خبرگزاری آسوشیتدپرس روز چهارشنبه با انتشار تصاویر ماهواره‌ای، نوشت که به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران بازسازی تاسیسات ساخت موشک خود را که در طول جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل هدف قرار گرفتند، آغاز کرده است.

آسوشیتدپرس در ادامه به نقل از کارشناسان، افزود که به‌رغم تلاش‌های تهران برای بازسازی تاسیسات موشکی، احتمالا یک حلقه کلیدی مفقوده وجود دارد و آن میکسرهای بزرگ موردنیاز برای تولید سوخت جامد این تسلیحات‌اند.

کارشناسان موشکی به این رسانه گفتند که دستیابی به میکسرها یک هدف مهم برای تهران خواهد بود، به ویژه در شرایطی که احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد بیش‌ازپیش محتمل است. این تحریم‌ها در کنار فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، هرگونه توسعه برنامه موشکی را با مجازات مواجه خواهد کرد.

در گزارش آسوشیتدپرس، دستگاه‌هایی که حلقه مفقوده بازسازی تاسیسات موشکی تهران نامیده‌ شده‌اند، مخلوط‌کن‌هایی‌اند که با دارا بودن تیغه‌هایی، حول یک نقطه مرکزی می‌چرخند و نسبت به سایر انواع تجهیزات مشابه، عملکرد مخلوط‌سازی را بهتر انجام می‌دهند.

این رسانه مدعی شده که جمهوری اسلامی ممکن است بخواهد این قطعات را از چین خریداری کند؛ جایی که کارشناسان و مقام‌های آمریکایی می‌گویند در گذشته نیز مواد اولیه سوخت موشک و برخی اجزای دیگر از آنجا به تهران رسیده است.

سم لایر، محقق مرکز مطالعات عدم اشاعه جیمز مارتین که تاسیسات موشکی جمهوری اسلامی را بررسی کرده است، گفت: «اگر تهران بتواند برخی تجهیزات کلیدی مانند مخلوط‌کن‌های سیاره‌ای را دوباره به دست آورد، می‌تواند زیرساخت‌هایی را که هنوز وجود دارند، برای فعالیت مجدد به کار بگیرد.»

اهمیت این موضوع برای جمهوری اسلامی در آن است که موشک‌های سوخت جامد را می‌توان سریع‌تر از موشک‌های سوخت مایع، شلیک کرد.

جمهوری اسلامی ایران در خجیر و پارچین و همچنین شاهرود پایگاه‌های تولید موشک سوخت جامد دارد. این مراکز پیش از آخرین درگیری تهران و تل‌آویو که ۱۲ روز طول کشید، در اکتبر ۲۰۲۴ هدف حمله اسرائیل قرار گرفتند. به گفته کارشناسان، حملات اخیر اسرائیل با هدف تخریب کامل ساختمان‌هایی انجام شد که میکسرها آنجا قرار داشتند و برای اطمینان از ترکیب یکنواخت سوخت موشک بسیار ضروری‌اند.

علاوه بر این ساختمان‌ها، سایر تاسیساتی که اسرائیل هدف قرار داد، تاسیساتی بودند که احتمالا می‌توانند برای ساخت این نوع میکسرها استفاده شوند.

تصاویر ماهواره‌ای که پلنت لبز (Planet Labs PBC) در این ماه گرفت و آسوشیتدپرس آن‌ها را تجزیه و تحلیل کرد، ساخت‌وساز در هر دو تاسیسات پارچین و شاهرود را نشان می‌دهند. سرعت بازسازی این تاسیسات آشکار می‌کند که تهران برای برنامه موشکی خود اهمیت بسیاری قائل است، زیرا در سایت‌های هسته‌ای بمباران‌شده این میزان بازسازی دیده نمی‌شود.

اهمیت بازسازی تاسیسات موشکی می‌تواند ناشی از این باشد که جمهوری اسلامی احتمال درگیری قریب‌الوقوع با اسرائيل را منتفی نمی‌داند.

بر اساس گزارش موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا مستقر در واشینگتن که با ارتش اسرائیل رابطه نزدیکی دارد، در طول جنگ تهران و تل‌آویو، جمهوری اسلامی ۵۷۴ موشک بالیستیک به سمت اسرائیل شلیک کرد. این اندیشکده اعلام کرد که در دو تبادل آتش قبل از جنگ ۱۲ روزه هم جمهوری اسلامی ۳۳۰ موشک به سمت اسرائیل شلیک کرده بود.

ارتش اسرائیل ظرفیت کل زرادخانه موشکی جمهوری اسلامی ایران را حدود دو هزار و  ۵۰۰ موشک تخمین زده بود. این یعنی تاکنون بیش از یک‌سوم موشک‌ها شلیک شده‌اند.

در همین حال، عزیز نصیرزاده، وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران، به‌تازگی ادعا کرد که تهران اکنون موشک‌هایی جدید با کلاهک‌های پیشرفته‌تر دارد. او مدعی شد که «جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل برخی اولویت‌های ایران را تغییر داد و جمهوری اسلامی اکنون بر تولید تجهیزات نظامی با دقت بالاتر و قابلیت‌های عملیاتی بیشتر متمرکز است».

آسوشیتدپرس در ادامه گزارش تازه‌اش، با تاکید بر اینکه تهران ممکن است برای تهیه میکسرها و مواد شیمیایی موردنیاز تولید سوخت جامد به پکن تکیه کند، نوشت: «ممکن است همین مواد شیمیایی باعث انفجار عظیمی شده باشند که جان دست‌کم ۷۰ نفر را در بندر رجایی گرفت.»

انفجار اسکله رجایی بعدازظهر شنبه ششم اردیبهشت ۱۴۰۴ رخ داد. اگرچه برخی علت حادثه را وجود «محموله بسیار خطرناک» دانستند که با عنوان «کالای معمولی» وارد و انبار شده بود، جمهوری اسلامی هنوز در مورد این انفجار توضیح روشنی نداده است.

تنها چند روز پس از آن انفجار، وزارت خارجه ایالات متحده شرکت‌های چینی را که به گفته آن‌ها «مواد اولیه سوخت موشک بالیستیک» برای جمهوری اسلامی فراهم می‌کردند، تحریم کرد.

آسوشیتدپرس در ادامه نوشت که احتمالا سپاه پاسداران ایران برای یک مرکز زیرزمینی ساخت موشک بالیستیک در سوریه یک میکسر سیاره‌ای (Planetary Mixer) فراهم کرده است. فیلمی که ارتش اسرائیل ماه‌ها پس از حمله سپتامبر ۲۰۲۴ به این مرکز منتشر کرد، این میکسر را نشان می‌داد که به سایر میکسرهایی که شرکت‌های چینی می‌فروشند، شباهت زیادی داشت.

رئیس‌جمهوری و برخی مقام‌های نظامی جمهوری اسلامی ایران به‌تازگی برای حضور در رژه روز پیروزی چین در پکن حضور یافتند. جمهوری اسلامی  مورد آنچه پزشکیان به شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، گفت توضیحی ندادند و رسانه‌های دولتی چین نیز هیچ نشانه‌ای مبنی بر درخواست کمک از سوی تهران منتشر نکرده‌اند.

وزارت خارجه چین در پاسخ به سوالی در مورد احتمال تامین میکسرها و مواد اولیه سوخت موشکی برای تهران، به آسوشیتدپرس گفت که پکن «مایل است به استفاده از نفوذش برای کمک به صلح و ثبات در خاورمیانه ادامه دهد» و افزود که «چین از ایران در حفظ حاکمیت ملی، امنیت و عزت ملی خود حمایت می‌کند. در عین حال، ما عمیقا نگران تشدید مداوم تنش‌ها در خاورمیانه‌ایم».

به گفته برخی تحلیلگران، پکن می‌تواند سیستم‌های هدایت و ریزپردازنده‌ها را نیز برای موشک‌های بالیستیک جمهوری اسلامی تامین کند. به اعتقاد این عده، اگر جمهوری اسلامی ایران از روابطش با چین برای تقویت قابلیت‌های نظامی‌ خود استفاده کند، جنگ ۱۲ روزه احتمالا برای رژیم ایران تنها یک مانع موقت بوده است، نه شکستی تعیین‌کننده.

یک روز پیش از انتشار این گزارش، علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، روز سه‌شنبه اول مهر در دیدار با اعضای اتاق بازرگانی گفت که «برخلاف برخی ادعاها، جمهوری اسلامی در مسیر گفتگو و مذاکره قرار داشت.» او با اشاره به جزئیات شروط مطرح‌شده در روند مذاکرات، فاش کرد: «آمریکا شرط گذاشت که برد موشک‌های ایران به کمتر از ۵۰۰ کیلومتر برسد! شما باشید می‌پذیرید؟»

لاریجانی در ادامه مدعی شد: «ما در یک ماه گذشته همه راه‌های ممکن را برای جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه امتحان کرده‌ایم، اما طرف‌های مقابل زیاده‌خواهی و سنگ‌اندازی کردند.»

تنها چند ساعت بعد از این گفته‌ها، علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی با تاکید بر تجربه‌های ۱۰ سال گذشته در زمینه گفتگوهای هسته‌ای گفت که مذاکره با آمریکا در مسئله هسته‌ای و شاید در بقیه مسائل، «بن‌بست محض» است. او در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد: «بنا نداریم از سلاح هسته‌ای استفاده کنیم، اما غنی‌سازی را ادامه خواهیم داد.»

این گفته‌ها هم‌زمان با سخنرانی رئيس‌جمهوری آمریکا در سازمان ملل متحد بود که گفت حملات برای جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای ضروری بود و تاکید کرد واشینگتن آماده است در صورت ادامه فعالیت‌های خصمانه تهران، اقدام‌های سخت‌تری انجام دهد.