اسوشیتدپرس به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد که جان رتکلیف، مدیر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سیا، به قانونگذاران آمریکایی گفته است که حملات نظامی ایالات متحده تاسیسات تبدیل فلز ایران را نابود کرده و در نتیجه، ضربهای سهمگین به برنامه هستهای جمهوری اسلامی وارد آمده است که جبران آن سالها طول خواهد کشید. رئیس سیا بر این باور است که در نتیجه این حملهها، جمهوری اسلامی تا سالها امکان غنیسازی در سطح تسلیحاتی ندارد و اگر بخواهد فعالیت هستهای خود را احیا کند، اسرائیل باتوجه به آسیب سامانه پدافندی جمهوری اسلامی میتواند بهراحتی این حرکت را مختل کند.
این مقام آمریکایی، که به شرط فاشنشدن نامش درباره اطلاعات محرمانه سخن گفته، توضیح داد که رتکلیف در جلسهای محرمانه با قانونگذاران ایالات متحده، اهمیت حمله به تاسیسات تبدیل فلز را تشریح کرده است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در گفتوگو با فاکس درباره حمله بمبافکنهای بی-۲ به سایتهای هستهای ایران گفت: «چیزی بود که هیچکس تا حالا ندیده بود؛ نابودکننده بود. و این یعنی پایان جاهطلبیهای هستهای آنها، دستکم برای مدتی.»
رتکلیف همچنین به قانونگذاران گفته است که جامعه اطلاعاتی ایالات متحده بر این باور است که بخش عمدهای از اورانیوم غنیشده جمهوری اسلامی احتمالا اکنون زیر آوار سایتهای اصفهان و فردو مدفون شده است؛ دو مورد از سه تاسیسات کلیدی هستهای ایران که هدف حملات آمریکا قرار گرفتند.
با این حال، مقام آمریکایی تاکید کرده که حتی اگر اورانیومها سالم مانده باشند، از بین رفتن تاسیسات تبدیل فلز عملا توانایی ایران برای ساخت بمب را برای سالها از بین برده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز یکشنبه سیبیاس گفت: «سه سایت ایران با تواناییهایی در حوزه پردازش، تبدیل و غنیسازی اورانیوم بهطور قابلتوجهی تخریب شدهاند.»
او افزود: «اما بخشی از آنها هنوز پابرجاست. و از آنجا که برخی ظرفیتها هنوز باقی است، اگر بخواهند، میتوانند دوباره این فعالیتها را آغاز کنند.» او تصریح کرد که ارزیابی کامل خسارات، منوط به اجازه ایران برای ورود بازرسان خواهد بود.
گروسی گفت: «صادقانه بگویم، نمیتوان ادعا کرد که همهچیز از بین رفته و هیچچیز باقی نمانده است.»
ترامپ چند ساعت پس از حملات با بمبهای سنگرشکن و موشکهای تاماهاک به سه هدف کلیدی، گفت که برنامه هستهای ایران نابود شده است.
پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا نیز میگوید که این سایتها «نابود شدهاند». در همین حال، گزارش اولیه آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا تایید میکند که حملات به تاسیسات فردو، نطنز و اصفهان خسارات قابلتوجهی وارد کرده، اما این مراکز بهطور کامل تخریب نشدهاند.
بر اساس ارزیابی گروسی، «بهروشنی میتوان گفت که آسیب شدیدی وارد شده، اما آسیب کامل نیست». مقامهای اسرائیلی نیز میگویند که در نتیجه این حملات، برنامه هستهای ایران برای «سالها» عقب افتاده است.
رئیس سیا میگوید، تاسیسات تبدیل فلز جمهوری اسلامی که در مجموعه هستهای اصفهان بوده نابود شده است. فرایند تبدیل گاز اورانیوم غنیشده به فلز متراکم — یا متالیزاسیون — گامی کلیدی در ساخت هسته انفجاری یک بمب اتمی محسوب میشود.
مارکو روبیو، وزیر خارجه، نیز هفته گذشته در نشست سران ناتو گفت که حملات آمریکا به احتمال زیاد تاسیسات تبدیل فلز را از بین برده است.
روبیو گفت: «بدون تاسیسات تبدیل، نمیتوان سلاح هستهای ساخت. حتی نمیتوان فهمید کجا بوده؛ روی نقشه هم پیدایش نمیکنید. همهچیز سیاهشده و پاک شده؛ نابود شده.»
رتکلیف در جلسه توجیهی کنگره همچنین تاکید کرده که سامانه پدافند هوایی جمهوری اسلامی در جریان حمله ۱۲روزه در هم شکسته است. این مقام آمریکایی گفته است که در نتیجه، هرگونه تلاش جمهوری اسلامی برای بازسازی برنامه هستهای اکنون بهراحتی میتواند با حملات اسرائیل مختل شود، چرا که ایران در حال حاضر توانایی دفاعی چندانی ندارد.
بر اساس ارزیابی مقامات اسرائیلی که با گزارش رتکلیف همخوانی دارد، توانایی جمهوری اسلامی در غنیسازی اورانیوم تا سطح تسلیحاتی برای مدت طولانی از بین رفته است. همچنین، کشته شدن مسئولان هستهای، آسیب به صنعت موشکی جمهوری اسلامی و از کار افتادن سامانه پدافندی از دیگر ضربههای جدی به برنامه هستهای تهران بوده است.
با اینهمه، گروسی و شماری از قانونگذاران دموکرات هشدار دادهاند که جمهوری اسلامی همچنان دانش و تخصص لازم را در اختیار دارد.
گروسی گفت: «دانش را نمیتوان پاک کرد یا پس گرفت.» او بر لزوم دستیابی به یک توافق دیپلماتیک برای مهار برنامه هستهای جمهوری اسلامی تاکید کرد.