براساس تازه‌ترین گزارش مجمع جهانی اقتصاد، چشم‌انداز بازار جهانی کار در پنج سال آینده با تغییرات چشمگیری همراه خواهد بود. این گزارش، که حاصل نظرسنجی از حدود هزار کارفرما در ۵۵ کشور جهان است، روند صعودی و نزولی مشاغل در بخش‌های مختلف اقتصادی را بررسی کرده و درباره آینده برخی شغل‌ها پیش‌بینی کرده است.

به‌گزارش وبسایت وی‌فروم، به‌رغم رشد چشمگیر فناوری‌های دیجیتال و نفوذ روزافزون هوش مصنوعی، نیروی انسانی جایگاهش در بازار کار را همچنان حفظ خواهد کرد. بیشترین میزان رشد در موقعیت‌های شغلی جدید، به بخش کشاورزی مربوط است، طوری‌که پیش‌بینی می‌شود بیش از ۳۵ میلیون شغل جدید در این حوزه ایجاد شود. پس از آن، رانندگان کامیون و تحویل‌دهندگان کالا با حدود ۱۰ میلیون فرصت شغلی جدید در جایگاه دوم قرار دارند. همچنین، توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارها و سازندگان اسکلت‌های ساختمانی ازجمله مشاغلی‌اند که در مسیر توسعه و رشد قرار دارند و به نظر می‌رسد برای هر کدام بیش از پنج میلیون موقعیت شغلی تازه ایجاد شود.

مشاغل حوزه فناوری سریع‌ترین رشد را خواهند داشت و متخصصان «داده‌های کلان» یا «بیگ دیتا» با رشد نزدیک به ۱۲۰ درصد، در صدر جدول قرار دارند. پس از آن، مهندسان «فناوری مالی» با حدود ۱۰۰ درصد رشد و متخصصان هوش مصنوعی و یادگیری ماشین با ۸۰ درصد افزایش، دیگر عناوین پرشتاب بازار کارند.

در مقابل، برخی مشاغل با خطر حذف گسترده مواجه‌اند. مشاغل دفتری و اداری ازجمله آسیب‌پذیرترین گروه‌‌ها هستند. پیش‌بینی می‌شود بیش از ۱۵ میلیون شغل در حوزه صندوق‌داری و فروشندگی بلیت حذف شود. همچنین، دستیاران اداری، نظافت‌چی‌‌های ساختمان، خدمتکاران و کارگران انبار هرکدام ممکن است با کاهش حدود پنج میلیون شغل مواجه شوند.

در میان مشاغلی که با سریع‌ترین نرخ کاهش روبه‌رو هستند، پست‌چی‌ها، متصدیان بانک، دستیاران ورود داده و صندوقداران با کاهشی بین ۲۰ تا ۴۰ درصد قرار دارند. با این حال، فروشندگان و دستیاران فروش، برخلاف این روند، در میان پنج شغل پررشد قرار دارند و پیش‌بینی می‌شود حدود پنج میلیون فرصت شغلی جدید برای آنها به وجود آید.

این گزارش نحوه تغییر رابطه انسان و فناوری در محل کار را هم بررسی کرده است. در حال حاضر، حدود ۴۸ درصد وظایف کاری به دست انسان، ۳۲ درصد ترکیبی از انسان و فناوری و ۲۰ درصد کاملا با فناوری انجام می‌شود. اما تا سال ۲۰۳۰ این تعادل تغییر خواهد کرد و تنها ۳۴ درصد وظایف به‌شکل صرفا انسانی انجام خواهد شد، ۳۴ درصد ترکیبی و ۳۲ درصد کاملا بر مبنای فناوری خواهد بود. برای رسیدن به تعادل بهتر میان نیروی انسانی و هوش مصنوعی، کارفرمایان اروپایی تمایل دارند تا کارکنان فعلی را آموزش مجدد دهند (۷۹ درصد) تا اینکه افراد جدیدی استخدام کنند (۶۵ درصد).

برخی کشورها در مواجهه با این تغییرات رویکردهای خاصی دارند. در اسپانیا ۶۰ درصد کارفرمایان خواستار اصلاحات سیاست‌های عمومی برای تسهیل استخدام و اخراج نیرو هستند. همچنین ۴۹ درصد آنها خواهان اختیار و آزادی عمل بیشتر برای تعیین دستمزدها هستند. در فرانسه هم ۴۶ درصد بر این باورند که اصلاح نظام بازنشستگی می‌تواند به افزایش عرضه نیروی کار کمک کند.

در بریتانیا و آلمان، نگرانی‌ها حول محور تنش‌های ژئوپولیتیک متمرکز است، به‌گونه‌ای که بیشتر شرکت‌ها این مسئله را عامل مهمی در تحولات بازار کار می‌دانند. در مقابل، تمرکز کارفرمایان ایتالیایی بیشتر بر مسئله تغییرات اقلیمی است، به طوری که ۷۰ درصد آنها سرمایه‌گذاری‌های سبز را عامل اصلی تحول می‌دانند، در حالی که این رقم در سطح جهانی تنها ۴۳ درصد است.