ایلان ماسک، میلیاردر آمریکایی، با اعلام راهاندازی پروژهای تازه به نام «گروکیمدیا» بار دیگر خبرساز شده است.
بنیانگذار شرکتهای اسپیساکس، تسلا، نورالینک گروکیمدیا را رسانهای برای جایگزینی ویکیپدیا معرفی کرده و میگوید هدفش مقابله با «جانبداری ایدئولوژیک» موجود در بزرگترین دانشنامه اینترنتی جهان حال حاضر است.
به گفته ماسک، شرکت هوش مصنوعی او به نام اکسایآی اکنون مشغول طراحی و توسعه وبسایت گروکیمدیا است و نسخه اولیه آن بهزودی عرضه خواهد شد. او تاکید کرد که خدمات این وبسایت جدید نسبت به ویکیپدیایی که سالها است با اتکا به ویرایش و همکاریهای داوطلبانه اداره میشود، «بهبود چشمگیری» یافته است.
حملات تند مالک پلتفرم ایکس (توییتر سابق) در روزهای گذشته متوجه ویکیپدیا بوده که آن را به «جانبداری سیاسی» متهم کرده است. او در ایکس نیز نوشت: «ما در اکسایآی در حال ساخت گروکیمدیا هستیم و این پروژه نسبت به ویکیپدیا، ارتقایی بزرگ خواهد بود.»
حمله به رقیب با ملقب کردن آن به «ووکیپدیا»
ماسک پا را از این هم فراتر گذاشت و از کاربران خواست دیگر به ویکیپدیا کمک مالی نکنند، زیرا به باور او، بنیاد ویکیپدیا تحت سلطه «فعالان افراطی چپگرا» قرار دارد. او برای تمسخر ویکیپدیا، آن را «ووکیپدیا» نامید؛ اصطلاحی برگرفته از گرایش سیاسی «ووک» (فرهنگ بیداری) که به فعالیتهای سیاسی چپگرایان و لیبرالها اشاره دارد.
البته تعارض ماسک با ویکیپدیا موضوع تازهای نیست و او پیشتر هم تغییراتی را که در صفحه مربوط به او اعمال شده بود، «نماد تبلیغات رسانهای سنتی» دانسته و از آن انتقاد کرده بود. ناظران میگویند حساسیت ماسک به تصویر عمومیاش در رسانههایی که کنترلی بر آنها ندارد، انگیزه اصلی او برای ساختن جایگزینهای جدید است.
با این حال بنیاد ویکیمدیا، گرداننده ویکیپدیا، در پاسخ اعلام کرده این دانشنامه همچنان بر بیطرفی، شفافیت و ویرایش جمعی استوار است و هزاران داوطلب در سراسر جهان، بر اساس سیاستهای مشخص، محتوای آن را تولید و ویرایش میکنند. این بنیاد هرگونه وابستگی به دستورکار سیاسی خاص را هم رد کرده است.
راهاندازی گروکیپدیا بخشی از برنامههای توسعه شرکت اکسایآی خواهد بود که ماسک با هدف رقابت در عرصه هوش مصنوعی پایهگذاری کرده است. او معتقد است این دانشنامه جدید، دقیقتر و قابلاعتمادتر از ویکیپدیا خواهد بود؛ پلتفرمی که به ادعای او، بیطرفیاش را از دست داده است.
به گزارش العربیه، برخی کارشناسان رسانههای دیجیتال، ورود ماسک به عرصه دانشنامههای اینترنتی را تلاشی برای تسلط بر منابع اطلاعاتی و مشابه کاری میدانند که در شبکههای اجتماعی انجام داد. آنان هشدار میدهند که این پروژه میتواند درباره اعتبار و صحت اطلاعات بحثهای بیشتری برانگیزد، بهویژه اگر تحت تاثیر جدالهای سیاسی قرار گیرد.
انتقادها و چالشها
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ایلان ماسک بارها ویکیپدیا را به انعکاس دیدگاههای چپگرایانه متهم کرده و در مقابل، خود نیز بیشازپیش به مواضع راستگرایانه گرایش پیدا کرده است. از سوی دیگر، دیوید ساکس، متحد نزدیک ماسک و کمیسر تازهمنصوبشده هوش مصنوعی در دولت دونالد ترامپ، نیز اخیرا از استفاده گسترده محققان از محتوای ویکیپدیا برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی انتقاد کرده بود.
نام گروکیپدیا از ربات چت هوش مصنوعی «گروک»، دیگر محصول اکسایآی ایلان ماسک گرفته شده است. ماسک این هوش مصنوعی را «جوینده حقیقت تا نهایت ممکن» توصیف کرده است. با این حال، همین ربات در ماههای اخیر به دلیل انتشار عبارات ضدیهود در شبکه ایکس خبرساز شد و شرکت ماسک آنها را ناشی از «خطای برنامهنویسی» دانست.
اکنون تحلیلگران معتقدند موفقیت گروکیپدیا به میزان اعتماد عمومی بستگی مستقیم خواهد داشت، چرا که ویکیپدیا طی بیش از دو دهه فعالیت، به مرجع رایگان و جهانی برای میلیونها کاربر بدل شده است و هر جایگزینی برای آن باید بتواند همین سطح از گستردگی و مشارکت جمعی را به دست آورد.
به نظر میرسد گروکیپدیا نه فقط یک پروژه فناورانه، بلکه بخشی از نبرد گستردهتر ایلان ماسک برای بازتعریف مرجعیت اطلاعات در عصر دیجیتال است. او که پیشتر با خرید و تغییر توییتر، نفوذش را بر شبکههای اجتماعی گسترش داد، اکنون قصد دارد میدان دانشنامههای اینترنتی را نیز به چالش بکشد؛ مسیری که میتواند آینده دسترسی به اطلاعات را دگرگون کند.
در هفته گذشته جنسن هوانگ، مدیرعامل شرکت انویدیا، در توصیف ایلان ماسک گفت: «ایلان خودش یک ابررایانه بزرگ است.»
او در سخنرانی اخیرش درباره پیچیدگی ابررایانههای هوش مصنوعی افزود: «اینها پیچیدهترین مسئلهایاند که بشر تاکنون با آن روبرو بوده است. مزیت بزرگ ایلان این است که در ذهنش تمام این سیستمها بهطور همزمان با یکدیگر در حال تعاملاند.»
این ستایش هوانگ در حالی بیان میشود که ماسک علاوه بر مدیریت تسلا و اسپیساکس، در سال گذشته با راهاندازی شرکت هوش مصنوعی اکسایآی به رقابت مستقیم با غولهای فناوری مانند انویدیا و اوپنایآی هم وارد شده است.