با گذشت بیش از یک هفته از جنگ اسرائیل و جمهوری اسلامی، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، درنهایت دستور حمله به تاسیسات هسته‌ای فردو را صادر کرد.
به گزارش نیویورک پست، بمب‌های سنگرشکن آمریکا تاسیسات فردو را از بین برده‌اند و ۳۰ موشک تاماهاک، که از فاصله ۴۰۰ مایلی از زیردریایی‌ها شلیک شدند، به تاسیسات هسته‌ای در نطنز و اصفهان اصابت کرده‌اند.
نیویورک پست به نقل از کارشناسان می‌نویسد که حملات به نطنز، اصفهان و فردو نباید درمورد احتمال انتشار تشعشعات رادیواکتیو ایجاد وحشت کند.
به گزارش این نشریه، کارشناسان خطرات تشعشعات هسته‌ای می‌گویند خطر آلودگی گسترده مانند آنچه در ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ رخ داد بسیار کم است. در آن زمان، افزایش ناگهانی ولتاژ برق و آتش‌سوزی متعاقب آن در نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل، به انتشار مقادیر زیادی تشعشعات مرگبار را در پی داشت که به کشته شدن ۳۱ نفر و ایجاد آلودگی گسترده منجر شد که اثرات طولانی‌مدت بر سلامت شهروندان منطقه داشت. چرنوبیل بدترین فاجعه هسته‌ای در تاریخ جهان شناخته می‌شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
با این حال کارشناسان می‌گویند که احتمال وقوع فاجعه‌ای مشابه در ایران چندان محتمل نیست. ایمن دین، کارشناس هسته‌ای، در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «حمله به فردو سناریویی مشابه چرنوبیل نیست، زیرا آنچه در آنجا وجود دارد سوخت هسته‌ای در حال شکافت نیست بلکه اورانیوم در مراحل مختلف غنی‌سازی است.»
او تاکید کرد که ممکن است آلودگی در فاصله کمی از اطراف آن تاسیسات وجود داشته باشد، اما یک فاجعه رادیولوژیکی در سطح منطقه رخ نخواهد داد.
الکس پلیتساس کارشناس دیگری است که معتقد است هیچ تهدیدی وجود ندارد، زیرا همه چیز در زیر زمین نهفته است.
به گفته این متخصص، «دونالد ترامپ با این اقدام از جنگ جهانی سوم جلوگیری کرد. هدف او به‌کارگیری قدرت برای ایجاد صلح بود که بالاخره با جسارت به جهان نشان داده شد.»
او می‌گوید: «به دلیل ماهیت مواد موجود در ایران، بعید است یک رویداد از نوع انفجار هسته‌ای رخ دهد.»
پروفسور کلر کورکیل، رئیس بخش مدیریت پسماندهای رادیواکتیو در دانشگاه بریستول، هم معتقد است که «اگر به مرکز غنی‌سازی اورانیوم حمله شود، تشعشعات تا فاصله خیلی دور پراکنده نمی‌شوند.»
او خاطرنشان کرد که سمی بودن اورانیوم در صورت بلعیده شدن یا استنشاق ذرات مواد خطرناک بدن انسان را ویران می‌کند، به این معنی که افراد نزدیک به محل بمباران ممکن است با خطرات سلامتی مواجه باشند.
اما یک متخصص دیگر اصرار داشت که اگرچه ممکن است در یک منطقه محلی اثراتی وجود داشته باشد، اما بمباران تاسیسات غنی‌سازی «یک انفجار زیست‌محیطی عظیم» ایجاد نمی‌کند.
پروفسور سیمون میدلبرگ، دانشمند مواد هسته‌ای از دانشگاه بنگور، هم تاکید کرد: «اگر حادثه‌ای رخ دهد و سانتریفیوژها هگزافلوراید اورانیوم، گاز موجود در سانتریفیوژها، را آزاد کنند، آنگاه یک حادثه شیمیایی واقعا شدید رخ خواهد داد.»
پروفسور جیم اسمیت از دانشگاه پورتسموث، که روی پیامدهای فاجعه چرنوبیل مطالعه کرده است، گفت: «اورانیوم بسیار غنی‌شده تقریبا سه برابر بیشتر از اورانیوم غنی‌نشده رادیواکتیو است. اما هیچ‌کدام از آنها به طور خاص رادیواکتیو متراکم نیستند و این امر باعث ایجاد مشکل آلودگی عمده زیست‌محیطی نمی‌شود.»
اسکات روکر، معاون برنامه امنیت مواد هسته‌ای در اندیشکده ابتکار تهدید هسته‌ای، هم گفت: «اگر چیزی روی فردو انداخته شود، خطر آلودگی رادیواکتیو ناشی از حمله در خارج از سایت وجود ندارد.» او ادامه داد: «درمورد اورانیوم غنی‌شده تازه، می‌توانید آن را در جیبتان بگذارید و هیچ مشکلی نخواهد بود. تابش رادیواکتیو از آن ساطع نمی‌شود.»
پیش‌تر نیز وال‌استریت ژورنال به نقل از کارشناسان هسته‌ای نوشته بود که خطر بروز یک حادثه جدی در تاسیسات غنی‌سازی بسیار پایین است.
براساس این گزارش، سایت‌های غنی‌سازی خطراتی مشابه ذوب هسته‌ای ندارند. ذوب هسته‌ای ممکن است در راکتورهای هسته‌ای رخ دهد و مواد رادیواکتیو و سمی زیادی را به محیط زیست آزاد کند.
برخلاف راکتورهای هسته‌ای که پسماند با تشعشع بالا تولید می‌کنند، فردو تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم است. این تاسیسات با گاز اورانیوم هگزافلوراید برای عملیات سانتریفیوژها کار می‌کند و راکتور هسته‌ای ندارد؛ موضوعی که در صورت حمله خطر تشعشع را کاهش می‌دهد.
این تاسیسات در عمق زمین ساخته شده است که همین امر احتمال گسترش مواد پرتوزا یا شیمیایی به بیرون از محل را به‌مراتب کمتر می‌کند.
بنابراین، ساختار زیرزمینی تاسیسات فردو و نوع مواد هسته‌ای که در آن ذخیره شده است احتمال بروز فاجعه در مقیاس وسیع را به میزان قابل‌ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد.
در واقع، در صورت حمله، نگرانی اصلی درمورد آلودگی شیمیایی محلی ناشی از گاز هگزافلوراید اورانیوم است نه پخش گسترده مواد پرتوزا. به گفته کارشناسان، استفاده از تجهیزات حفاظتی و راهکارهای مهار مناسب، بخش عمده خطر را برای افرادی که در نزدیکی محل حضور دارند کاهش می‌دهد.
