در سال‌های اخیر، کودکان بیش از هر زمان دیگری در معرض تصاویر و تبلیغات رسانه‌ای قرار دارند. از لوازم آرایشی با بسته‌بندی کودکانه تا عطرهایی که با نام‌هایی مانند «اولین عطر نوزاد شما» عرضه می‌شوند، همه چیز طوری طراحی شده که جذاب و بی‌ضرر به نظر برسد، اما واقعیت کمی پیچیده‌تر است.

علاقه کودکان به آرایش دلایل متفاوتی دارد. آنها دوست دارند مانند مادر، خواهر یا حتی معلم محبوبشان رفتار کنند. در مهدکودک یا دبستان گاهی کودکان به تبعیت از دوستانشان به آرایش یا حتی رنگ کردن مو علاقه‌مند می‌شوند. همچنین شبکه‌های اجتماعی و حتی اسباب‌بازی‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که زیبایی را با لوازم آرایش گره می‌زنند.

«نه» گفتن همیشه کافی نیست

سازمان غذا و داروی آمریکا (EDA) تاکید می‌کند که معمولا تاثیر محصولات آرایشی روی کودکان بررسی نمی‌شود و ایمنی آنها برعهده تولیدکننده است. سازمان متخصصان کودکان آمریکا هشدار می‌دهد که بسیاری از محصولات آرایشی برای پوست حساس کودکان مناسب نیستند و ممکن است باعث حساسیت یا واکنش پوستی شوند.

بسیاری از والدین ترجیح می‌دهند قاطعانه «نه» بگویند، اما برخی مواقع این تصمیم با جیغ و گریه کودک، فشار همسالان یا هدیه‌های دوستان و اقوام به چالش کشیده می‌شود. اگر قرار است کودکتان از لوازم آرایش استفاده کند بهتر است از این نکات آگاه باشید:

لوازم آرایشی مخصوص کودکان فاقد ترکیبات شیمیایی قوی مانند فتالات (Phthalate)، پارابن (Paraben) و رایحه‌های مصنوعی هستند. محصولات مناسب کودکان معمولا بر پایه آب ساخته می‌شوند، به‌راحتی با آب شسته می‌شوند و برای پوست حساس کودک مناسب‌اند.

لاک ناخن معمولا در صدر اقلام مورد علاقه کودکان قرار دارد. آنان اغلب کنجکاوانه به لاک‌ بزرگ‌ترها دستبرد می‌زنند و گاهی هم ممکن است اطرافیان هنگام لاک زدن کمی از آن را روی ناخن کودکشان امتحان کنند. با این حال لاک‌های بزرگ‌سالان به هیچ‌وجه برای کودکان مناسب نیست و باید از لاک مخصوص کودک استفاده شود.

لاک‌هایی که برای کودکان تولید می‌شوند معمولا فاقد مواد سمی مانند فرمالدهید (Formaldehyde) و تولوئن (Toluene) هستند. با این حال حتی لاک‌های مناسب هم بهتر است فقط در زمان‌های خاص مانند تولد یا مهمانی استفاده شود. لاک باید سریع پاک شود و طولانی‌مدت روی ناخن کودک نماند. از لاک ناخن برای جلوگیری از جویدن ناخن استفاده نکنید.

درمورد عطر از لاک ناخن هم سختگیرتر باشید. جامعه پزشکان کودکان کانادا توصیه می‌کند که استفاده از عطر و کرم‌های معطر روی پوست کودکان زیر شش سال ممکن است با واکنش‌های پوستی، خشکی و خارش همراه باشد.

هرگز از عطر بزرگ‌سالان برای کودکان استفاده نکنید. عطرهای معمولی حاوی الکل و ترکیبات معطر مصنوعی‌اند که برای تنفس و پوست کودک خطرناک است. اگر کودکتان به استفاده از آن اصرار دارد روی لباس او عطر بزنید نه مستقیما روی پوستش.

کم پیش می‌آید که پوست کودک به کرم‌های خاص نیاز داشته باشد. کرم‌های مخصوص کودکان فاقد عطر، رنگ، پارابن و مواد نگه‌دارنده‌اند. کرم‌های مخصوص پوست حساس یا کرم‌های مرطوب‌کننده بدون رایحه نیز گزینه‌های مناسبی‌اند. ضد آفتاب تنها کرم بهداشتی است که می‌توان در سبد خرید کودک گنجاند.

 از رنگ مو بپرهیزید

به گزارش بی‌بی‌سی، هیچ نوع رنگ مویی، حتی آنهایی که برچسب «طبیعی» یا «بدون آمونیاک» دارند، برای کودکان خردسال مناسب نیستند. این مواد باعث حساسیت، سوختگی پوست سر و مشکلات تنفسی و در موارد معدود سبب مرگ می‌شوند. 

با هدایای ناخواسته چه کنیم؟

همیشه هدایای کودک را پیش از آنکه خودش آنها را باز کند بررسی کنید و از دوستان و اقوام بخواهید از خرید لوازم آرایشی و بهداشتی برای کودک خودداری کنند. والدین خوب می‌دانند که پس گرفتن یک هدیه از کودک خردسال چقدر سخت و دشوار است. اگر کسی برای کودک شما لوازم آرایش هدیه آورد حتما ترکیبات آن را بررسی کنید. اگر ترکیبات مشکوکی در آن بود، برای بازی (مثلا امتحان روی صورت و دست عروسک‌ها) کنار بگذارید.

 سازمان غیردولتی «گروه کاری محیط‌زیست» آمریکا (EWG) این امکان را فراهم کرده است که با جست‌وجوی نام محصولات در وبسایت این نهاد هشدارهای پزشکی را مرور کنید.

نکته اصلی این است که نباید به درخواست کودک و اصرارش برای استفاده از لوازم آرایش واکنش هیجانی نشان داد. کودکان به دنبال تغییر سبک زندگی یا انتخاب مسیر آینده‌شان نیستند، آنان به دنبال تجربه، بازی و تقلیدند. مهم است که در برابر این خواسته‌ها واکنش درست و آگاهانه نشان بدهید.