ادامه انفجارها و آتش‌سوزی‌های زنجیره‌ای در ایران؛ جنگ خاموش پس از آتش‌بس؟

نکته‌ای که گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال دست داشتن ارتش و دستگاه‌های امنیتی اسرائیل در این حوادث را تقویت می‌کند، سابقه رفتار مشابه اسرائیل در جبهه‌های دیگر است

تصاویر انفجارها و آتش‌سوزی در تهران، اهواز و خمین-سوم تا دهم تیر ۱۴۰۴-ایندیپندنت فارسی

با وجود گذشت بیش از ۸ روز از اعلام آتش‌بس میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل، موجی از انفجارها، آتش‌سوزی‌ها و فعال‌شدن سامانه‌های پدافندی در نقاط مختلف ایران، توجه افکار عمومی را به خود جلب کرده است.

از بامداد سه‌شنبه ۳ تیر تا امروز ۱۱ تیر، هر روز در چندین شهر ایران روایت‌های مردمی و تصاویری منتشر شده که از وقوع انفجارها، شلیک پدافند هوایی یا هدف قرار گرفتن تاسیسات امنیتی و ساختمان‌هایی در برخی شهرها حکایت دارند. هیچ مقام رسمی در جمهوری اسلامی یا اسرائیل مسئولیت این وقایع را نپذیرفته، اما برخی نشانه‌ها، احتمال تداوم عملیات مخفی ارتش اسرائیل یا موساد در خاک ایران را تقویت کرده است.

افزایش این وقایع در فاصله‌ای کوتاه و با گستردگی جغرافیایی، افکار عمومی را با این پرسش مواجه کرده که آیا اسرائیل با استفاده از باز بودن آسمان ایران و نابودی بیشتر سامانه‌های پدافندی جمهوری اسلامی در حملات ۱۲ روزه، حالا در فضای آشفته امنیتی و ناتوانی جمهوری اسلامی در پاسخ‌گویی، جنگی مخفی و بدون اعلام رسمی را آغاز کرده است؟

صبح چهارشنبه ۴ تیر، انفجار مهیبی در جنت‌آباد شمالی تهران، یک واحد مسکونی را به‌طور کامل منهدم کرد. منابع محلی با ارسال تصاویری برای ایندیپندنت فارسی توضیح دادند که نیروهای امنیتی به‌سرعت خیابان را مسدود کرده و مانع دسترسی شهروندان به محل حادثه شدند. در ادامه آتش‌نشانی تهران، «نشت گاز» را علت وقوع انفجار در این ساختمان اعلام کرد. همان شب پدافند هوایی در فاز صفر پرند تهران فعال شد و صدای دست‌کم سه انفجار در شرق تهران به گوش رسید. همچنین شهروندان خرمشهری نیز شامگاه چهارشنبه از انفجارها و حرکت ریزپرنده در آسمان این شهر خبر دادند.

در روز پنجشنبه ۵ تیر انفجار مهیبی در نزدیکی پایگاه سپاه در شهر خمین شنیده شد. در تهران، آتش‌سوزی در یکی از واحدهای برج آسمان فرمانیه به وقوع پیوست. شهروندان دزفولی نیز از شلیک پدافند و شنیدن صدای انفجار در همان شب خبر دادند.

سپس روز جمعه ۶ تیر، صدای انفجار از مناطق هروی، سوهانک و شهرک محلاتی تهران گزارش شد. پدافند شهرک محلاتی هم فعال شد و گزارش شد که احتمالا یک ریزپرنده ساقط شده است. ساعاتی بعد، در اهواز و محله کیانپارس، صدای انفجار از بامداد تا حوالی صبح ادامه داشت.

در بامداد شنبه ۷ تیر، شهروندان استان تهران در اسلامشهر، نسیم‌شهر، ملارد، مارلیک، پرند و همچنین جنوب کرج، صداهای متعدد شلیک و انفجار شنیدند. ویدیوهایی که از ساعت ۳:۱۹ بامداد شنبه منتشر شده بود، فعالیت سامانه‌های پدافندی را در اطراف تهران نشان می‌داد.

همچنین روز یکشنبه ۸ تیر، گزارش تصویری ارسالی برای ایندیپندنت فارسی نشان می‌داد یک ساختمان در نبش بزرگراه کردستان تهران طعمه حریق شد و در ادامه شهروند-خبرنگاران گزارش دادند که این ساختمان احتمالا وابسته به مرکز عقیدتی سیاسی فراجا بوده است. همزمان خبر کشته شدن مهدی نعمتی، معاون فرهنگی‌اجتماعی سازمان اطلاعات فراجا در رسانه‌های ایران منتشر شد.

در همان روز، پرواز یک جنگنده ناشناس و سپس صدای پدافند در مناطق مختلف شیراز، به‌ویژه حوالی دروازه قرآن و خیابان زند از سوی شهروندان شیرازی گزارش شد.

این در حالی است که در روز دوشنبه‌شب ۹ تیر، در شهرک بهشتی تهران دو انفجار مهیب باعث ترس عمومی شد و سپس شاهدان عینی با انتشار تصاویری، از کشته و زخمی شدن چند نفر و حضور دست‌کم ۵ آمبولانس در محل واقعه سخن گفتند. از شرق و شمال‌شرق تهران نیز صداهای ممتد پدافند و عبور پهپادها گزارش شد. همزمان در استان همدان، حوالی پایگاه نوژه و کبودرآهنگ نیز پدافند فعال شد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در نهایت روز سه‌شنبه ۱۰ تیر در پایتخت، در مناطق مشیریه، دولت‌آباد و همچنین شهرری، شهروندان دود حاصل از انفجار را به‌وضوح از نزدیک دیدند. با این حال، هیچ مقام رسمی درباره علت وقوع این حوادث و ماهیت صداها توضیحی ارائه نکرد.

نکته‌ای که گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال دست داشتن ارتش و دستگاه‌های امنیتی اسرائیل در این حوادث را تقویت می‌کند، سابقه رفتار مشابه اسرائیل در جبهه‌های دیگر است؛ پس از اعلام آتش‌بس میان اسرائیل و گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به جمهوری اسلامی در لبنان و غزه، عملیات‌های هدفمند اسرائیل برای ترور فرماندهان ارشد حزب‌الله و حماس همچنان ادامه داشت. در برخی موارد، مقامات امنیتی این گروه‌ها بدون هشدار یا درگیری علنی، در سوریه، لبنان یا حتی در قلب غزه ترور شدند. اسرائیل به‌ندرت مسئولیت این حملات را برعهده گرفت، اما منابع بین‌المللی و تحلیلگران اطلاعاتی آنها را بخشی از استراتژی مهار منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران می‌دانستند.

در چنین شرایطی، بعید نیست که آنچه امروز در ایران در جریان است هم بخشی از همان الگو باشد؛ تداوم جنگ بدون اعلام جنگ. از انفجارهای پنهان گرفته تا ترورهای خاموش، همه چیز با سکوت مقام‌های رسمی روبه‌رو می‌شود. اما افکار عمومی دیگر مانند گذشته، پذیرای روایت‌های سانسورشده نیست.

سوال کلیدی هم اینجاست که آیا جمهوری اسلامی با پنهان‌کاری تلاش دارد نشانه‌های فروپاشی امنیتی در لایه‌های داخلی را لاپوشانی کند؟ و آیا اسرائیل، در سایه سکوت دیپلماتیک، در حال حذف زیرساخت‌ها و فرماندهان کلیدی نظام جمهوری اسلامی است؟ هنوز پاسخ روشنی در دست نیست، اما تداوم انفجارها و پدافندهای شبانه، نشانه‌ای از آرامش پس از طوفان نیست؛ بلکه شاید هشداردهنده آغاز مجدد و گسترده‌تر حملات نظامی اسرائیل به مواضع جمهوری اسلامی در روزهای آینده باشد.

یکشنبه‌شب هفته جاری، ابراهیم متقی، رییس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران و نزدیک به علی لاریجانی، در صداوسیمای جمهوری اسلامی گفت پیش‌بینی او این است که اسرائیل تا یک هفته دیگر مجددا حملات نظامی مستقیم خود را به مواضع جمهوری اسلامی در ایران آغاز خواهد کرد.