رژیم طالبان، برخلاف عربستان سعودی، با یک روز تاخیر عید قربان را در افغانستان اعلام کرد. براساس اعلام دیوان عالی عربستان، پنجشنبه (۱۵ خرداد) روز عرفه و جمعه (۱۶ خرداد) نخستین روز عید قربان تعیین شد، اما طالبان شنبه (۱۷ خرداد) را آغاز این عید اعلام کردند.  

طالبان، پس از بازگشت به قدرت، کمیته‌ای متشکل از روحانیان به نام «کمیته رویت هلال» تشکیل دادند که وظیفه‌اش تعیین زمان مناسبت‌های اسلامی بر مبنای رویت ماه است. این در حالی‌ است که در دوره جمهوریت، دولت پیشین افغانستان در زمینه اعلام مناسبت‌های دینی تصمیمات دیوان عالی عربستان را ملاک قرار می‌داد و پیروی از آن را همسویی با کشورهای اسلامی، به‌‌ویژه با مهد پیدایش اسلام، می‌دانست.  

با اینکه رژیم طالبان، برخلاف حکومت‌های پیشین افغانستان، بر تعیین زمان ماه رمضان و اعیاد اسلامی براساس رویت ماه در داخل این کشور پافشاری می‌کند، به‌ نظر می‌رسد افغانستان ابزار علمی و پیشرفته‌‌ای برای تشخیص دقیق رویت ماه ندارد.  

نکته قابل‌ توجه این است که طالبان در دوره نخست حاکمیتشان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی، برای اعلام آغاز ماه رمضان و عید فطر و عید قربان براساس اعلام دیوان عالی عربستان عمل می‌کردند. اما در دوره دوم قدرت، برخلاف شیوه پیشین، مسیر مستقلی در پیش گرفتند و اعلام مناسبت‌های اسلامی را به تصمیم‌‌گیری داخلی و تشخیص کمیته رویت هلال واگذار کردند.  

در بیست سال نظام جمهوریت، دادگاه عالی افغانستان براساس اعلام عربستان سعودی زمان آغاز ماه رمضان و ایام عید را مشخص می‌کرد. این رویه که ریشه در سنت رایج میان پیروان اهل‌ سنت در برخی از کشورهای منطقه دارد، نوعی همسویی دینی و اجماع مذهبی تلقی می‌شود. با این‌ حال، طالبان اینک بدون شفاف‌‌سازی درباره ابزار و روش‌های رویت ماه، تصمیمات متفاوتی اتخاذ می‌کنند و درمورد منابع و تجهیزاتی که برای تشخیص رویت ماه به‌ کار می‌برند اطلاعاتی منتشر نمی‌کنند.  

باور عمومی این است که طالبان فاقد ابزار پیشرفته‌اند و تصمیم‌‌هایشان براساس مشاهدات سنتی و غیرعلمی اتخاذ می‌شود. در چنین شرایطی، فضای اختناق و سرکوب موجود در افغانستان، امکان آزادی بیان، اعتراض و مخالفت‌ها را از مردم سلب کرده است. ابراز مخالفت با تصمیمات طالبان می‌تواند با برخورد خشونت‌ آمیز، بازداشت، شکنجه و زندان همراه باشد. بنابراین، مردم از ترس پیامدهای احتمالی سکوت می‌کنند.  

با اینکه رژیم طالبان خود را پیرو فقه حنفی می‌داند، اما در مسئله رویت هلال ماه برخلاف دیدگاه‌ فقه حنفی عمل می‌کند. به‌تازگی مولوی عبدالقاهر، یکی از روحانیان برجسته در شمال افغانستان و امام‌ جمعه مسجد روضه حضرت علی در مزارشریف، در پاسخ به پرسش یکی از مخاطبانش، بدون ذکر نام طالبان، روایت این گروه درباره رویت ماه برای تعیین زمان اعیاد اسلامی را به چالش کشید.  

او با استناد به دیدگاه امام ابوحنیفه تصریح کرد: «امام ابوحنیفه باور دارد که اختلاف در طلوع آفتاب و رویت هلال ماه میان کشورهای اسلامی اعتبار ندارد و اگر در کشوری ماه رویت شود و کشور دیگری از آن مطلع گردد، موظف است که براساس آن عید کند یا روزه بگیرد.» او گفت، حتی اختلاف زمانی میان کشورها نیز نمی‌تواند دلیل اختلاف در آغاز روزه یا عید باشد.  

مولوی عبدالقاهر با اشاره به دیدگاه «متاخرین» فقه‌های حنفی گفت: «اگر در کشوری مهتاب ساعت ۹ شب رویت شود و در کشور ما ساعت ۱۰:۳۰ باشد، مشکلی وجود ندارد و باید آن را پذیرفت. اگر در کشوری دیگر مهتاب ساعت ۲ صبح رویت شود و در کشور ما ساعت ۳:۳۰ باشد و هنوز فجر صادق ندمیده باشد، باز هم اشکالی ندارد.»  

این در حالی‌ است که اختلاف زمانی میان افغانستان و عربستان سعودی حدود یک ساعت و نیم است و وقت محلی افغانستان جلوتر از عربستان است. با این‌ حال، طالبان بدون توجه به این مسئله، همچنان بر اعلام مستقل ایام مذهبی تاکید می‌کنند و هر سال «کمیته رویت هلال» این گروه به‌ صورت مستقل درباره زمان عید تصمیم‌گیری می‌کند.  

پشت این تصمیم طالبان تنها اختلاف در دیدگاه دینی و فقهی وجود ندارد. سابقه تنش سیاسی میان طالبان و عربستان سعودی به دوران پس از حملات یازدهم سپتامبر بازمی‌گردد. پس از آنکه شبکه القاعده به رهبری اسامه بن لادن حملاتی را به خاک آمریکا ترتیب داد و روشن شد که بن لادن در افغانستان زندگی می‌کند، آمریکا خواستار تحویل او شد، اما طالبان از تحویل دادن رهبر القاعده خودداری کرد و این باعث شد که عربستان روابط دیپلماتیکش با طالبان را قطع کند. 

در پی این تحولات، رژیم طالبان در حمله برق‌آسای نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا در اواخر سال ۲۰۰۱ میلادی، فروپاشید. شماری از رهبران و فرماندهان طالبان به پاکستان گریختند و در آنجا توانستند با کمک برخی حلقه‌های امنیتی این کشور، فعالیت‌های شورشی علیه دولت پیشین افغانستان و متحدان غربی‌اش را از سر بگیرند. با این حال، عربستان سعودی، طی دو دهه نظام جمهوریت، به برقراری تماس رسمی با طالبان تمایلی نشان نداد.  

بسیاری از ناظران معتقدند که طالبان به‌ دلیل ناراحتی از بی‌توجهی عربستان و عدم حمایت آن کشور در سال‌های دشوار، اکنون تصمیم گرفته‌اند که حتی در تعیین مناسبت‌های دینی نیز از عربستان پیروی نکنند و مستقل عمل کنند. اعلام مستقل زمان ماه رمضان و عید قربان، یکی از نشانه‌های این فاصله‌گیری سیاسی‌ـمذهبی میان طالبان و عربستان تلقی می‌شود.