معترضان عراقی، افسران ارتش را به حمایت از تظاهر کنندگان دعوت کردند ‏

کناره گیری توفیق علاوی، ناشی از تضاد منافع سیاسی بود

ادامه تظاهرات ضد دولتی در شهر بصره در جنوب عراق. عکس از: ‏AFP‏

در حالی که سران احزاب و جناح های سیاسی عراق سرگرم رایزنی برای انتخاب نخست وزیر جدید عراق هستند، نیروهای مخالف با جنبش اعتراضات مردمی سعی دارند با این استفاده از این فرصت، به سرکوبی معترضان بپردازند و توده های معترض را در سراسر کشور وادار به ترک خیابان ها کنند. زیرا ادامه تظاهرات و حضور مردم در خیابان ها و میدان های بزرگ پایتخت و سایر شهرهای عراق، عمده ترین چالش برای احزاب سیاسی حاکم است، از این رو، جناح های سیاسی حاکم، به همان میزان که سعی در گسترش نفوذ خود در دولت آینده عراق دارند، تلاش می کنند، با هر شیوه ای که ممکن باشد، تظاهرات مردمی را پایان دهند. در نتیجه، تشدید سرکوبی تظاهر کنندگان باعث شده است تا فعالان پیشتاز در جنبش اعتراضی، با ارسال نامه ای به وزارت دفاع ملی عراق، افسران غیر وابسته به جناح های سیاسی در ارتش را دعوت به حمایت از معترضان کنند. هرچند وزارت دفاع عراق تا کنون واکنش مشخصی به این تقاضا نداده است، اما شکی نیست که ارسال نامه یاد شده می تواند افسران غیر وابسته به احزاب سیاسی را انگیزه دهد تا برای حمایت از توده های معترض مردمی، دست به کار شوند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

از سوی دیگر، معترضان عراق بار دیگر، مخالفت خود را با نامزدی شخصیت های پیشنهاد شده برای تصدی سمت نخست وزیری همچون اسعد العیدانی، استاندار بصره، علی شکری، وزیر پیشین، محمد شیاع السودانی، وزیر سابق کار و امور اجتماعی و مصطفی الکاظمی، رئیس سرویس اطلاعاتی عراق، ابراز داشته و تأکید کردند که ملت عراق هیچ یک از نامزدان پیشنهاد شده را قبول ندارد.

البته معترضان عراقی زمانی اقدام به دعوت وزارت دفاع به حمایت از جنبش اعتراضی کردند که وزارت کشور، حاضر به ادای مسئولیت در برابر مردم نشد و از تمام جنایت های که علیه تظاهر کنندگان صورت می گیرد، چشم پوشی کرد و به جای این که به حمایت از مردم بپردازد، به نفع احزاب سیاسی، سکوت اختیار کرد.

معترضان عراقی در نامه ای که به وزارت دفاع ملی فرستادند، خاطر نشان کردند که سران احزاب سیاسی به شدت سرگرم تقسیم قدرت و ثروت هستند و هیچ توجهی به خواسته های ملت نمی کنند و تنها تلاش آن ها حضور مجدد در عرصه قدرت است، از این رو، افسران نظامی بایستی به منظور حمایت از معترضان، دست به اقدام شوند.

افزون بر آن، معترضان بار دیگر خواستار اجرای مطالبات پیشنهاد شده هستند و تأکید دارند که بایستی تا پایان سال جاری، انتخابات زودهنگام برگزار شود، تمام افراد و گروه های مسلح خلع سلاح شوند و اسلحه تنها در دست نیروهای امنیتی باشد و تمام افرادی که دست به جنایت علیه مردم زدند، به صورت جدی محاکمه و مجازات شوند.

در همین راستا، معن الجبوری، مشاور پیشین وزارت دفاع عراق، اظهار داشت که هدف از دعوت افسران ارتش برای حمایت از معترضان، شبیه به اتفاقی است که به رهبری عبد الفتاح السیسی در مصر صورت گرفت و ارتش به حمایت از معترضان پرداخت. وی افزود: دشوار است که افسران نظامی عراق بتوانند اقدام به حمایت از مردم کنند، زیرا وزارت دفاع ملی عراق نیز وابستگی شدیدی به احزاب سیاسی دارد و اگر قصد حمایت از مردم کند، منافع خودش در خطر می افتد.

از سوی دیگر، سرمد البیاتی، کارشناس امور استراتژیک، گفت: معترضان بایستی به جای دعوت کردن وزارت دفاع، رئیس جمهور عراق را دعوت به حمایت از مردم می کردند، زیرا طبق قانون، وزارت دفاع صلاحیت تصمیم گیری را ندارد و افسران نظامی نمی توانند بدون دریافت اوامر تصمیم گیرندگان ارشد دولتی، دست به اقدام شوند. از این جهت می توان گفت که فراخوان تظاهر کنندگان، جز این که منجر به ایجاد تنش میان نیروهای امنیتی شود، سود دیگری در پی نخواهد داشت. البته تردیدی نیست که معترضان با وضعیت دشواری رو به رو هستند و ناهنجاری های سیاسی و امنیتی آن ها را به شدت نگران کرده است و در حالی که از آغاز تظاهرات تا کنون بیش از 5 ماه گذشته است، اما نه کسی به خواسته های معترضان گوش می دهد و نه خشونت علیه آن ها پایان می یابد.

فاضل البدرانی، پژوهشگر سیاسی در صحبتی که با ایندیپندنت عربی داشت، گفت: احزاب سیاسی، دیگر پروای به اعتراضات مردمی ندارند و تظاهرات مردمی را یک اقدام پایان یافته تلقی می کنند و بدون این که توجهی به مطالبات معترضان داشته باشند، سرگرم برنامه ریزی برای آینده خود هستند. البته شکی نیست که به درازا کشیدن اعتراضات و نگرانی از ابتلا به ویروس کرونا منجر به عقب نشینی بسیاری از مردم از تجمّعات اعتراضی شده است. افزون بر آن، پس از افزایش آمار قربانیان تظاهرات در ماه های گذشته، سران احزاب سیاسی حاکم، نگران واکنش بین المللی بودند، اما عدم توجه جامعه جهانی به وضعیت فاجعه بار عراق، باعث شد تا طبقه حاکم، دیگر اهمیتی به جنبش اعتراضی قائل نشود. اما بعید نیست که پس از برطرف شدن بحران شیوع ویروس مرگبار کرونا، ملت عراق بار دیگر دست به اعتراض گسترده زده و طبقه حاکم را با چالش های شدیدی رو به رو کند.

در همین راستا، قحطان الخفاجی، استاد علوم سیاسی می گوید: احزاب سیاسی، هیچ پروای به مطالبات معترضان ندارند و گزینش توفیق علاوی به عنوان نخست وزیر، مصداق این مدعا است و البته عدم موفقیت توفیق علاوی در کسب رای اعتماد به کابینه، ناشی از اختلاف نظر در مورد منافع سیاسی بود و توفیق علاوی به خاطر مخالفت معترضان کنار نرفت. در واقع، افزایش رقابت میان جناح های سیاسی بر سر تقسیم قدرت و تضاد منافع تهران و واشنگتن در عراق، عامل اصلی بن بست سیاسی کنونی در کشور است.

از سوی دیگر، محمود حمید، یکی از فعالان عراقی گفت: معترضان هیچ تصمیمی برای معرفی نامزدی برای تصدی سمت نخست وزیری از میان خود ندارند، زیرا همگان می دانند که احزاب سیاسی حاکم به هیچ صورتی اجازه نخواهند داد تا نامزد پیشنهاد شده از سوی معترضان گامی به سوی موفقیت بردارد.

https://www.independentarabia.com

© IndependentArabia