دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، با حمله به برنامه هسته‌ای ایران، منطقه و آمریکا را از آستانه‌ای سرنوشت‌ساز عبور داد.
سی‌ان‌ان می‌نویسد نیمه‌شب تابستانی ژوئن ۲۰۲۵ ممکن است به‌عنوان لحظه‌ای به یاد آورده شود که خاورمیانه برای همیشه تغییر کرد؛ زمانی که ترس اسرائیل از نابودی هسته‌ای از بین رفت، زمانی که قدرت ایران خنثی شد و قدرت آمریکا اوج گرفت.
اما اگر قمار ترامپ در نابودی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی شکست بخورد، ممکن است آمریکا و جهان در مسیری فاجعه‌بار قرار بگیرد. اکنون این خطر وجود دارد که رژیم ایران در پاسخ، نیروها، اهداف یا غیرنظامیان آمریکایی در منطقه را هدف قرار دهد و درگیری به یک جنگ تمام‌عیار تبدیل شود.
ترامپ شنبه‌شب به رهبران جمهوری اسلامی هشدار داد که اگر در پی حمله بمب‌افکن‌های بی‌ـ۲ آمریکا به سه سایت هسته‌ای کلیدی (فردو، اصفهان و نطنز)، راه صلح را در پیش نگیرند، اقدام‌های بسیار شدیدتری در راه است.
این حملات هوایی آمریکا نمایشی از قدرت نظامی و اقتدار ریاست‌جمهوری آمریکا و نقطه اوج حیرت‌انگیز ۴۵ سال رابطه خصمانه میان ایران و آمریکا پس از انقلاب ۱۳۵۷ محسوب می‌شود.
برت مک‌گورک، مقام ارشد آمریکایی که برای دولت‌های جمهوری‌خواه و دموکرات در بخش امور خاورمیانه کار کرده و اکنون تحلیلگر مسائل جهانی در سی‌ان‌ان است، گفت: «اگر کسی به شما بگوید که می‌داند این ماجرا به کجا خواهد کشید، چه در خوش‌بینانه‌ترین و چه در بدبینانه‌ترین حالت، واقعا نمی‌داند درباره چه حرف می‌زند. هیچ‌کس نمی‌داند [چه خواهد شد].»
جمهوری اسلامی چه خواهد کرد؟
سوال‌ها اکنون پیرامون توانایی و تمایل جمهوری اسلامی برای واکنش و حمله به اهداف آمریکایی در خاورمیانه و سایر نقاط جهان مطرح است. با وجود اینکه ترامپ اعلام کرده این عملیات موفقیت‌آمیز بوده است، هنوز مشخص نیست که آیا حملات آمریکا توانسته تمام ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران را که ممکن است مخفی باشد، از بین ببرد یا خیر- ذخایری که شاید جمهوری اسلامی بتواند در آینده از آن برای ساخت یک سلاح هسته‌ای ابتدایی استفاده کند.
هیچ‌کدام از رهبران ارشد آمریکا خواهان دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای نبودند. اما همین ناشناخته‌ها از جمله دلایلی بودند که روسای‌جمهوری پیشین آمریکا، با وجود سال‌ها جنگ نیابتی میان دو کشور و حمایت تهران از گروه‌های شبه‌نظامی که مسئول کشته‌‌شدن صدها سرباز آمریکایی در عراق بودند، خطر نکردند تا به ایران حمله کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مقام‌های دولت ترامپ می‌گویند او حملات هوایی به ایران را معادل جنگ‌هایی مانند عراق و افغانستان نمی‌داند. اکنون این تهران است که فرصت دارد تصمیم بگیرد چگونه پاسخ دهد و آیا آمریکا را وارد جنگی تازه کند یا خیر.
خطر فوری این است که جمهوری اسلامی حتی با وجود تضعیف شدن در پی حملات هوایی اسرائیل، همچنان بتواند به پایگاه‌ها، نیروها و حتی غیرنظامیان آمریکایی در خاورمیانه یا فراتر حمله کند.
سی‌ان‌ان می‌نویسد رهبر جمهوری اسلامی اکنون در مسئله‌ای به‌شدت تحقیر شده است که آن را محور حیثیت رژیم و کشور می‌داند: حق غنی‌سازی اورانیوم. بنابراین، تصور اینکه رهبر جمهوری اسلامی و حافظ انقلاب بدون واکنش بماند دشوار است.
اما ترامپ هشدار داده است که جمهوری اسلامی با پاسخ دادن، بهای سنگینی خواهد پرداخت.
با وجود آسیب جدی به زرادخانه موشکی ایران و تضعیف نیروهای نیابتی همچون حزب‌الله که پیش‌تر اسرائیل را با موشک هدف می‌گرفتند، تهران همچنان گزینه‌هایی در اختیار دارد.
جمهوری اسلامی می‌تواند با بستن تنگه هرمز، بحران جهانی انرژی ایجاد کند. می‌تواند متحدان آمریکا در منطقه را هدف قرار دهد. همچنین ممکن است از نیروهای نیابتی در عراق و سوریه برای حمله به نیروها و پایگاه‌های آمریکایی استفاده کند. هر یک از این اقدام‌ها آمریکا را به واکنشی نظامی می‌کشاند که می‌تواند به یک جنگ تمام‌عیار میان ایران و آمریکا منجر شود.
تاثیر سیاسی حملات آمریکا در داخل ایران نیز هنوز مشخص نیست. برخی کارشناسان می‌گویند این حملات ممکن است باعث شورش‌هایی شود که بقای جمهوری اسلامی را تهدید کند. اسرائیل آشکارا اشاره کرده که امیدوار است حملاتش باعث سرنگونی حکومتی شود که تهدید کرده است اسرائیل را از نقشه محو خواهد کرد. بسیاری از ایرانیان نگران‌اند که رژیمی تحقیر‌شده، در پاسخ، سرکوب داخلی را تشدید کند.
سایه سنگین جنگ‌های عراق و افغانستان بر چشم‌انداز اقدام نظامی آمریکا سنگینی می‌کند. خروج از آن جنگ‌ها نزدیک به دو دهه زمان برد. اما درگیری با جمهوری اسلامی لزومی ندارد که به تکرار آن جنگ‌ها تبدیل شود. خاورمیانه در ماه‌های اخیر با سرعتی برق‌آسا دگرگون شده است. قدرت منطقه‌ای ایران در اثر پیامدهای حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل، به‌شدت تضعیف شده است. علاوه بر این، وقایع سال‌های اخیر نشان می‌دهد پیش‌بینی‌ها مبنی بر اینکه ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه، در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ منطقه را درگیر خواهد کرد نیز محقق نشدند.
با این حال، ترامپ آمریکا را در مسیری تازه قرار داده است. او در نهایت به این نتیجه رسید که خطر بمب هسته‌ای ایران برای اسرائیل، آمریکا و جهان، فاجعه‌بارتر از پیامدهای تلاش برای توقف کامل برنامه هسته‌ای است.
ترامپ همیشه در این موضع ثابت‌قدم بوده است که اجازه نخواهد داد ایران به بمب هسته‌ای دست پیدا کند. حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران پیروزی بزرگی برای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، محسوب می‌شود، کسی که دهه‌ها خواستار نابودی نظامی این سایت‌ها بود. نتانیاهو بیش از یک هفته پیش، جنگی را با ایران آغاز کرد که می‌دانست به‌تنهایی قادر به پایان دادنش نیست، زیرا بمب‌های سنگرشکن در اختیار نداشت. او به‌درستی محاسبه کرد پس از آنکه اسرائیل پدافند هوایی ایران را از کار بیندازد، ترامپ از فرصت استفاده خواهد کرد تا برنامه هسته‌ای ایران را نابود کند.
تصمیم ترامپ برای حمله به ایران، طوفانی سیاسی در آمریکا به پا کرد. جمهوری‌خواهان ارشد کنگره فورا از این اقدام حمایت کردند. مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان، گفت: «عملیات نظامی در ایران باید یادآوری روشنی برای دشمنان و متحدان ما باشد که پرزیدنت ترامپ در گفته‌هایش جدی است.»
اما دموکرات‌های ارشد او را متهم کردند که قانون را نقض کرده، به قانون اساسی بی‌اعتنایی کرده و آمریکا را وارد درگیری جدیدی در خاورمیانه کرده است.
