بی‌شک مهم‌ترین بحران اجتماعی سال‌های اخیر در ایران مسئله فقر روزافزون در جامعه ایران بوده و هست؛ بحرانی که حداقل در دو سال گذشته موجب اعتراضات گسترده مردمی در دی‌ماه ۹۶ و آبان‌ماه ۹۸ شد، و البته با واکنش خشونت‌آمیز حکومت سرکوب شد و فریاد بلند اعتراضات در بیشتر شهرهای ایران به گوش مقامات ننشست، و شرایط اقتصادی روزبه‌روز بدتر، و تامین معیشت شهروندان لحظه به لحظه دشوارتر شد.

حالا و با گذشت نزدیک به ۲ ماه از شیوع گسترده کرونا در ایران، بر شدت بحران‌های اقتصادی افزوده شده است. آمارها از بیکار شدن حدود دومیلیون ایرانی خبر می‌دهد؛ دومیلیون نفری که پیش از این هم تحت حمایت هیچ نهاد دولتی نبودند و به واسطه شرایط ویژه کرونا، مستقیما شغل خود را از دست داده‌اند. 

روز گذشته ۵۰ تن از استادان و تحلیلگران اقتصادی ایران، در نامه‌ای به حسن روحانی با «فرض خوش‌بینانه» که این بیماری در کوتاه‌مدت مرتفع شود و «شرایط بهداشتی و درمانی به وضعیت قبل از بیماری برگردد»، آثار این بحران را در اقتصاد ایران این گونه تشریح کردند: «تشدید رکود و کاهش تولید و نرخ رشد اقتصادی»،«افزایش بیکاری و کاهش نرخ اشتغال»، «افزایش فقر و امکان افزایش یکباره میزان فقر مطلق»، «وخیم شدن وضع تورم»، و در نهایت «امکان شکل‌گیری هسته‌های ناآرام و ناخشنود در حاشیه شهرها.»

بنا به هشدار این کارشناسان اقتصادی، بحرانی‌تر شدن وضعیت اقتصادی می‌تواند «نیمه دوم سال ۹۹ و سال ۱۴۰۰ را به دوره‌ای پر بحران تبدیل کند.»

در نامه مفصل این تحلیل‌گران اقتصادی، راه‌کارهایی نیز برای برون‌رفت از این بحران به رئیس جمهوری پیشنهاد شده است. 

اقتصاددانان، دو بسته، شامل بسته «اقدامات عاجل» (تا خرداد ۹۹) و بسته‌ «اقدامات اقتصادی خروج از رکود و ایجاد رشد پایدار» (برای نه ماه پایانی سال ۹۹) را جهت اجرا به دولت پیشنهاد داده‌اند.

هزینه اجرای بسته اقدامات عاجل، ۴۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است که پیشنهاد شده است ۳۵ هزار میلیارد تومان آن از طریق انتشار اوراق دولتی، و ۵ هزار میلیارد تومان آن از طریق وضع مالیات بر درآمدهای بالای ۲۰ میلیون تومان تأمین شود.

به نوشته خبرگزاری تسنیم، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران نیز در گزارشی، به بررسی عملکرد دستگاه‌های متولی در حمایت از اقشار آسیب‌پذیر در بحث شیوع  ویروس کرونا پرداخته است.

در آن گزارش، آمده که «اقدامات صورت‌گرفته از یک‌سو تابع سیاست اجتماعی مشخص و روشنی نبوده است».

بنا به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران، «آن‌چنان که شواهد و داده‌های تجربی نشان می‌دهند، ویروس کرونا  در بستر زندگی روزمره تا مدت‌ها ماندگار خواهد شد.»هرچند هنوز جامعه ایران در شوک بحران شیوع کرونا است، اما به‌نظر می‌رسد که زنگ خطر بحران‌های مضاعفی که در حاشیه این بحران فراگیر جهانی دامن جامعه ایرانی را گرفته است، روز‌به‌روز بیشتر به صدا در‌می‌آید.

 در روزهای گذشته، منتشر شدن ویدیویی از حضور انبوه فروشندگان و خریداران موادمخدر در میدان شوش تهران، واکنش‌های بسیاری را در شبکه‌های مجازی و نیز میان مسئولان مربوطه دامن زد. بنا به اظهارات رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران، شیوع کرونا باعث شده است که «۱۲هزار معتاد متجاهر» از مراکز ترک بیرون بیایند و به گفته او، «در پایتخت رها شده‌اند.»