رژیم طالبان روز شنبه، ۱۱ مرداد (دوم اوت)، اعلام کرد که تفاهمنامهای میان وزارت انرژی و آب این رژیم و شرکت خصوصی «عزیزی انرژی» به امضا رسیده است. این تفاهمنامه مربوط به پروژهای است که قرار است براساس آن ۱۰ هزار مگاوات برق در افغانستان تولید و توزیع شود. هزینه این پروژه ۱۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
این تفاهمنامه با حضور ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخستوزیر طالبان، در کابل امضا شده است. در اطلاعیهای که ارگ طالبان منتشر کرده، آمده است که میرویس عزیزی، رئیس عمومی شرکت خصوصی عزیزی، در این مراسم گفته است: «کار عملی این پروژه از فردا یکشنبه آغاز میشود و شرکت ما برای اجرای این سرمایهگذاری تعهد کامل دارد.»
در این اطلاعیه همچنان آمده است: «شرکت خصوصی عزیزی انرژی قرار است در بخشهای مختلف کشور، با استفاده از منابع مختلف انرژی چون گاز، زغالسنگ، آب، باد و آفتاب، ۱۰ هزار مگاوات برق تولید کند. براساس این برنامه، طی هفت تا ده سال، افغانستان در بخش تولید برق به خودکفایی کامل خواهد رسید و حتی به کشورهای خارجی برق صادر خواهد کرد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در ادامه این اطلاعیه آمده است که از مجموع ۱۰ هزار مگاوات برق تولیدشده، چهار هزار مگاوات برای مصرف مردم و شش هزار مگاوات به صنایع اختصاص خواهد یافت.
طالبان همچنین مدعیاند که اجرای این پروژه باعث ایجاد هزاران کارخانه جدید، فراهم شدن زمینه کار برای میلیونها افغان و رشد چشمگیر اقتصاد این کشور خواهد شد. در این اطلاعیه آمده است: «طراحی این پروژه در شش ماه آینده نهایی میشود و پس از آن، در مرحله نخست، پروژه تولید دو تا سه هزار مگاوات برق به شکل عملی آغاز خواهد شد.»
میرویس عزیزی، میلیاردر افغان که اکنون در امارات متحده عربی اقامت دارد، یکی از شناختهشدهترین چهرههای اقتصادی افغانستان در خارج از این کشور است. او در حال حاضر در حال ساخت دومین برج بلند جهان در شهر دبی است و سرمایهگذاری هنگفتی نیز در بخش املاک و مستغلات این کشور انجام داده است. عزیزی مالک دو بانک خصوصی در افغانستان به نامهای «بانک عزیزی» و «بانک اسلامی» است و مالک چندین برج بلند در شهر کابل است. ارزش مجموعه داراییهای او دقیقا مشخص نیست.
افغانستان در حال حاضر بخش بزرگی از انرژی برق مورد نیاز خود را از کشورهای همسایه مانند ایران، ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان وارد میکند. با این حال، همچنان با کمبود شدید برق مواجه است و بسیاری از استانهای این کشور، بهویژه در مناطق دوردست، بهکلی فاقد برقاند.
اگرچه برخی از سدهای آبی در تولید بخش کمی از برق داخلی نقش دارند، اما با توجه به رشد جمعیت و افزایش نیازمندیها، افغانستان به منابع تولید انرژی بیشتر نیاز فوری دارد.
از سوی دیگر، افغانستان در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، بهویژه انرژی باد و آفتاب، ظرفیتهای بالقوه دارد. این کشور در طول سال، روزهای آفتابی فراوان دارد و در برخی استانها بادخیز نیز پیوسته بادهای شدید میوزد؛ شرایطی که برای توسعه نیروگاههای بادی و خورشیدی بسیار مساعد است.
با این حال، یکی از دلایل عمده عقبماندگی افغانستان در بخش تولید برق، حدود پنج دهه جنگ، ناامنی و بیثباتی سیاسی است. سقوط پیدرپی حکومتها و نبود راهبرد مشخص در زمینه توسعه انرژی، باعث شده افغانستان در این عرصه به خودکفایی نرسد.
اکنون که حدود چهار سال از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان میگذرد، تنها روسیه رژیم طالبان را به رسمیت شناخته است. با توجه به این شرایط و در حالی که نقض حقوق بشر بهویژه حقوق زنان به دست این رژیم ادامه دارد و هیچ تضمینی برای ثبات سیاسی و حقوقی وجود ندارد، هرگونه سرمایهگذاری کلان، ازجمله در بخش انرژی، با مخاطره بسیار همراه است.