نشریه تایمز اسرائيل با انتشار گزارشی درباره واکنش‌های احتمالی تهران به فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی سه کشور اروپایی عضو برجام، نوشت که جمهوری اسلامی همچنان سایه جنگ را بر سر خود احساس می‌کند.
در این گزارش آمده است که بریتانیا، فرانسه و آلمان از اهرم‌های دیپلماتیک باقی‌مانده استفاده می‌کنند تا شاید بتوانند جمهوری اسلامی را به پذیرش یک توافق هسته‌ای سختگیرانه‌تر نسبت به گذشته، وادارند، اما تهران هنوز نشانه‌ای از عقب‌نشینی از مواضع پیشین نشان نداده است. از طرفی جمهوری اسلامی اگرچه در صورت اعمال مجدد تحریم‌ها، راه‌هایی برای تلافی دارد، می‌داند که در آن صورت، احتمال حملات مجدد نیروی هوایی اسرائیل نیز بسیار بالا خواهد بود.
به گزارش این نشریه اسرائیلی، زمانی که تروییکای اروپایی اعلام کرد تهران تنها یک ماه فرصت دارد که به یک توافق دیپلماتیک در مورد برنامه هسته‌ای دست پیدا کند، تل‌آویو از این اقدام استقبال کرد، اما در عین حال هشدار داد که جمهوری اسلامی قصد تغییر مسیر ندارد.
در توافق برجام این حق به همه طرف‌ها داده شده است که در صورت تخطی طرف مقابل از مفاد توافق، بتوانند اقدام‌های تنبیهی یک‌جانبه‌ای را اعمال یا توافق را لغو کنند. فعال شدن این بند از توافق برجام به معنای لغو قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل و از سرگیری اجرای قطعنامه‌های ۱۶۹۶ و ۱۹۲۹ شورای امنیت و سایر قطعنامه‌های تنبیهی است که در بازه سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ علیه جمهوری اسلامی و برنامه هسته‌ای این کشور به تصویب رسید.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تایمز اسرائیل نوشت که با گذشت ۱۰ هفته از عملیات «طلوع شیران» دولت بنیامین نتانیاهو در ماه ژوئن، وضعیت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران همچنان نامشخص است و اگرچه نخست‌وزیر اسرائیل گفته که این برنامه «سال‌ها» به عقب رانده شده، جزئیات یا شواهد بیشتری برای تایید این ارزیابی ارائه نشده است.
یکی از سوالات کلیدی پس از حملات اسرائیل و آمریکا به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی سرنوشت ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد است که بر اساس گزارش‌ها برای ساخت تا ۱۰ سلاح هسته‌ای کافی است.
کلسی داونپورت، مدیر بخش سیاست‌های امور خلع سلاح در انجمن کنترل تسلیحات واشینگتن، در این زمینه معتقد است: «تا زمانی که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نتوانند به ایران بازگردند و محل ذخایر اورانیوم غنی‌شده را مشخص کنند و دریابند که چه تعداد از سانتریفیوژها نابود شده‌اند، ارزیابی اینکه جمهوری اسلامی با چه سرعتی می‌تواند به آستانه ساخت سلاح‌های هسته‌ای بازگردد، چالش‌برانگیز خواهد بود.»
جاناتان روهه، مدیر بخش سیاست خارجی در موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا، نیز تاکید دارد که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی در حالت «تعلیق فعالیت» قرار دارد. به گفته او، احتمالا هنوز برخی زیرساخت‌های اساسی و دانش فنی لازم برای اهداف هسته‌ای مد نظر جمهوری اسلامی وجود دارد، اما آنچه در حال حاضر باعث می‌شود تهران برای این موضوع قدم برندارد، ترس از حمله دوباره اسرائیل و آمریکا است.
به نوشته تایمز اسرائیل، در حال حاضر، به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی بیشتر از هر چیز بر بازسازی دفاع هوایی و سایر تجهیزات نظامی پس از حملات اسرائیل متمرکز شده است، نه بر پیشبرد برنامه هسته‌ای.
در شرایطی که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی در حال حاضر در وضعیت نامشخصی قرار دارد، سه کشور اروپایی عضو برجام از جمهوری اسلامی خواسته‌اند به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد فعالیتشان را از سر بگیرند و تهران دوباره در مذاکرات هسته‌ای شرکت کند.
به باور ناظران، پس از عملیات نظامی آمریکا و اسرائیل علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، سه کشور اروپایی و واشینگتن دیگر به دنبال توافقی شبیه برجام نیستند، بلکه قصد دارند یک پیمان هسته‌ای سختگیرانه‌تر مبتنی بر بازرسی‌های پیشرفته و محدودیت‌هایی برای فعالیت‌های تسلیحاتی، منعقد کنند.
تایمز اسرائیل در ادامه نوشت که جمهوری اسلامی ایران پس از فعال کردن مکانیسم ماشه از سوی تروییکای اروپایی، تهدیدهای مبهمی مطرح کرده است و کارت‌هایی برای بازی دارد. تهران می‌تواند در را به روی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ببندد، ازسرگیری محدود فعالیت‌های هسته‌ای را اعلام کند یا کشتی‌رانی بین‌المللی در خاورمیانه را تهدید کند. نگران‌کننده‌تر از همه، تهران می‌تواند به طور کامل از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای خارج شود.
خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و بازگشت قطعنامه‌های پیشین می‌تواند جمهوری اسلامی ایران را با خطر فعال شدن سازوکارهای امنیتی در فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد مواجه کند؛ فصلی که در برخی از مفاد آن، امکان توسل به نیروی نظامی برای مقابله با چالشی که امنیت جهانی را تهدید می‌کند، وجود دارد.
در چنین شرایطی، جمهوری اسلامی به‌خوبی می‌داند تمام گزینه‌هایی که پیش رو دارد، با خطرات قابل‌توجهی همراه است و به این موضوع هم واقف است که پس از هرگونه اقدام تلافی‌جویانه حمله دیگری از سوی اسرائیل یا ایالات متحده، محتمل خواهد بود.
در واقع همانطور که در حال حاضر مسیر دیپلماسی به روی جمهوری اسلامی باز است، راه درگیری نظامی نیز همچنان گشوده است.
