروط ۱۲گانه را برای آغاز مذاکره با ایران ضروری دانسته و ادعا میکند، جمهوری اسلامی برای بالا بردن بهای نفت به نفتکشها در سواحل امارات متحده عربی حمله کرده است. همچنین برایان هوک، دستیار او در امور ایران که به «سزار ایران» معروف است، از تاثیر مواضع قاطع آمریکا بر تجدید نظر جمهوری اسلامی در ماجراجوییهای منطقهای خبر داده است.

این در شرایطی است که از تهران نیز صداهای هماهنگی به گوش نمیرسد. رئیس جمهور و وزیر خارجه با باز نگهداشتن پنجره دیپلماسی از گفت‌و‌گو با آمریکا در صورت کاهش فشارها سخن می گویند؛ در مقابل رهبر جمهوری اسلامی مذاکره با آمریکا را «مضر» و کوتاه آمدن در زمینه توانمندی‌های دفاعی را «مساله ناموسی» توصیف میکند؛ اما تهران در حال آماده شدن برای میزبانی از شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن است که تا امروز جدیترین گزینه مطرح برای پادرمیانی بین تهران و واشینگتن به شمار میرود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در همین حال وال استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه گزارش داد، آمریکا برای فرونشاندن بحرانی که میرفت از کنترل خارج شود، اعمال تحریمها علیه صنعت پتروشیمی ایران را به تاخیر انداخته است. ترامپ در دو ماه اخیر به موازات افزایش فشارها بر ایران، بارها پیشنهاد مذاکره را مطرح و صراحتا اعلام کرد، نمیخواهد اتفاق وحشتناکی بیافتد.

ترامپ در اظهارات اخیر خود به ضعیف شدن ایران اشاره میکند و با مثالی از تاثیر تحریمها بر چین میگوید، ایران تحت تاثیر تحریمها خواستار مذاکره است. او پیشتر از پیامدهای سنگین تحریمها برای اقتصاد ایران ابراز تاسف کرده و اعلام آمادگی کرده بود به تهران برای بازگشت به شرایط عادی کمک کند.

مبنای ادعای ترامپ در مورد ضعیف شدن ایران، علاوه بر آمارهای موجود از شرایط اقتصادی ایران، برآوردهایی است که سازمانهای اطلاعاتی آمریکا از تواناییهای نظامی و سایبری ایران ارایه دادهاند. هوک روز پنجشنبه و در آستانه برگزاری نشستهای اضطراری در مکه برای بررسی تهدیدهای ایران گفت: «در نتیجه تحریمها، بودجه واحدهای سایبری و نیروی قدس سپاه ۱۷ درصد کاهش یافته است». او افزود: «سیاست فشار حداکثری ما موثر بوده و امروز ایران و گروههای نیابتیاش از جمله حماس و حزبالله از هر زمان دیگری ضعیفتر هستند».

پیش از این روزنامه واشینگتن پست در گفتوگو با مقامات حزبالله از مشکلاتی گزارش داده بود که پس از کاهش حمایتهای مالی ایران از این گروه ایجاد شده است. طبق این گزارش، باوجود ادامه داشتن هزینههای ضروری مانند دستمزد شبهنظامیان تمام وقت این گروه که همچنان برای در قدرت نگاه داشتن بشار اسد در سوریه تلاش میکنند، بودجه دیگر برنامهها بسیار محدود و یا به طور کامل قطع شده است. این برنامهها شامل خدمات رفاهی برای شبه نظامیان و خانوادههای آن‌ها از جمله مواد غذایی و دارویی رایگان است.

هرچند حزبالله هیچ‌گاه میزان کمکهای دریافتی از ایران قبل و بعد از تحریمها را اعلام نکرده، برخی گزارشها حاکی از آن است که تهران قبل از اینکه ۱۰ میلیارد دلار درآمد خود را در نتیجه اعمال تحریمها از دست بدهد، سالیانه ۷۰۰ میلیون دلار یا ۷۰ درصد بودجه این گروه را تامین میکرده است.

علیرغم فشارها،  حزب‌الله می‌گوید همچنان از ایران سلاح دریافت می‌کند و توانایی‌اش برای جنگیدن محدود نشده است. با این ‌حال مقامات آمریکایی بر این باورند که کاهش حمایتهای مالی جمهوری اسلامی از این شبه نظامیان، انگیزه و ظرفیت آن‌ها به عنوان یکی از بازوهای نظامی برون مرزی ایران را محدودتر می‌کند. طبق ارزیابی این مقامات، نهایتا به دنبال کاهش دامنه نفوذ خارجی ایران و افزایش فشارهای اقتصادی، جمهوری اسلامی به مذاکره ترغیب خواهد شد.